การพัฒนาการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดปัญหาเป็นฐานร่วมกับบทบาทสมมติ เพื่อส่งเสริมการรู้สิ่งแวดล้อมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การสังเคราะห์ด้วยแสง DEVELOPING PROBLEM- BASED LEARNING APPROACH WITH ROLE PLAYING FOR ENCOURAGE ENVIRONMENTAL LITERACY IN PHOTOSYSTHESIS MATTHAYOMSUKSA 5 STUDENTS
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยปฏิบัติการเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาแนวทางการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดปัญหาเป็นฐานร่วมกับบทบาทสมมติที่ส่งเสริมการรู้สิ่งแวดล้อม เรื่อง การสังเคราะห์ด้วยแสง กลุ่มศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในจังหวัดพิษณุโลก จำนวน 45 คน เครื่องมือวิจัย ประกอบด้วย แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 3 แผน แบบบันทึกการสะท้อนผลการจัดการเรียนรู้ ใบกิจกรรมการรู้สิ่งแวดล้อม และแบบทดสอบความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม ดำเนินการโดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ 3 วงจรปฏิบัติการ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) โดยมีความน่าเชื่อถือของงานวิจัยเชิงคุณภาพจากการตรวจสอบสามเส้าด้านวิธีการและด้านแหล่งข้อมูล ผลการวิจัย พบว่า แนวทางการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดปัญหาเป็นฐานร่วมกับบทบาทสมมติ ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 กำหนดปัญหา เป็นขั้นที่ต้องมีการกำหนดสถานการณ์ที่เกิดขึ้นจริงในปัจจุบัน และเป็นเรื่องใกล้ตัวของนักเรียนพร้อมทั้งใช้ภาพหรือแผนผังประกอบการอธิบายสถานการณ์ ขั้นที่ 2 ทำความเข้าใจปัญหา เป็นขั้นที่ครูถามคำถามที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ เพื่อแนะให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และอภิปรายเกี่ยวกับปัญหาที่เกิดขึ้นในสถานการณ์ที่กำหนด ขั้นที่ 3 ดำเนินการศึกษาค้นคว้า เป็นขั้นที่นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันแสวงหาแนวทางการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมด้วยตนเองจากแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย ขั้นที่ 4 สังเคราะห์ความรู้ เป็นขั้นที่ผู้วิจัยและนักเรียนแบ่งปันข้อมูลที่ได้จากการสืบค้นและร่วมกันสรุปความรู้เพื่อไม่ให้เกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน โดยระหว่างการสรุปร่วมกันควรใช้สื่อรูปภาพหรือวิดีโอช่วยในการสรุปเนื้อหา ขั้นที่ 5 สรุปและประเมินค่าของคำตอบ เป็นขั้นที่นักเรียนร่วมกันเลือกแนวทางการแก้ปัญหาที่ดีที่สุด พร้อมทั้งให้เหตุผลประกอบการเลือก และขั้นที่ 6 นำเสนอและประเมินผลงาน เป็นขั้นที่นักเรียนนำเสนอปัญหาและการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม โดยการแสดงบทบาทสมมติและร่วมกันวางแผนในการแก้ไขสถานการณ์สิ่งแวดล้อมที่ดีที่สุดร่วมกันกับกลุ่มอื่นๆ ซึ่งการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดปัญหาเป็นฐานร่วมกับบทบาทสมมตินี้ส่งเสริมให้นักเรียนเกิดการพัฒนาการรู้สิ่งแวดล้อม โดยนักเรียนส่วนใหญ่เกิดสมรรถนะการระบุสถานการณ์สิ่งแวดล้อม สมรรถนะการตรวจสอบสถานการณ์สิ่งแวดล้อม สมรรถนะการประเมินค่าและตัดสินสถานการณ์สิ่งแวดล้อม และสมรรถนะการใช้หลักฐานและความรู้ในการป้องกันและแก้ไขสถานการณ์สิ่งแวดล้อมที่ขาดในวงจรปฏิบัติการที่ 1 แต่เกิดขึ้นในวงจรปฏิบัติการที่ 2 และ 3
Article Details
เจ้าของบทความมิได้คัดลอก หรือละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้ใด หากเกิดการละเมิดลิขสิทธิ์ ไม่ว่าวิธีใด หรือการฟ้องร้องไม่ว่ากรณีใด ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ กองบรรณาธิการวารสารศึกษาศาสตร์ ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งสิ้น ให้เป็นสิทธิ์ของเจ้าของบทความที่จะดำเนินการ
เอกสารอ้างอิง
Detyothin, O., Singsriwo, A., & Suksringarm, P. (2017). The development of environmental literacy of Mattayomsuksa 3 students using the project-based teaching with problem-solving thinking. Journal of Education Naresuan University, 19(2), 305-317. [in Thai]
Erdogan, M. (2009). Fifth grade students’ environmental literacy and the factors affecting students’ environmentally responsible behaviors (Doctoral dissertation). Ankara: Middle East Technical University.
Hasan, K. (2012). Exploration of environmental literacy in science education curriculum in primary schools in Iran. Procedia Social and Behavioral Sciences, 46, 404–409.
Heepkaew, P. (2009). Development of problem solving abilities and science learning achievement on resources and the environment of Matthayomsuksa 3 students by organizing problem-based learning activities (Master thesis). Khon Kaen: Khon Kaen University. [in Thai]
Jaitieng, A. (2007). Principles of teaching (4th ed.). Bangkok: Odeon store. [in Thai]
Johar, M. (2016). The level of environmental literacy toward vocational high school students in West Java Province. Innovation of Vocational Technology Education, 2, 66-70.
Khammani, T. (2007). Variety of teaching and learning options. Bangkok: Chulalongkorn university. [in Thai]
Longsiri, T. (2018). The level of environmental skills of students who graduated at the lower secondary level at a school in Rayong province. Silpakorn University Journal, 11(1), 2814-2826. [in Thai]
Panghom, R., Srisanyong, S., & Teeravanitrakul, S. (2016). Construction of learning packages using a problem-based approach relating geographical phenomena for Matthayomsuksa 4 students. Journal of Education Naresuan University, 18(4), 278-293. [in Thai]
Phanyosri, P. (2015). Effects of learning according to the concepts of scientific and social issues that affect according to the environmental literacy of junior high school students (Master thesis). Bangkok: Chulalongkorn University. [in Thai]
Sitthichok, T. (2016). Learning management of environmental literacy in institute. Inthaninthaksin Journal, 11, 177-197. [in Thai]
Sitti, S. (2016). Development problem-based learning by using PISA problem situation to promote the ability to link learning and attitude towards teaching and learning of Matthayomsuksa 4 students. Journal of Education Mahasarakham University, 10, 598-611. [in Thai]
Srbinovski, M., Erdogan, M., & Ismaili, M. (2010). Environmental literacy in the science education curriculum in Macedonia and Turkey. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 4528-4532.
Srikramkru, R. (2008). Teaching techniques. Bangkok: Ramkhamhaeng University. [in Thai]
Tosuksri, W. (2010). Using questions in teaching. Retrieved 30 May 2018, from http://www.ns.mahidol.ac.th/english/th/departments/MN/th/km_clinical.html
Wongaiam, S., Chaiprasert, P., & Srisangyong, S. (2016). The development of learning and ability in problems solving thinking in life and environment for grade 10 students using problem based learning. Journal of Education Naresuan University, 18(2), 194-201. [in Thai]
