Ruling Authority of the Sangha Act B.E.2446 – B.E.2561

Main Article Content

Panuwat Moolpia

Abstract

 Sangha is the biggest religious organization in Thailand. Even without direct political power, it is undeniable that the sangha has hidden power and influence on many people’s lives. The government, therefore, established the Sangha Acts to administer affairs of the sangha according to moral disciplines in Buddhism and principles of state governance. This article aimed to examine the evolution of authorities governing the sangha following the Sangha Acts, from the Sangha Administration Act Rattanakosin Era 121 to the Sangha Act (No. 4) B.E. 2561, by studying documents and performing in-depth analysis and descriptive analysis, to find out the authorities who enforced power or omitted enforcing power. The results revealed that the authorities governing based on the Sangha Acts including ...

Article Details

How to Cite
Moolpia, P. (2023). Ruling Authority of the Sangha Act B.E.2446 – B.E.2561. Journal of Man and Society, 9(1), 143–172. Retrieved from https://so06.tci-thaijo.org/index.php/husocjournal/article/view/260345
Section
Academic Article

References

กฎมหาเถรสมาคม ฉบับที่ 24 (พ.ศ. 2541) ว่าด้วยการแต่งตั้งถอดถอนพระสังฆาธิ การแก้ไขเพิ่มเติม ครั้งที่ 1 (พ.ศ. 2563). (2563, 25 กรกฎาคม). แถลงการณ์คณะสงฆ์. เล่มที่ 108 ตอนที่ 7 หน้า 1-3.

กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม. (2551). กรมการศาสนา. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

ชาญณรงค์ บุญหนุน. (2541). แนวคิดและรูปแบบการปกครองคณะสงฆ์ไทย. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 5(2-3), 77-92.

ฑภิพร สุพร. (2554). การประกอบสร้างรัฐฆราวาสนิยมในฝรั่งเศส: นัยต่อชาวมุสลิมและผ้าคลุมศีรษะ (ที่สูญหาย). วารสารยุโรปศึกษา, 19(2), 94-122.

แถลงการณ์ เรื่องพระราชบัญญัติคณะสงฆ์. (2484, 14 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 58 หน้า 1415.

ณรงค์ สังขวิจิตร, พระ. (2558). การปกครองคณะสงฆ์ไทยปัจจุบัน: ปัญหาและแนวทางแก้ไข. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์์]. Thammasat University. https://km ir.arts.tu.ac.th/files/original/ ff6f165f24f2e805c36f25dd32191af5b7db9f20.pdf

ณัฐพล อยู่รุ่งเรืองศักดิ์ และ วรางคณา นิพัทธ์สุขกิจ. (2563). การสถาปนาอำนาจรัฐในพุทธจักร ของราชสำนักสยามผ่านการแต่งตั้งสมณศักดิ์ พ.ศ. 2325-2445. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 42(1), 24-44. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jasu/article/view/242945

ทศพล จนฺทวํโส, พระ, (มาบัณฑิตย์). (2562). ความสัมพันธ์ระหว่างพระพุทธศาสนากับพระมหากษัตริย์ไทย พ.ศ. 2154-2394. [ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต,มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย]. E-Thesis Central Libarary.https://e-thesis.mcu.ac.th/thesis/731

ทศพล มาบัณฑิตย์, พระ. (2554). หลักเกณฑ์และขั้นตอนบางประการทางศาสนา: การสถาปนาสมเด็จพระราชาคณะ พ.ศ. 2490-2532. วารสารอิเล็กทรอนิกส์(Veridian E-Journal) บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยศิลปากร, 4(1),748-759. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Veridian-E-Journal/article/view/8558/7306

ไทยรัฐออนไลน์. (2563, 12 ตุลาคม). ตั้ง “สมเด็จพระมหารัชมงคลมุนี” เป็น “เจ้าคณะใหญ่หนกลาง”. ไทยรัฐ .https://www.thairath .co.th/news/ local/bangkok/1950345

ธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต), พระ. (2537). รัฐกับพระพุทธศาสนา ถึงเวลาชำระล้างหรือยัง(พิมพ์ครั้งที่ 3). สหธรรมิก.

