การพัฒนาตัวบ่งชี้คุณลักษณะความเป็นพลเมืองดิจิทัลในศตวรรษที่ 21 ของนักศึกษามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ)
คำสำคัญ:
การพัฒนาตัวบ่งชี้, ความเป็นพลเมืองดิจิทัล, นักศึกษาในศตวรรษที่ 21บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อพัฒนาตัวบ่งชี้คุณลักษณะความเป็นพลเมืองดิจิทัลในศตวรรษที่ 21 ของนักศึกษามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) 2) เพื่อตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลการวัดตัวบ่งชีคุณลักษณะความเป็นพลเมืองดิจิทัลในศตวรรษที่ 21 ของนักศึกษามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) ที่พัฒนาขึ้นกับข้อมูลเชิงประจักษ์ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยนี้คือ นักศึกษามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 500 คน โดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 30 ข้อ มีค่าความเที่ยงตรงทั้งฉบับเท่ากับ 0.976 การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพื้นฐานและการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันโดยใช้โปรแกรมสถิติสำเร็จรูป
ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
- ผลการพัฒนาตัวบ่งชี้คุณลักษณะความเป็นพลเมืองดิจิทัลในศตวรรษที่ 21
ของนักศึกษามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) พบว่า มีองค์ประกอบหลัก 3 องค์ประกอบ 9 องค์ประกอบย่อย และตัวบ่งชี้จำนวน 30 ตัวบ่งชี้ ดังนี้ 1) องค์ประกอบหลักด้านการใช้เทคโนโลยีอย่างมีประสิทธิภาพ มี 3 องค์ประกอบย่อย 10 ตัวบ่งชี้ 2) องค์ประกอบหลักด้านคุณธรรมจริยธรรมดิจิทัล มี 3 องค์ประกอบย่อย 9 ตัวบ่งชี้ และ 3) องค์ประกอบหลักด้านการรู้ดิจิทัล มี 3 องค์ประกอบย่อย 11 ตัวบ่งชี้
2. ผลการตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลการวัดตัวบ่งชี้คุณลักษณะความเป็นพลเมืองดิจิทัลในศตวรรษที่ 21 ของนักศึกษามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) โมเดลสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (Chi-square =14.866, ค่า df = 14, ค่า P= 0.387, ค่า GFI = 0.994, ค่า AGFI = 0.980, ค่า RMSEA = 0.011)
เอกสารอ้างอิง
กนกนก โพธิ์หอม. (2564). พลวัตความมั่นคงทางไซเบอร์ของประเทศไทย. วารสารมุมมองความมั่นคง,
ม.ม.ป.(7), 45-54. สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2564, จาก https://www.nsc.go.th/wp-content/uploads/Journal/article-00705.pdf.
คมกฤช พรหมฉิน. (2560). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารการศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏรําไพพรรณี.
ชรินทร์ มั่งคั่ง. (2565). การบ่มเพาะมารยาทดิจิทัล: วิธีสอนออนไลน์เพื่อการเปลี่ยนแปลงสู่ความเป็นพลเมืองก้าวหน้าในห้องเรียนสังคมศึกษาเสมือนจริง. วารสารนวัตกรรมการศึกษาและการวิจัย, 6(1), 204-215. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2564, จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jeir/article/view/255542/172887.
ไชยันต์ สกุลศรีประเสริฐ. (2556). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน (Confirmatory factor analysis). วารสารจิตวิทยาคลินิก, 1(44), 1-13. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2564, จาก https://www.researchgate.net/profile/Chaiyun-Sakulsriprasert/publication/308692590_karwikheraahxngkhprakxbcheingyunyan/links/58d1d861a6fdcc3fe78529a3/karwikheraahxngkhprakxbcheingyunyan.pdf.
ฐิตินันทน์ ผิวนิล. (2564). มารยาทดิจิทัล: ข้อกำหนดในการสื่อสารออนไลน์ที่พลเมืองดิจิทัลไทยควร
ตระหนัก. วารสารวิชาการกสทช ประจำปี 2564, ม.ม.ป.(-), 401-418. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2564, จากhttps://www.thaimediafund.or.th/
download/digitaletiquette/.
ต้องตา จำเริญใจ. (2561). ความเป็นพลเมืองดิจิทัลของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 3. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
ทวนทอง เชาวกีรติพงศ์ และคณะ. (2563). แนวทางการพัฒนาความเปนพลเมืองดิจิทัลของนักศึกษาคณะครุศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏกําแพงเพชร. สักทอง : วารสารมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร (สทมส.), 26(4), 72-85. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2564, จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/tgt/article/view/248127/168428.
