การศึกษาตำนานของกลุ่มชาติพันธุ์ลัวะในอำเภอซีเหมิง เมืองผูเอ่อ มณฑลยูนนาน ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน

Main Article Content

เซิน เชียนหยวน
บัวผัน สุพรรณยศ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคัดสรรและแปลตำนานของชาวลัวะในอำเภอซีเหมิง เมืองผูเอ่อ มณฑลยูนนาน ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ด้วยวิธีดำเนินการวิจัยคือ การคัดสรรและแปลตำนานเกี่ยวกับชาวลัวะในหนังสือซือกางหลี่ (司岗里) ได้ผลการวิจัยว่า ในหนังสือซือกางหลี่ทั้งเล่มมี 26 บท ผู้วิจัยวิเคราะห์เนื้อหาแล้วพบว่า มีตำนาน 6 เรื่อง ได้แก่ 1) ตำนานการสร้างโลก พบว่า ชาวลัวะนับถือเทพเจ้าโม่เหว่ย (MoWei) เป็นเทพเจ้าสูงสุด 2) ตำนานจุดกำเนิดซือกางหลี่ พบว่า บรรพบุรุษของชาวลัวะออกมาจากถ้ำซือกางหลี่ซึ่งถือเป็นจุดกำเนิดและเป็นรากเหง้าของชาวลัวะ 3) ตำนานน้ำท่วมโลก พบว่า ชาวลัวะมีประสบการณ์น้ำท่วมสองครั้ง 4) ตำนานการสร้างบ้านเรือน เครื่องนุ่งห่ม และการเพาะปลูก พบว่า เทพต๋าหว่าแจกจ่ายน้ำให้กลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ และแบ่งงานให้ลูกแปดคน ซานมู่ลั่ว (SanMuLuo) เป็นผู้สอนการสร้างบ้านเรือนให้แก่ชาวลัวะ 5) ตำนานการบูชาบรรพบุรุษ พบว่า เทพอันมู่ไกว่ (AnMuGuai) เป็นผู้บูชาดวงวิญญาณมารดา และทำให้ชาวลัวะได้มีประเพณีการบูชาบรรพบุรุษ และ 6) ตำนานกลองไม้ พบว่า ชาวลัวะใช้กลองไม้โม่เหว่ยเป็นเครื่องมือในการสามารถสื่อสารกับเทพเจ้า ตำนานทั้ง 6 เรื่องได้กล่าวถึงประวัติความเป็นมา วัฒนธรรม ความเชื่อ ประเพณีพิธีกรรม และวิถีชีวิตของชาวลัวะ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เชียนหยวน เ., & สุพรรณยศ บ. (2023). การศึกษาตำนานของกลุ่มชาติพันธุ์ลัวะในอำเภอซีเหมิง เมืองผูเอ่อ มณฑลยูนนาน ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน. วารสารมนุษย์กับสังคม, 8(2), 7–26. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/husocjournal/article/view/260065
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ฉวีวรรณ ประจวบเหมาะ และคณะ. (2555). ปริศนาวงศาคณาญาติ “ลัวะ”. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

ชลธิรา สัตยาวัฒนา. (2530). ลัวะเมืองน่าน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เมืองโบราณ อมรินทร์พริ้นติ้งจำกัด.

ฐนวิชณ์ ไกรเพิ่ม. (2559). ทฤษฎีความหมายกับการแปลบริบททางวัฒนธรรมในวรรณกรรมแปลเรื่อง เมนูคนบาป จานโปรดสําหรับคนใจร้าย ของ ฌอง เติลเล่. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต, 12(21), 49-66.

รัชนี กาวิ. (2558). นิทาน ตำนาน ภูมินามและประวัติศาสตร์: บทบาทหน้าที่ คุณค่าและอัตลักษณ์ของชุมชนท่าผาปุ้ม อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน. [วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย, มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่].

ศิราพร ณ ถลาง. (2539). การวิเคราะตำนานสร้างโลกของคนไท. [วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาศิลปศาสตร์, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช].

อาสา คำภา. (2555). ปู่แสะย่าแสะ กับประเพณีเลี้ยงผีเมืองเชียงใหม่. วารสารสังคมศาสตร์สุรนารี, 6(2): 99-122.

อรรถรัตน์ ฆะสันต์. (2553). คติความเชื่อและภูมิปัญญาซึ่งสัมพันธ์กับการตั้งถิ่นฐานผังหมู่บ้านและบ้านเรือนของชุมชนชาติพันธุ์ลัวะ ในประเทศไทย. [ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น, มหาวิทยาลัยศิลปากร].

อภิสิทธิ์ สัมยศ. (2550). วิถีชีวิตของชุมชนลัวะกับการพัฒนา: กรณีศึกษา บ้านสาม ตำบลห้วยห้อม อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน. [ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพัฒนาภูมิสังคมอย่างยั่งยืน, มหาวิทยาลัยแม่โจ้].

อรุณรัตน์ วิเชียรเขียว. (2543). ลัวะ (ละว้า): ศึกษาจากเอกสารคัมภีร์ใบลานและจารึก. เชียงใหม่: สถาบันราชภัฏเชียงใหม่.

เอื้อมพร จรนามล. (2556). โลกทัศน์ที่ปรากฏในนิทานพื้นบ้านไทลื้อ อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา, 1(3), 28-38.

โอยู แมน และ นันท์ชญา มหาขันธ์. (2561). ตำนานสร้างโลกของกลุ่มชนชาติไท-จ้วง: โลกทัศน์ ความเชื่อและ พิธีกรรม. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 26(52): 304-328.

毕登程、隋嘎. (2009). 司岗里. 云南: 云南人民出版社.

陈静、唐曹. (2006). 葫芦与人类起源神话——云南少数民族葫芦崇拜的文化解读. 湖北社会科学, 9(1): 115-116.

邱锷锋. (1957). 佤族社会历史调查. 云南: 云南人民出版社.

马少展、宁成春. (1981). 中国少数民族. 北京: 人民出版社.

裴晓睿. (2014). 新汉泰词典. 广西: 广西教育出版社.