การพัฒนานวัตกรรมการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว เชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนของจังหวัดระนอง

บทคัดย่อ

        การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการณ์ปัจจุบันและพัฒนานวัตกรรมการสื่อสารแบบมี       ส่วนร่วมของชุมชน รวมทั้งเพื่อยกระดับการท่องเที่ยวงจังหวัดระนองให้เป็นการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนบนฐานนวัตกรรมการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมของชุมชน โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงเจาะลึกกับกลุ่มตัวอย่างประชาชนระนอง แกนนำหรือตัวแทนชุมชน นักท่องเที่ยว และนักวิชาการด้านการสื่อสารและการท่องเที่ยว รวมจำนวน 37 คน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การตีความเพื่อนำเสนอในลักษณะของการบรรยายเชิงพรรณนาหรือพรรณนาวิเคราะห์

        ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มองว่าสภาพการณ์ปัจจุบันด้านการมีส่วนร่วมของชุมชนในแหล่งท่องเที่ยวจังหวัดระนองมีการสื่อสารระหว่างคนในชุมชนอยู่ในทิศทางที่ค่อนข้างดี มีความกระตือรือร้นในการบริการนักท่องเที่ยว โดยมีการสื่อสารเพื่อแนะนำแหล่งท่องเที่ยวและกิจกรรมการท่องเที่ยวที่น่าสนใจชาวชุมชนมีความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของจังหวัดระนองอย่างยั่งยืนได้ เพราะมีความรักในชุมชนท้องถิ่นตนเอง และต้องการสร้าง

        นวัตกรรมเชิงผลิตภัณฑ์ของการท่องเที่ยวจังหวัดระนอง ควรเน้นการสื่อสารเกี่ยวกับแหล่งท่องเที่ยวและกิจกรรมการท่องเที่ยวที่ตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยวเฉพาะกลุ่ม  ซึ่งต้องเป็นกลุ่มใหญ่พอสมควรจึงจะส่งเสริมให้เกิดการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนได้, นวัตกรรมเชิงกระบวนการฯ ควรเน้นการสื่อสารเกี่ยวกับปรับปรุงพัฒนาการผลิตและการดำเนินงานให้เกิดประสิทธิภาพ สามารถนำเทคนิคและวิธีการปฎิบัติงานใหม่ๆ มาปรับใช้ต่อการผลิตให้มีความทันสมัยอยู่เสมอ

        นวัตกรรมเชิงตำแหน่งฯ ควรเน้นสื่อสารเกี่ยวกับการสร้างมูลค่าเพิ่มให้การท่องเที่ยว เปลี่ยนตำแหน่งจาก“จังหวัดเล็กคนน้อย เป็นจังหวัดคุณภาพคนเที่ยวมาก”, นวัตกรรมเชิงกระบวนทัศน์ฯ ควรเน้นการสื่อสารเกี่ยวกับการนำผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ทางการท่องเที่ยวมานำเสนอให้เหมาะกับตลาดความต้องการของนักท่องเที่ยวนวัตกรรมเชิงสังคมฯ ควรเน้นการสื่อสารว่า การท่องเที่ยวระนองมีการส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิตที่ดีของคนในชุมชนอยู่เสมอ และให้ความสำคัญกับความเป็นอยู่ของคนในชุมชนรูปแบบการสื่อสารใหม่ฯ ควรเน้นการสื่อสารด้วยสื่อสังคมออนไลน์ในลักษณะ“เที่ยว ณ ระนอง” “Ranong Next” และเนื้อหาลักษณะการสื่อสารใหม่ฯ ควรเน้นการสื่อสารที่สะท้อนให้เห็นถึงการสร้างความร่วมมือกับแหล่งท่องเที่ยวใกล้เคียงอื่นๆ เช่น เน้นเนื้อหาใหม่ว่า“เที่ยวคุ้มค่า มาระนองและชุมพร”

        ชาวชุมชนมีความสามารถในการยกระดับการท่องเที่ยวของจังหวัดระนองให้เป็นการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนได้โดยการส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์ในกิจกรรมต่างๆร่วมกับชุมชนระนอง

        ชาวชุมชนสามารถใช้นวัตกรรมการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมเพื่อยกระดับการท่องเที่ยวของจังหวัดระนองให้เป็นการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนได้โดยควรพัฒนาทักษะด้านเทคโนโลยีและความคิดสร้างสรรค์สู่ความเป็นเลิศเพื่อให้ชาวชุมชนปรับตัวให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นแทบตลอดเวลาได้