รูปแบบการบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมหนังใหญ่ วัดบ้านดอน จังหวัดระยอง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาและวิเคราะห์สภาพทั่วไปของทุนทางวัฒนธรรมของหนังใหญ่วัดบ้านดอน 2. วิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งเสริมการบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมหนังใหญ่วัดบ้านดอน จังหวัดระยอง และ 3. นำเสนอรูปแบบในการบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมหนังใหญ่วัดบ้านดอน จังหวัดระยองให้เกิดความยั่งยืน เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี ประกอบด้วย การวิจัยเชิงปริมาณ การวิจัยเชิงคุณภาพ และการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ในพื้นที่จังหวัดระยอง

ผลการวิจัยพบว่า 1. ทุนทางวัฒนธรรมของหนังใหญ่วัดบ้านดอนมีรากฐานมั่นคงในระดับชุมชน โดยประชาชนมีความภาคภูมิใจและเห็นคุณค่าทางวัฒนธรรมในระดับมาก โดยเฉพาะในด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น ประวัติศาสตร์ และค่านิยมความเชื่อที่ผูกโยงกับวิถีชีวิตและพิธีกรรมทางศาสนา 2. ปัจจัยที่ส่งเสริมการบริหารจัดการทุนวัฒนธรรม ได้แก่
ความเข้มแข็งของรากฐานชุมชน การมีส่วนร่วมของครูภูมิปัญญา ความตระหนักของประชาชนต่อการอนุรักษ์ศิลปะประจำถิ่น ตลอดจนศักยภาพในการต่อยอดทางเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตาม ยังพบข้อจำกัดสำคัญในด้านการบริหารจัดการที่ขาดแผนระยะยาว การมีส่วนร่วมของเยาวชนที่ยังน้อย และการสนับสนุนจากภาครัฐที่ไม่ต่อเนื่อง 3. รูปแบบการบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมที่ยั่งยืน ควรดำเนินการในลักษณะบูรณาการแบบมีส่วนร่วม โดยชุมชนเป็นศูนย์กลาง ภายใต้โครงสร้าง 4 ด้าน ได้แก่ 1. การอนุรักษ์เชิงจิตวิญญาณและการจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ 2. การพัฒนาเยาวชนและระบบถ่ายทอดองค์ความรู้ร่วมสมัย 3. การเผยแพร่สู่สาธารณะผ่านกิจกรรมสร้างสรรค์และสื่อดิจิทัล และ 4. การสนับสนุนผ่านกลไกถาวร ยุทธศาสตร์ตำบล และความร่วมมือกับภาคีภายนอก