ธีระพงษ์ มีไธสง. (2564, 2 สิงหาคม). วาทกรรมอำนาจ “พระสงฆ์ไทย” ว่าด้วย “สังฆราช”. ศิลปวัฒนธรรม. https://www.silpamag .com/history/article_5793

นฤนารถ อาภาศิริผล. (2544). การคุ้มครองสิทธิของบุคคลอันเนื่องมาจากคำสั่งทางปกครองที่ออกโดยองค์กรปกครองคณะสงฆ์. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิตไม่ได้ตีพิมพ์]. จุฬาลงกรณ์วิทยาลัย. https://doi.org/10.14457/ CU.the.2001.51

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2536). อนาคตองค์กรสงฆ์. ใน เอกวิทย์ ณ ถลาง (บ.ก.), มองอนาคต: บทวิเคราะห์เพื่อปรับเปลี่ยนทิศทางสังคมไทย (น.143-150). มูลนิธิภูมิปัญญา.

ประกาศ พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์. (2565, 22 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 139 ตอนที่ 22 ข หน้า 1.

ประกาศ เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์. (2562, 28 กรกฎาคม).ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนที่่ 40 ข. หน้า 16.

พิชัย ปิยสีโล (อินต๊ะซาว), พระ. (2561). การสร้างพลังชุมชนของครููบาศรีวิชัย. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย]. http://lph.mcu.ac.th /userfiles/file/2562/MCU620202140.pdf

ไพศาล วิสาโล, พระ. (2542). พระธรรมปิฎิกกับอนาคตของพุทธศาสนา. กองทุนวุฒิธรรมเพื่อการศึกษาและปฏิบัติธรรม.

พระราชกำหนด แก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2505 พ.ศ. 2547 (2547, 17 กรกฎาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 121 ตอน พิเศษ 34 ก. หน้า 1–3.

พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2484. (2484, 14 ตุุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 58 ตอน 0 ก. หน้า 1391–1410.

พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2505. (2505, 31 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 79 ตอนที่ 115. หน้า 29–44

พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535. (2535, 4 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 109 ตอนที่ 16 หน้า 5-11.

พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2560. (2560, 6 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนที่ 2 ก. หน้า 1–2.

พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่ 4) พ.ศ.2561. (2561, 17 กรกฎาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนที่ 50 ก. หน้า 1-4.

พระราชบัญญัติลักษณการปกครองคณะสงฆ์ ร.ศ.121. (2445, 29 มิถุนายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 19 หน้า 214-223.

พิพัฒน์ พสุธารชาติ. (2553). รัฐกับศาสนา: บทความว่าด้วยอาณาจักร ศาสนจักรและเสรีภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 3). สำนักพิมพ์ศยาม.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2535). พระไตรปิฎิกภาษาบาลี ฉบับ มหาจุฬาเตปิฏิก 2500.มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาเถรสมาคม. (2562, 15 กรกฎาคม). มติมหาเถรสมาคม ครั้งที่ 17/2562 มติที่ 365/2562 เรื่อง เสนอขอความเห็นชอบแต่งตั้ง พระพรหมบัณฑิตวัดประยุรวงศาวาส ให้เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าคณะใหญ่หนกลาง.การประชุมมหาเถรสมาคม. วัดบวรนิเวศวิหาร. http://mahathera.onab.go.th/index.php?url=mati&id=9025

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2531). พระธัมมปทัฏฐคาถาแปล ภาค 2 (พิมพ์ครั้งที่ 11). มหามกุฏราชวิทยาลัย.

มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ. (2554). นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย. นานมีบุ๊คส์.

เมธีธรรมาภรณ์, พระ. (2539). การปกครองคณะสงฆ์ไทย. มูลนิธิพุทธธรรม. วัดโมลีโลกยาราม. (2562, 28 เมษายน). กฎพระสงฆ์ จุลศักราช 1145. https://www.watmoli.com/wittaya-one/1169/

วัลทณา แสงไพศรรค์. (2559). การปกครองสงฆ์ภายใต้พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ.2505: ศึกษาปัญหา อุปสรรค และแนวทางการแก้ไข. [การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลยธรรมศาสตร์]. Thammasat University. https://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2016/

TU_2016_5803011104_5061_4900.

สมาน สุดโต. (2559, 18 กุมภาพันธ์). เบื้องหลังการสถาปนาสมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 19. Post Today. https://www.posttoday.com/politic /report/416974

สุนทร ณ รังษี. (2539). การปกครองคณะสงฆ์อดีต ปัจจุบัน อนาคต. วารสารพุทธศาสน ศึกษา, 3(3), 5-21.

สุรพศ ทวีศักดิ์. (2561). รัฐกับศาสนา ศีลธรรม อำนาจและอิสรภาพ. สยามปริทัศน์.

แสวง อุดมศรี. (2533). การปกครองคณะสงฆ์ไทย. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

BBCNEWSไทย. (2560, 8 กุมภาพันธ์). เส้นทางการแต่งตั้งสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 20. BBCNEWSไทย. https://www. bbc.com/thai/thailand-38905450