เทพรัตน์ พิมลเสถียร. (2560). แนวทางการส่งเสริมทรัพย์สินทางปัญญาภายใต้เศรษฐกิจ ดิจิทัล: กรณีศึกษา
ธุรกิจเพลงในประเทศไทย. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 9(-), 105-117. สืบค้นเมื่อ 5 มกราคม 2564, จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/pimjournal/article/view/94373/73773.
ธารทิพย์ ขัวนา, ขวัญชัย ขัวนา. (2561). การจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์เชิงผลิตภาพทางการศึกษา : สู่ยุคการศึกษาไทยแลนด์ 4.0. วารสารสถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 5(2), 325-342. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2564, จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/rdirmu/article/download/211153/146290/665221.
นภาวรรณ อาชาเพ็ชร. (2560). การรังแกผ่านโลกไซเบอร์ ความรุนแรงที่ต้องแก้ไขและนวัตกรรมการจัดการปัญหา. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 5(1), 100-106. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2564, จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jcosci/article/view/94972/74203.
นงลักษณ์ วิรัชชัย. (2555). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน Confirmatory factor analysis (CFA). วารสารวิจัยและพัฒนาหลักสูตร, 2(2), 68-74. สืบค้นเมื่อ 2 มกราคม 2564, จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jrcd/article/view/93150/72974.
มณีนุช ภูยังดี, สุมาลี ศรีพุทธรินทร์ และจารุวรรณ เขียวน้ำชุม. (2564). สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และแนวทางพัฒนาการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการบริหารจัดการสถานศึกษาของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครพนม เขต 1. วารสารรัชต์ภาคย์, 15(40), 249-263. สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2564, จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/RJPJ/article/download/250031/170316/892149.
ปาจรีย์ รัตนานุสนธิ์. (2556). การพัฒนาตัวบ่งชี้คุณลักษณะความเป็นพลโลกของนักเรียนมัธยมศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิธีวิทยาการวิจัยการศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปอส์ ไกรวิญญ์. (2560). กลยุทธ์การพัฒนาผู้บริหารโรงเรียนเอกชนตามแนวคิดความเป็นพลเมืองดิจิทัล. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เศกสรร สกนธวัฒน์. (2560). กลยุทธ์การบริหารโรงเรียนในเครือมูลนิธิคณะเซนตคาเบรียลแหงประเทศไทยตามแนวคิดการเสริมสรางนักเรียนใหมีความเป็นพลเมืองดิจิทัล. วิทยานิพนธ์ครุศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วรรณากร พรประเสริฐ. (2562). การพัฒนาแบบวัดและเกณฑ์ปกติความเป็นพลเมืองดิจิทัลของ นิสิตนักศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยและประเมินผลการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร.
พินวา แสนใหม่. (2563). การรังแกทางไซเบอร์ผ่านสื่อออนไลน์ สาเหตุ และแนวทางการจัดการปัญหา. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิเทศศาสตร์และนวัตกรรมสถาบันพัฒนบริหารศาสตร์.
ศุกรีย์ ศรีสารคาม. (2557). ปัจจัยที่มีผลต่อคุณธรรมและจริยธรรมในการใช้อินเตอร์เน็ต. วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาวิชาเอกระบบสารสนเทศ มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
อภิสิทธิ์ เถายะบุตร. (2563). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนห้องเรียนกลับด้านโดยใช้โมบายเลิร์นนิงเพื่อส่งเสริมความเป็นพลเมืองดิจิทัล สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีการศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ฤทธิ์ติยา ธรรมสวาสดิ์. (2564). ปัจจัยเชิงสาเหตุพหุระดับที่ส่งผลต่อความเป็นพลเมืองดิจิทัลของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นจังหวัดมุกดาหาร. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิตสาขาวิชาวิจัยและประเมินผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
พีรวิชญ์ คําเจริญ, วีรพงษ์ พลนิกรกิจ. (2561). เด็กกับการรู้เท่าทันดิจิทัล. วารสารวิชาการนวัตกรรม
สื่อสารสังคม, 6(2), 22-31. สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2564, จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jcosci/article/view/169372/121850.
