การศึกษาคุณค่าด้านอัตลักษณ์ของศิลปะข้างถนนเพื่อการสร้างมูลค่าสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ Value Identity of Street Art toward Creative Economy

Abstract

งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงคุณค่าด้านอัตลักษณ์ของศิลปะข้างถนน และปัจจัยในการสร้างตัวตนขึ้นเป็นศิลปะข้างถนนในประเทศไทย โดยใช้แนวคิดเรื่องอัตลักษณ์ วัฒนธรรมประชานิยม วัฒนธรรมย่อย และความคิดสร้างสรรค์ มาอธิบายปรากฏการณ์ เพื่อการสร้างมูลค่าสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า ศิลปะข้างถนนเป็นวัฒนธรรมย่อยที่เกิดขึ้นเพื่อการต่อสู้เป็นประเด็นสำคัญ ต่อมาได้ถูกแนวคิดอุตสาหกรรมวัฒนธรรม เข้ามาจัดการจนมีความนิยมขึ้น แต่อัตลักษณ์ในงานศิลปะข้างถนนไทยยังไม่เด่นชัดมากนัก เนื่องจากเป็นการหยิบยืมเอามาจากวัฒนธรรมตะวันตก โดยศิลปะข้างถนนที่พบในประเทศไทยมี 9 ประเภท ได้แก่ แท็ก, โทรอัพ, ตัวอักษร, ตัวละคร, สติกเกอร์บอมบ์, โปสเตอร์, การรวมตัวกันผลิตผลงาน, เพ้นท์ และพีช ซึ่งแต่ละรูปแบบถูกนำเสนอในท่าทีที่แตกต่างกันออกไปแยกเป็น 3 ระดับ คือ การสื่อสารระดับรุนแรง การสื่อสารแบบตลกร้าย และรูปแบบการทักทาย ส่วนในการนำมาต่อยอดสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ พบช่องทางในการสร้างมูลค่าได้ 3 ด้าน คือ 1. ด้านผลิตภัณฑ์ และผลงานสร้างสรรค์ 2. ด้านการสร้างแบรนด์และการตลาด 3. ด้านการสร้างมูลค่าในตัวบุคคลโดยใช้ต้นทุนจากความคิดสร้างสรรค์ เพื่อสร้างมูลค่าให้กับเศรษฐกิจของประเทศในอนาคตต่อไป

The purpose of this research is to study the identity of a street art in order to add value to the creative economy. by using Identity theory, popular culture, subculture, creativity to explain the phenomenon. These are new concepts in culture study with qualitative research methodology. It was found that the street art is the subculture mainly signifying a fight. It is improved by the capitalism structure as a part of the industry culture. There are nine categories of street art: Tag, Throw-Ups, Font, Character, Sticker Bomb, Poster, Production, Painting and Pieces. There are different ways to present the art. They are separated into three levels including strong communication, comedy communication and greetings. The survey has shown that to combine the street art to the creative economy has been around for a while. We can divide the value creations into three guidelines which are 1. creative products and merchandises 2. Branding and marketing. 3. Celebrity. These three guidelines are ways to add value to the economy of the country in the future.