วาทกรรมฤษีภายใต้ยุคบริโภคนิยมในนวนิยาย แนวหลังสมัยใหม่เรื่อง “ลูกสาวฤษี”

บทคัดย่อ

ภายใต้สังคมแบบหลังสมัยใหม่ถูกนิยามว่าเป็นยุคของการบริโภคนิยมที่ได้ก่อให้เกิดปรากฏการณ์ทางสังคมในหลายมิติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการช่วงชิงความหมายของคน ชายขอบที่วิถีปฏิบัติถูกทำให้กลายเป็นสินค้าในเชิงวัฒนธรรมเพื่อสนองตอบความปรารถนาของสังคมเมือง บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์วาทกรรมฤษีภายใต้ยุคบริโภคนิยม โดยใช้ตัวบทคือ นวนิยายแนวหลังสมัยใหม่เรื่อง ลูกสาวฤษี ของปริทรรศหุตางกูรผลการศึกษาพบว่า คนชายขอบในสังคมเมืองต้องปรับเปลี่ยนอัตลักษณ์และวิถีปฏิบัติทางสังคมเพื่อให้อยู่รอดในยุคทุนนิยมผ่านกระบวนการประกอบสร้างความเป็นฤษี วาทกรรมฤษีจึงถูกนิยามและช่วงชิงความหมายในมิติที่หลากหลาย เช่น ตัวฤษีเองนิยามว่าลักษณะดังกล่าวคืออาชีพ ขณะที่คนนอกให้ความหมายทั้งในเชิงบวกและเชิงลบผ่านความแปลกประหลาด เพี้ยน บ้า เป็นลัทธิกลายพันธุ์ เป็นคลื่นวิกฤตศรัทธาศาสนา เป็นสภาวะหลงผิดหรือจิตหลอน เป็นพวกนอกรีตเดียรถีย์ เป็นปรากฏการณ์เหล้าเก่าปรุงขวดใหม่ ยุคบริโภคนิยมจึงประกอบสร้างความหมายให้ฤษีคือสินค้าและเป็นมหรสพทางสังคม นอกจากนี้ภาพของฤษียังถูกสร้างความหมายใหม่ในรูปแบบสภาวะความจริงเสมือน (simulation) และกลายเป็นสัญลักษณ์ของการหลุดพ้นจากระบบทุนนิยม วาทกรรมฤษีจึงเป็นการปะทะกันระหว่างโลก สัจนิยมและโลกมหัศจรรย์ และแสดงนัยยะของการวิพากษ์สังคมแบบบริโภคนิยมได้อีกทางหนึ่ง