การออกแบบอักษรขอมไทยทางพุทธศาสนาเพื่อเพิ่มการมีส่วนร่วม ทางจิตวิญญาณด้วยการฝึกสติ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ศึกษาและพัฒนาชุดอักษรขอมไทย "TLK Sati" สำหรับบริบทพุทธศาสนายุคดิจิทัล เพื่อส่งเสริมการเข้าถึงพุทธธรรมและพัฒนาสติผ่านการอ่านเขียน การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีกลุ่มเป้าหมายคือผู้เชี่ยวชาญด้านอักขรวิทยา นักออกแบบตัวอักษร และนักปฏิบัติธรรม โดยใช้เครื่องมือวิจัยได้แก่ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง แบบวิเคราะห์เอกสาร และแบบสอบถาม รวบรวมข้อมูลจากเอกสารโบราณในฐานข้อมูลหอสมุดแห่งชาติและจารึกในวัดสำคัญ 8 แห่ง อายุระหว่างพุทธศตวรรษที่ 22-24 ได้แก่ วัดพระเชตุพน วัดสุทัศน์ และวัดอรุณประเมินประสิทธิภาพผ่านการสัมภาษณ์ผู้รู้และผู้ใช้อักษรขอมไทย 20 ท่าน ประกอบด้วยนักวิชาการพุทธศาสนา ผู้เชี่ยวชาญอักขรวิทยา และนักปฏิบัติธรรม พร้อมแบบสอบถามนักศึกษาที่สนใจอักษรขอม 120 คน โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาในการวิเคราะห์ข้อมูล ผลวิจัยพบว่า "TLK Sati" ออกแบบตามแนวคิดสติปัฏฐาน 4 พัฒนาจากรูปแบบขอมบรรจงลักษณะเหลี่ยม เน้นเส้นหางยาวและหัวอักษรชัดเจนช่วยให้ผู้อ่านใช้สมาธิมากขึ้น สอดคล้องกับการฝึกสติ ชุดอักษรนี้มีความแตกต่างจากชุดอักษรขอมไทยทั่วไปที่มีอยู่เดิม โดยเฉพาะการออกแบบที่เน้นลักษณะเส้นที่ส่งเสริมการจดจ่อ ตอบสนองการฝึกสติตามหลักพุทธศาสนา ชุดอักษรนี้ได้รับการออกแบบเป็นต้นแบบการฝึกอ่านเขียนมีแม่แบบและลำดับลากเส้นตามหลักอักขรวิทยาดั้งเดิม TLK Sati รักษาเอกลักษณ์และความศักดิ์สิทธิ์ของอักษรขอมไทยโบราณพร้อมเพิ่มประสิทธิภาพการใช้งานบนสื่อดิจิทัลลักษณะเฉพาะของชุดอักษรช่วยให้ผู้ใช้ จดจ่อมากขึ้นทั้งในการอ่านและเขียน เป็นการฝึกสติในตัว งานวิจัยนี้สร้างองค์ความรู้ใหม่ในการพัฒนาอักษรโบราณให้เป็นเครื่องมือฝึกสติและศึกษาพระธรรมในยุคดิจิทัล