Economic Policy Making in Eastern Thailand between 1982 and 2017: from the ESB to the EEC

Main Article Content

Umpika Sawatwong

Abstract

Using a historical analysis approach, this paper aims at studying factors affecting policy making for economic development in the Eastern region between the years 1982-2017, the so-called Eastern Seaboard/ESB and the Eastern Economic Corridor/EEC projects. The research found that the concept focusing on industrial development as part of national economic development, with the aims of becoming an industrialized country, affected how Thailand determined its roles and policies to be complied with changeable internal and external factors under global capitalism. The policies were developed and implemented using centralized, yet flexible management mechanism, so that the goals could be achieved in a timely manner. The centralized development plan is exemplified by the ESB project in the 1980s, which aimed at regional development and exporting industry, leading to production restructure and industrial expansion. Around the years 2016-2017, there was a need for economic restructuring to upgrade and increase the country’s competitiveness. With the success of the ESB as a model, centralized large-scale development projects, such as the EEC have once again been accelerated and reinforced.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Section
Research article

References

กฤช เพิ่มทันจิตต์ และสุธี ประศาสนเศรษฐ. (2530). พื้นที่สามจังหวัดชายฝั่งทะเลตะวันออกกับการพัฒนาที่ไม่เท่าเทียมกันระหว่างภูมิภาคและการพัฒนาการแบบพึ่งพาของระบบเศรษฐกิจไทย. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

คำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 2/2560 เรื่อง การพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก. (2560, 17 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนพิเศษ 19 ง. หน้า 31-35.

ชัชฎาภรณ์ กรุงเกษม. (2557). การขับเคลื่อนเพื่อการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ. วารสารส่งเสริมการลงทุน, 25(11), 6-11.

ชัยณรงค์ เครือนวน. (2550). เศรษฐศาสตร์การเมืองของการพัฒนาอุตสาหกรรมในจังหวัดระยอง. [วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา].

ชัยณรงค์ เครือนวน. (2558). ปฏิบัติการและการต่อสู้ทางวาทกรรมในการพัฒนาอุตสาหกรรม: ศึกษากรณีการพัฒนาอุตสาหกรรมภายใต้ตัวแบบมาบตาพุด. [ดุษฎีนิพนธ์รัฐศาสตรดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา].

ชัยณรงค์ เครือนวน, จิรายุทธ์ สีม่วง และกัมปนาท เบ็ญนาวี. (2559). ทางเลือกการพัฒนาอุตสาหกรรมพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก ในมุมมองของรัฐ เอกชน และภาคประชาชน. มหาวิทยาลัยบูรพา.

ชัยณรงค์ เครือนวน และพิมพ์ประไพ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา. (2561). ข้อเสนอการพัฒนาอุตสาหกรรมพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออกในมุมมองของภาคประชาชน บทสังเคราะห์เพื่อการเปลี่ยนผ่านสู่การพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออกให้เกิดความยุติธรรมทางสังคม. วารสารเศรษฐศาสตร์การเมืองบูรพา, 6(1), 40-62.

ชัยยนต์ ประดิษฐศิลป์ และชัยณรงค์ เครือนวน. (2556). การจัดทำผังพิสัยการวิจัยระบบสุขภาพกับการพัฒนาอุตสาหกรรมในอนุภาคตะวันออก. ศูนย์จัดการงานวิจัยระบบสุขภาพภาคตะวันออก.

ชัยยนต์ ประดิษฐ์ศิลป์, ชูวงศ์ อุบาลี และอัศวิน แก้วพิทักษ์. (2563). ยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนนโยบายเขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก: แนวทางใหม่ของการพัฒนาอุตสาหกรรมทุนนิยมในประเทศไทย. วารสารพัฒนาสังคม, 22(2), 23-38.

นิรมล สุธรรมกิจ. (2551). สังคมกับเศรษฐกิจไทย: กรณีศึกษาประเทศไทย (พ.ศ. 2500-2540). คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ประจักษ์ ก้องกีรติ และวีระยุทธ กาญจน์ชูฉัตร. (2561). ระบอบประยุทธ์: การสร้างรัฐทหารและทุนนิยมแบบช่วงชั้น. วารสารฟ้าเดียวกัน, 16(2), 7-41.

แผนพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก: มีอะไรบ้าง. (2526). วารสารเศรษฐกิจและสังคม, 20(3), 17-26.

พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561. (2561, 14 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา, เล่มที่ 135 ตอนที่ 34 ก. หน้า 1-33.

พอพันธ์ อุยยานนท์. (2564). ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจแห่งประเทศไทย. โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พิทยา สุวคันธ์. (2563). ยุทธศาสตร์การลงทุนของจีนในภาคพื้นทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภายใต้นโยบายสีจิ้นผิงในศตวรรษที่ 21. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก: ภาพส่วนรวม. (2526). วารสารเศรษฐกิจและสังคม, 20(3), 5-10.

