ความชอบธรรมทางการเมืองกับการสื่อสารเชิงคุณธรรมในสังคมประชาธิปไตย

ผู้แต่ง

  • พระมหาธนวัฒน์ ปริยตฺติเมธี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระศรีวชิราภรณ์ (เกรียงไกร กิตฺติเมธี) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • ประยูร อรัญรุท มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

หน้าที่พลเมือง, ความรับผิดชอบทางสังคม, พลเมืองในโลกยุคใหม่

บทคัดย่อ

ในโลกยุคใหม่ที่เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและหลากหลาย ทั้งในด้านเทคโนโลยี เศรษฐกิจ การเมือง และวัฒนธรรม บทบาทและความหมายของหน้าที่พลเมืองได้เปลี่ยนแปลงไปจากกรอบแนวคิดแบบเดิมที่เน้นเพียงการปฏิบัติตามกฎหมาย การใช้สิทธิเลือกตั้ง หรือการจ่ายภาษีเท่านั้น สถานการณ์ความเหลื่อมล้ำทางสังคมการกดทับทางอำนาจ และการขยายตัวของระบบข้อมูลข่าวสารในยุคดิจิทัล ส่งผลให้ความเป็นพลเมืองจำเป็นต้องมีความตระหนักรู้มากขึ้นถึงบทบาทของตนเองในฐานะกลไกสำคัญของการพัฒนาสังคมในภาพรวม การมีส่วนร่วมของพลเมืองจึงต้องครอบคลุมทั้งการเฝ้าระวัง ตรวจสอบ ตั้งคำถาม และผลักดันให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในระดับต่าง ๆ ด้วยความรับผิดชอบต่อสาธารณะ หน้าที่พลเมืองในโลกยุคใหม่จึงควรเชื่อมโยงกับแนวคิดเรื่องจริยธรรมทางสังคม การเคารพในความหลากหลาย การรู้เท่าทันสื่อ การบริโภคข้อมูลอย่างมีวิจารณญาณ และการแสดงออกอย่างสร้างสรรค์เพื่อประโยชน์ร่วมกัน ทั้งในมิติของการดำรงชีวิตประจำวัน การมีส่วนร่วมทางการเมือง และการขับเคลื่อนสังคมตามหลักคุณธรรมและความเป็นธรรม ความเพิกเฉยต่อปัญหาและความอยุติธรรมจึงไม่อาจถูกมองว่าเป็นความเป็นกลางอีกต่อไป หากแต่เป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างที่ทำให้ความเหลื่อมล้ำและการละเมิดสิทธิต่าง ๆ ยังคงดำรงอยู่ บทความเสนอกรอบประเมินวาทกรรมคุณธรรมที่สอดคล้องกับหลักประชาธิปไตยร่วมสมัย เพื่อเป็นแนวทางในการส่งเสริมจิตสำนึกพลเมืองที่รับผิดชอบต่อสังคมในยุคใหม่

เอกสารอ้างอิง

ธเนศ วงศ์ยานนาวา. (2559). การเมืองของศีลธรรมในรัฐราชการไทย. รัฐศาสตร์สาร, 37(2), 57–84.

บีบีซี ไทย. (2566). เลือกตั้ง 2566 : ปฏิกิริยาสื่อต่างชาติต่อการเลือกตั้ง การเมืองไทย เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่. สืบค้น 18 เมษายน 2568, จาก https://shorturl.asia/2Wq1n

Beetham, D. (1991). The Legitimation of Power. London: Palgrave Macmillan.

Fairclough, N. (1995). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language. Harlow, Essex, UK: Longman.

Habermas, J. (1989). The Structural Transformation of the Public Sphere. Massachusetts, USA: MIT Press.

Mouffe, C. (2005). On the Political. Oxfordshire, UK: Routledge.

Sinpeng, A. (2013). The politics of moral regulation in Thailand. London: Palgrave Macmillan.

Weber, M. (1978). Economy and Society. California, USA.: University of California Press.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-25

รูปแบบการอ้างอิง

ปริยตฺติเมธี พ., (เกรียงไกร กิตฺติเมธี) พ., & อรัญรุท ป. (2025). ความชอบธรรมทางการเมืองกับการสื่อสารเชิงคุณธรรมในสังคมประชาธิปไตย. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 8(3), 264–277. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/bim/article/view/283972