สภาพอุตสาหกรรมโฆษณาไทยหลังสงครามโลกครั้งที่สอง

บทคัดย่อ

        วัตถุประสงค์ของงานวิจัยครั้งนี้เพื่อศึกษาสภาพอุตสาหกรรมโฆษณาไทยหลังสงครามโลกครั้งที่สองตั้งแต่ลักษณะของบริษัทตัวแทนโฆษณา โครงสร้าง ตำแหน่งงาน และกระบวนการทำงานด้านการโฆษณาในยุคดังกล่าว เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพใช้วิธีวิเคราะห์เอกสารและสัมภาษณ์เชิงลึก ผลวิจัยนำเสนอ 3 ช่วงเวลา ได้แก่ ยุคก่อนที่จะมีสื่อโทรทัศน์เข้ามา (พ.ศ. 2488 - 2498) ยุคหลังจากที่สื่อโทรทัศน์เข้ามาในระยะแรก (พ.ศ. 2498 - 2500)  และหลังจากสื่อโทรทัศน์เจริญรุ่งเรือง (พ.ศ. 2501 - 2520) 

        ผลการศึกษาพบว่า ในยุคก่อนที่มีสื่อโทรทัศน์เข้ามานั้น เจ้าของสินค้ามักจะโฆษณาลงในสื่อสิ่งพิมพ์เป็นหลักและมีเจ้าของสื่อสิ่งพิมพ์ที่มีทั้งชาวต่างชาติและชาวไทยเป็นผู้ดำเนินการผลิตและเผยแพร่ จนเมื่อสื่อโทรทัศน์เข้ามาในประเทศไทยส่งผลให้อุตสาหกรรมการโฆษณาเติบโตอย่างไม่เคยมีมาก่อน ในยุคแรก การทำงานด้านโฆษณายังไม่เป็นระบบเพราะบริษัทที่ดำเนินการในส่วนนี้ คือ บริษัทตัวแทนนำเข้าและจำหน่ายสินค้าต่างประเทศ ต่อมา บริษัทฯ เหล่านี้เริ่มเห็นความสำคัญของการโฆษณาจึงได้ก่อตั้งแผนกโฆษณาเล็ก ๆ ขึ้นในบริษัทของตนเอง แต่โครงสร้าง ตำแหน่งงาน และกระบวนการทำงานด้านการโฆษณายังไม่เป็นระบบมากนัก จนเมื่อสื่อโทรทัศน์สามารถเผยแพร่สัญญาณได้ทั่วประเทศ ค่าโฆษณาทางสื่อโทรทัศน์มีราคาที่สูงขึ้น อีกทั้งการออกประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ 281 ที่เป็นกฎหมายควบคุมการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว และการออก พระราชบัญญัติสงวนอาชีพ ส่งผลทำให้บริษัทดังกล่าวต้องเปลี่ยนรูปแบบด้วยการเปิดบริษัทตัวแทนโฆษณาในประเทศไทยอย่างเต็มรูปแบบ ทำให้อุตสาหกรรมโฆษณาของประเทศไทยเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง