การประเมินทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น ASSESSMENT OF JUNIOR HIGH SCHOOL STUDENTS’ CRITICAL THINKING SKILLS

Main Article Content

กรกนก เลิศเดชาภัทร
ชาตรี ฝ่ายคำตา
จีระวรรณ เกษสิงห์

บทคัดย่อ

ทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณเป็นเป้าหมายการพัฒนานักเรียนให้เป็นผู้รู้วิทยาศาสตร์ทั้งด้านการคิด การปฏิบัติ และจิตพิสัย แต่พบงานวิจัยส่วนน้อยที่ระบุจิตพิสัยไว้เป็นส่วนหนึ่งของการคิดอย่างมีวิจารณญาณ จึงเป็นที่มาของการวิจัยในครั้งนี้โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ซึ่งเป็นกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 35 คน เครื่องมือวิจัยคือแบบวัดทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิเคราะห์ผลโดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา การเปรียบเทียบข้อมูล และรวบรวมข้อมูลเป็นร้อยละของผลการประเมินในแต่ละระดับของพฤติกรรมบ่งชี้ ผลการวิจัย พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่มีทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณในระดับปานกลางเกือบทุกองค์ประกอบ ยกเว้นด้านการแก้ปัญหาที่พบว่า นักเรียนมีทักษะฯ อยู่ในระดับควรปรับปรุงเท่ากับระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาพฤติกรรมบ่งชี้ พบว่า องค์ประกอบด้านการคิดเชิงระบบปรากฏความแตกต่างของร้อยละของผลการประเมินทักษะฯ ระหว่างระดับปานกลางกับสูงแตกต่างกันมากที่สุด อีกทั้งองค์ประกอบด้านการให้เหตุผล การตัดสินคุณค่าและการตัดสินใจ และการใช้มุมมองด้านจิตพิสัยในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ นักเรียนมีทักษะฯ สูงสุดในระดับปานกลาง ผลการวิจัยนี้มีประโยชน์ต่อการปรับกิจกรรมการสอนเพื่อส่งเสริมนักเรียนให้ปฏิบัติตามพฤติกรรมบ่งชี้ของการคิดอย่างมีวิจารณญาณได้อย่างครอบคลุมในทุกมิติทั้งด้านการคิด การปฏิบัติ และจิตพิสัย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เลิศเดชาภัทร ก. ., ฝ่ายคำตา ช. ., & เกษสิงห์ จ. . (2019). การประเมินทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น : ASSESSMENT OF JUNIOR HIGH SCHOOL STUDENTS’ CRITICAL THINKING SKILLS. Journal of Education and Innovation, 24(1), 56–65. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article/view/193217
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
ประวัติผู้แต่ง

ชาตรี ฝ่ายคำตา, คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ศึกษา ภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 

จีระวรรณ เกษสิงห์, คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ศึกษา ภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

เอกสารอ้างอิง

Arsal, Z. (2017). The impact of inquiry-based learning on the critical thinking dispositions of pre-service science teachers. International Journal of Science Education, 39(10), 1326-1338.

Bailin, S., Case, R., Coombs, J. R., & Daniels, L. B. (1999). Conceptualizing critical thinking. Journal of Curriculum Studies, 31(3), 285-302.

Bensley, D. A., & Murtagh, M. P. (2012). Guidelines for a scientific approach to critical thinking assessment. Teaching of Psychology, 39(1), 5-16.

Byrne, M. S., & Johnstone, A. H. (1987). Critical thinking and science education. Studies in Higher Education, 12(3), 325-339.

Chantavanich, S. (2018). Qualitative research (24th ed.). Bangkok: Chulalongkorn University Press. [in Thai]

Chatthong, N., & Thongkamsuk, P. (2018). A study of the critical thinking abilities by upper-secondary students of the Demonstration School of Bansomdejchaopraya Rahabhat. Journal of Education and Human Development Sciences, 2(2), 146-152. [in Thai]

Ennis, R. H. (1993). Critical thinking assessment. Theory into Practice, 32(3), 179-186.

Hohmann, J. W., & Grillo, M. C. (2014). Using critical thinking rubrics to increase academic performance. Journal of College Reading and Learning, 45(1), 35-51.

Kim, K., Sharma, P., Land, S. M., & Furlong, K. P. (2013). Effects of active learning on enhancing student critical thinking in an undergraduate general science course. Innovative Higher Education, 38(3), 223-235.

Ku, K. Y. (2009). Assessing students’ critical thinking performance: Urging for measurements using multi-response format. Thinking Skills and Creativity, 4(1), 70-76.

Lai, E. R. (2011). Critical thinking: A literature review. Pearson's Research Reports, 1-50.

Macpherson, K., & Owen, C. (2010). Assessment of critical thinking ability in medical students. Assessment & Evaluation in Higher Education, 35(1), 41-54.

Miri, B., David, B. C., & Uri, Z. (2007). Purposely teaching for the promotion of high-order thinking skills: A case of critical thinking. Research in Science Education, 37(4), 353-369.

Moore, T. (2013). Critical thinking: Seven definitions in search of a concept. Studies in Higher Education, 38(4), 506-522.

Muangpanao, N., & Keeratichamroen, W. (2018). Learning achievement and critical thinking ability for grade 11 students using inquiry method management (7E) with concept map. Academic Services Journal, Prince of Songkla University, 29(3), 40-49. [in Thai]

Oliveras, B., Márquez, C., & Sanmartí, N. (2013). The use of newspaper articles as a tool to develop critical thinking in science classes. International Journal of Science Education, 35(6), 885-905.

Partnership for 21st century skills. (2007). P21 framework definitions. Retrieved from http://www.p21.org/about-us/p21-framework

Pattaranont, N., & Sengsri S. (2010). Development of learning WebQuest to enhance critical thinking for mathayomsuksa 5 students. Journal of Education Naresuan University, 12(2), 95-110. [in Thai]

Singkha, L., & Suwannoi, P. (2012). The development of grade 11 students’ critical thinking and scientific concept in chemistry reaction rate by using predict-observe-explain learning activities. Journal of Education, Khon Kaen Univerisity, 35(2), 93-102. [in Thai]

Sukhanthawanit, P., & Sittisomboon, M. (2017). The effect of authentic learning using historical method to promote the critical thinking ability of grade 8 students. Journal of Education Naresuan University, 19(4), 188-199. [in Thai]

Wang, H. H., Chen, H. T., Lin, H. S., Huang, Y. N., & Hong, Z. R. (2017). Longitudinal study of a cooperation-driven, socio-scientific issue intervention on promoting students’ critical thinking and self-regulation in learning science. International Journal of Science Education, 39(15), 2002-2026.

Wass, R., Harland, T., & Mercer, A. (2011). Scaffolding critical thinking in the zone of proximal development. Higher Education Research & Development, 30(3), 317-328.