หลักพุทธธรรมเพื่อการอบรมพัฒนาจิตใจผู้ต้องขัง
คำสำคัญ:
หลักพุทธธรรม, การพัฒนาจิตใจ, ผู้ต้องขังบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมในการอบรมพัฒนาจิตใจผู้ต้องขัง โดยวิจัยแบบผสานวิธี ขั้นตอนแรกใช้วิธีศึกษาเอกสาร คือ ผู้วิจัยศึกษาหลักธรรมในพระไตรปิฎก เพื่อเฟ้นหาหลักธรรมที่เหมาะสำหรับใช้ในการอบรมพัฒนาจิตใจผู้ต้องขังลักษณะคดีต่าง ๆ หลังจากนั้นใช้วิธีศึกษาเชิงสำรวจ คือนำหลักธรรมเหล่านั้นไปจัดทำเป็นแบบสอบถาม เพื่อสอบถามความคิดเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิเกี่ยวกับลำดับความสำคัญของหลักธรรมต่อผู้ต้องขังลักษณะคดีต่าง ๆ โดยผู้ทรงคุณวุฒิที่ให้ความเห็น 15 คนประกอบด้วย นักวิชาการด้านพระพุทธศาสนา 6 คน อนุศาสนาจารย์ในเรือนจำและทัณฑสถาน 9 คน ซึ่งเลือกแบบเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาความถี่และร้อยละ เพื่อนำมาจัดลำดับความสำคัญตามค่าร้อยละ
ผลการวิจัยพบว่า 1. หลักพุทธธรรมในการอบรมพัฒนาจิตใจผู้ต้องขังที่กระทำความผิดเกี่ยวกับเพศ เรียงตามลำดับจากมากที่สุดไปหาน้อยที่สุด ได้แก่ 1. เบญจศีลข้อที่ 3 การงดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม 2. กามสังวร 3. เมตตาและกรุณา 4. ทิศ 6 5. อบายมุข 6 และ 6. สัมมาอาชีวะ 2. หลักพุทธธรรมในการอบรมพัฒนาจิตใจผู้ต้องขังที่กระทำความผิดเกี่ยวกับชีวิตและร่างกาย เรียงตามลำดับความสำคัญมากที่สุดไปหาน้อยที่สุด ได้แก่ 1. เบญจศีลข้อที่ 1 การงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ 2. เมตตาและกรุณา 3. ขันติ 4. อภัยทาน 5. อบายมุข 6 และ 6. ทิศ 6 3. หลักพุทธธรรมในการอบรมพัฒนาจิตใจผู้ต้องขังที่กระทำความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ เรียงตามลำดับความสำคัญมากที่สุดไปหาน้อยที่สุด ได้แก่ 1. เบญจศีลข้อที่ 2 การงดเว้นจากการลักทรัพย์ 2. สัมมาอาชีวะ 3. สันโดษ 4. ทิฏฐธัมมิกัตถสังวัตตนิกธรรม 4 5. กามโภคีสุข 4 และ 6. กามโภคี 10 4. หลักพุทธธรรมในการอบรมพัฒนาจิตใจผู้ต้องขังที่กระทำความผิดค้ายาเสพติด เรียงตามลำดับความสำคัญมากที่สุดไปหาน้อยที่สุด ได้แก่ 1. มิจฉาวณิชชา 2. สัมมาอาชีวะ 3. สันโดษ 4. ทิฏฐธัมมิกัตถสังวัตตนิกธรรม 4 5. กามโภคีสุข 4 และ 6. กามโภคี 10
เอกสารอ้างอิง
กรมราชทัณฑ์. (2567). ข้อกำหนดมาตรฐานขั้นต่ำแห่งองค์การสหประชาชาติในการปฏิบัติต่อผู้ต้องขัง. สืบค้น 23 เมษายน 2567, จาก https://shorturl.asia/Ct2bm
กระทรวงการต่างประเทศ. (2551). ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน. สืบค้น 23 เมษายน 2567, จาก https://humanrights.mfa.go.th/upload/pdf/udhr-th-en.pdf
พระมหานันทวิทย์ ธีรภทฺโท และคณะ. (2561). การเสริมสร้างจริยธรรมสำหรับผู้ต้องขังในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 6(4), 1347-1361.
พระมหาวิเศษ เสาะพบดี และคณะ. (2560). หลักธรรมในการพัฒนาจิตใจของผู้ต้องขังในทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่. วารสารวิจัยราชภัฏเชียงใหม่, 18(1), 60-68.
พระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พ.ศ. 2560. (2560, 18 กุมภาพันธ์). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนที่ 21 ก. หน้า 17-20.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560. (2560, 6 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก. หน้า 4, 7-13.
