ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจย้ายถิ่นข้ามชาติของแรงงานเมียนมาในจังหวัดขอนแก่น
Main Article Content
บทคัดย่อ
การย้ายถิ่นข้ามชาติของแรงงานเมียนมาสู่การทำงานในประเทศไทยเป็นปรากฏการณ์ต่อเนื่องยาวนานกว่าสามทศวรรษด้วยเหตุผลทางเศรษฐกิจและการเมืองเป็นหลัก แม้ในช่วงทศวรรษหลังประเทศเมียนมาจะมีอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจขยับสูงขึ้นมากก็ตาม แต่การตัดสินใจย้ายถิ่นมาทำงานในประเทศไทยของแรงงานเมียนมายังดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งขยายพื้นที่ปลายทางไปยังภูมิภาคต่าง ๆ รวมทั้งภาคอีสานของไทย โดยเฉพาะในจังหวัดใหญ่อย่างขอนแก่น สำหรับการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาสภาพการทำงานของแรงงานเมียนมาในจังหวัดขอนแก่น และ (2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจย้ายถิ่นข้ามชาติของแรงงานเมียนมาในจังหวัดขอนแก่น โดยใช้วิธีวิจัยเชิงปริมาณ เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างที่เป็นแรงงานเมียนมาในจังหวัดขอนแก่น รวม 362 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบเป็นระบบ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา ประกอบด้วย ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตลอดจนสถิติอนุมาน คือ การวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกส์
ผลการศึกษาพบว่า (1) แรงงานเมียนมาส่วนใหญ่มีสมาชิกในครอบครัวเคยทำงานมาทำงานในประเทศไทย งานที่ทำส่วนใหญ่คืองานในโรงงานอุตสาหกรรม โดยมีเอกสารจดทะเบียนครบสมบูรณ์ มีรายได้มากกว่า 8,000 บาทต่อเดือน แต่มีค่าใช้จ่ายต่ำกว่า 2,000 บาทต่อเดือน จึงสามารถส่งเงินที่ได้จากการทำงานกลับประเทศกลับประเทศเป็นจำนวนมาก ส่วนใหญ่มีประสบการณ์ทำงานอยู่ในประเทศไทย 1 – 3 ปี และเมื่อสุดสัญญาการจ้างงานมีแรงงานเมียนมาวางแผนที่จะย้ายถิ่นกลับบ้านเกิดและทำงานต่อในประเทศไทยในสัดส่วนใกล้เคียงกัน และ (2) ช่วงอายุของแรงงานระหว่าง 20 – 30 ปี เป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจวางแผนกลับไปทำงานที่ประเทศเมียนมาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ในขณะที่เพศชาย ช่วงอายุ 20 - 30 ปี ระดับการศึกษาประถมศึกษา และต่ำกว่าประถมศึกษา เป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการมีวางแผนที่จะทำงานต่อในประเทศไทยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลที่ตีพิมพ์ลงในวารสารมนุษย์กับสังคม ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้เขียนซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารมนุษย์กับสังคม ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารมนุษย์กับสังคมก่อน
เอกสารอ้างอิง
กฤษดา ปัจจ่าเนย์ และธนพฤกษ์ ชามะรัตน์. (2561). “ผลกระทบจากการกลายเป็นเมืองด้านการเข้าถึงและครอบครองสินทรัพย์ทุนของครัวเรือนแรงงานชานเมืองขอนแก่น”, วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 5 (2) : กรกฎาคม – ธันวาคม 2561 : หน้า 101-126.
กาญจนา เค้าปัญญา, บัวพันธ์ พรหมพักพิง และฟ้ารุ่ง มีอุดร. (2554). “แรงงานอพยพพม่าในจังหวัดอีสานนครของภาคอีสาน”, วารสารวิจัย มข. (ฉบับบัณฑิตศึกษา), 11 (4) : ตุลาคม – ธันวาคม 2554 : หน้า 123-134.
กฤตยา อาชาวนิจกุล. (2545). สถานะความรู้เรื่องแรงงานข้ามชาติในประเทศไทยและทิศทางการวิจัยที่พึงพิจารณา. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
จรัมพร โห้ลำยอง และสุรีย์พร พันพึ่ง. (2559). “แรงงานต่างด้าวในประเทศไทย: สิ่งที่คนไทยต้องรู้” ในพัทยา เรือนแก้ว, สุภางค์ จันทวานิช และฉันทนา บรรพศิริโชติ หวันแก้ว (บรรณาธิการ). ไทยต่างด้าว ท้าวต่างแดน: สังคมวิทยาของชีวิตข้ามพรมแดน. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จันทะลา วรรณหงส์ และธนพฤกษ์ ชามะรัตน์. (2559). “ปัจจัยการย้ายถิ่นของแรงงานสตรีลาวในจังหวัดอุดรธานี”. วารสารมนุษย์กับสังคม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 1(2), 145-158.
