Conceptualizing Digital Citizenship for Digital Natives in Thailand

บทคัดย่อ

        การตระหนักในความเป็นพลเมืองดิจิทัลมีความสำคัญอย่างมากในยุคของการเปลี่ยนผ่านทางดิจิทัลโดย เฉพาะอย่างย่ิงกับประชาชนไทยที่เป็นดิจิทัลเนทีฟ เนื่องจากเป็นกำลังสำคัญของการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัลของประเทศ การวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพซึ่งเก็บข้อมูลด้วยการศึกษาเอกสารและการ สัมภาษณ์เชิงลึก โดยการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบนิเวศน์ความเป็นพลเมืองดิจิทัลและพัฒนา แนวคิดรวมถึงคุณลักษณะความเป็นพลเมืองดิจิทัลที่เหมาะสมกับดิจิทัลเนทีฟในประเทศไทย ท้ังนี้ จากการ ศึกษาพบว่า องค์ประกอบของระบบนิเวศน์ความเป็นพลเมืองดิจิทัลในประเทศไทย ประกอบด้วย 1) ดิจิทัล เนทีฟไทยในฐานะทุนมนุษย์ของการพัฒนาประเทศ 2) การส่งเสริมความเป็นประชาธิปไตยในประเทศไทย 3) นโยบายดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม 4) พฤติกรรมการใช้สื่อของดิจิทัลเนทีฟ 5) การให้การศึกษาเกี่ยว กับการรู้เท่าทันดิจิทัล (อย่างเป็นทางการและไม่เป็นทางการ) และ 6) ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี เหล่านี้ ล้วนมีอิทธิพลต่อการพัฒนาแนวคิดเกี่ยวกับความเป็นพลเมืองดิจิทัลในบริบทสังคมไทย ซึ่งหมายถึงแนวคิดในการปฏิบัติต่อสังคมในโลกดิจิทัลที่เชื่อมต่อไปยังโลกกายภาพ ด้วยความมีมนุษยธรรม เคารพสิทธิและ ความความแตกต่างหลากหลายของผู้อื่น มีจริยธรรม มีทักษะทางดิจิทัลเพื่อเป็นผู้ที่มีทักษะหลากหลายทาง อาชีพและมีความเข้าใจในอัตลักษณ์ตนเองรวมถึงใช้สื่อดิจิทัลเพื่อสื่อสารอัตลักษณ์ของตนเองได้อย่างเหมาะ สมในฐานะคนไทยนอกจากนั้นควรใช้ประโยชน์จากบริบททางดิจิทัลเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตด้วยความเป็นพลเมืองที่ตื่นรู้ผู้ซึ่งสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขด้วยความมีจิตสาธารณะและเป็นตัวแทนของการ เปลี่ยนแปลงสังคมดิจิทัลอย่างสร้างสรรค์ อย่างไรก็ดีในการพัฒนาความเป็นพลเมืองดิจิทัลให้เหมาะสมกับสังคมไทยนั้นต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายภาคส่วนได้แก่ รัฐบาล ในฐานะผู้บริหารนโยบาย สถาบันการ ศึกษา ในฐานะผู้อบรมบ่มเพาะความรู้ ครอบครัว ในฐานะผู้อบรมบ่มนิสัย และ สื่อ ในฐานะผู้จัดการข้อมูล ข่าวสารรวมถึงเป็นพื้นที่ในการขับเคลื่อนสังคม