เพชรรุ่ง เทียนปิ๋วโรจน์. (2560). พัฒนาการทางเศรษฐกิจของภูมิภาคตะวันออกของไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2398-2519. ศักดิ์โสภาการพิมพ์.

เพ็ญโฉม แซ่ตั้ง และวลัยพร มุขสุวรรณ. (2548). รายงานการประเมินผลกระทบทางสุขภาพจากการพัฒนานิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุดและพื้นที่ใกล้เคียง. สถาบันวิจัยระบบสาธารสุข (สวรส.).

ภารดี มหาขันธ์. (2555). การตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของภาคตะวันออกยุคปรับปรุงประเทศตามแบบสมัยใหม่ถึงปัจจุบัน. มหาวิทยาลัยบูรพา.

ยุทธพร อิสรชัย. (2562). หน่วยที่ 15 การเมืองและเศรษฐกิจไทยในสมัยรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาประวัติศาสตร์การเมืองและเศรษฐกิจไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์. (2546). กระบวนการกำหนดนโยบายเศรษฐกิจในประเทศไทย: บทวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์เศรษฐกิจการเมือง พ.ศ. 2475-2530 (พิมพ์ครั้งที่ 4). คบไฟ.

เรืองวิทย์ ลิ่มปนาท. (2545). ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจชายฝั่งทะเลภาคตะวันออกก่อน พ.ศ. 2525. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.

วิไลวรรณ วรรณนิธิกุล. (2531). นโยบายการพัฒนาชนบทชายฝั่งทะเลตะวันออก ใน การสัมมนาทางวิชาการ ครั้งที่ 11 ประจำปีการศึกษา 2530 เรื่อง ใครกำหนดนโยบายเศรษฐกิจไทย? (หน้า 437-507). คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์. (2547). การพัฒนาเศรษฐกิจและการเมืองไทย (พิมพ์ครั้งที่ 6). คบไฟ.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2524). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 5 พ.ศ. 2525-2529. http://www.nesdb.go.th/

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนงานพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (พ.ศ. 2560-2564) รายงานหลัก. http://www.nesdb. go.th/ewt_dl_link.php?nid=6381

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). สรุปสาระสำคัญแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561-2580). https://www.nscr.nesdb.go.th/

สำนักยุทธศาสตร์และการวางแผนพัฒนาพื้นที่. (2559). รายงานความก้าวหน้าการพัฒนาพื้นที่บริเวณชายฝั่งทะเลตะวันออก (กันยายน 2559). สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สุนิสา บุณโยภาส. (2550). พื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก: อดีต ปัจจุบัน และอนาคต. วารสารเศรษฐกิจและสังคม, 44(3), 32-41.

สุริชัย หวันแก้ว, ปรีชา คุวินทร์พันธ์ และประสิทธิ์ สวาสดิ์ญาติ. (2543). ผลกระทบทางสังคมจากการพัฒนาอุตสาหกรรมชายฝั่งทะเลตะวันออกต่อชุมชนท้องถิ่น. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เสนาะ อูนากูล. (2556). พลังเทคโนแครต: ผ่านชีวิตและงานของเสนาะ อูนากูล. มติชน.

อดินันท์ พรหมพันธ์ใจ. (2563). เปรมาธิปไตย: การเมืองไทยระบอบไฮบริด. ภาพพิมพ์.

อนัญญา มูลเพ็ญ. (2560). เปิดแผนไทยแลนด์ 4.0 กลไกขับเคลื่อนสู่เป้าหมาย. www.oic.go.th/ FILEWEB/CABINFOCENTER3/DRAWER078/GENERAL/

อภิเศก ปั้นสุวรรณ. (2545). นโยบายและมาตรการในการพัฒนาอุตสาหกรรมในภูมิภาค. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 21-22(2), 161-198.

อภิเศก ปั้นสุวรรณ. (2551). รูปแบบทางพื้นที่ของการพัฒนาอุตสาหกรรมในประเทศไทย: พ.ศ. 2539-2548. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 30(2), 247-264.

อภิเศก ปั้นสุวรรณ และกัลยา เทียนวงศ์. (2551). การพัฒนาอุตสาหกรรมในภูมิภาคของประเทศไทย. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 28(3), 187-218.

อักษรศรี พานิชสาส์น. (2562). The rise of China: จีนคิดใหญ่ มองไกล. ซีเอ็ดยูเคชั่น.

อาร์ม ตั้งนิรันดร. (2560, 31 กรกฎาคม). One belt one road: “Marshall plan” ของจีน?. http://thaipulica.org/2017/07/arm-tungnirun9/

อำพิกา สวัสดิ์วงศ์. (2545). ถนนสุขุมวิทกับพัฒนาการทางเศรษฐกิจในภาคตะวันออกของประเทศไทย พ.ศ. 2477-2539. [วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์].