ธนพฤกษ์ ชามะรัตน์. (2559). “บอดใบ้ในไหปลาแดก : การรับรู้ผลกระทบจากข้อตกลงยอมรับร่วมด้านคุณสมบัติวิชาชีพการท่องเที่ยวอาเซียนของแรงงานอีสาน”, วารสารคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 33 (3) : กันยายน – ธันวาคม 2559 : หน้า 193-221.
ปิยวรรณ เปี่ยมคล้า. (2558). ปัจจัยกำหนดการย้ายถิ่นกลับภูมิลำเนาของแรงงานต่างด้าวสัญชาติเมียนมา ผลกระทบต่อผู้ประกอบการและกลยุทธ์การรับมือ กรณีศึกษาจังหวัดกาญจนบุรี. วิทยานิพนธ์ปริญญาเศรษฐศาสตรมหาบัณทิต สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์ธุรกิจ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พัชราวลัย วงศ์บุญสิน. (2552). การย้ายถิ่น: ทฤษฎีและความเป็นไปได้ในเอเชีย. กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยประชากรศาสตร์.
ภคริดา พิจารณ์ และจงรักษ์ หงส์งาม. (2559). “ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจย้ายถิ่นของแรงงานต่างด้าว : กรณีศึกษาจังหวัดขอนแก่น ประเทศไทย”, วารสารวิทยาลัยบัณฑิตศึกษาการจัดการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 9 (1) : มกราคม – มิถุนายน 2559 : หน้า 49 - 63.
วิกานดา ตั้งเตรียมใจ, สุขุมวิทย์ ไสยโสภณ และกฤษฎา ณ หนองคาย. (2562). “ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเข้ามาทำงานของแรงงานข้ามชาติในประเทศไทย”, วารสารรามคำแหง ฉบับบัณฑิตวิทยาลัย, 2 (3) : กันยายน – ธันวาคม 2562 : หน้า 47 - 58.
สุภางค์ จันทวานิช. (2540). การย้ายถิ่นข้ามชาติในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก : ปัญหาและแนวโน้ม. กรุงเทพมหานคร: สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิลาสิณี คีตวัฒนานนท์, Natthani Meemon, Seung Chun Paek, ธรรมรัตน์มะโรหบุตร. (2559). “ความเจ็บป่วยและการแสวงหาการดูแลสุขภาพของแรงงานข้ามชาติกัมพูชาที่ตลาดการค้าชายแดนช่องจอมจังหวัดสุรินทร์”.
สุภางค์ จันทวานิช. (2540). การย้ายถิ่นข้ามชาติในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก : ปัญหาและแนวโน้ม. กรุงเทพฯ: สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุภางค์ จันทวานิช. (2545). ตลาดแรงงานไทยในเอเชียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้: ผลกระทบจากภาวะเศรษฐกิจถดถอยในปลายทศวรรษ 90. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: ศูนย์วิจัยการย้ายถิ่นแห่งเอเชีย สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักบริหารแรงงานต่างด้าว. (2562). สถิติจำนวนคนต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตทำงานคงเหลือทั่วราชอาณาจักร ประจำเดือนกันยายน 2562. [Online] เข้าถึงเมื่อ 18 มีนาคม 2563, จาก https://www.doe.go.th/alien
องค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน. (2556). โครงการศึกษาการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการย้ายถิ่นของแรงงานเมียนมาและผลกระทบต่อประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: องค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน สำนักงานกรุงเทพมหานคร.
Chamaratana, Thanapauge and Sangseema, Thawatchai. (2018). “Moving on the Chain: Push-Pull Factors Affecting the Migration of Laotian Workers to Udon Thani, Thailand”. European Journal of Social
Sciences Education and Research, 5(2), 109-115.
Chamaratana, Thanapauge; Ayuwat, Dusadee; Knippenberg, Luuk and De Jong, Edwin. (2010). “Connecting the Disconnected: Background, practices and motives of labour brokers in Isan, Thailand - an explorative study”, The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences, 5 (5), 359-372.
Goss, John. and Lindquist, Brian. (1995). Conceptualizing International Labor Migration: A Structuration Perspective. International Migration Review, 29(2), 317 – 351.
Hugo, Graeme. (2004). “International Migration in Southeast Asia since Word War II” in Ananta, Aris and Arifin, Evi N. (Editors). International Migration in Southeast Asia. Singapore: ISEAS Publishing.
Hugo, Graeme and Young, Soogil. (2008). Labour Mobility in the Asia-Pacific Region. Singapore: ISEAS Publishing.
Lee, Everett S. (1966). A Theory of Migration. Demography, 3(1), 9-15.
Moses, Jonathon, W. (2006). International Migration: Globalization’s Last Frontier. London: Zed Books.
Neuman, William. L. (2004). Basic of Social Research: Qualitative and Quantitative Approaches. Boston: Pearson Education.
Pearson, Ruth and Kusakabe, Kyoko. (2013). Thailand’s Hidden Workforce: Burmese Migrant Women Factory Workers. Bangkok: OS. Printing House.
Schaefer, Richard. (2003). Sociology, 8th ed. New York: McGraw-Hill.
Yamane, Taro. (1973). Statistics: An Introduction Analysis. 3rd ed. New York: Harper and Row Publisher, Inc.