พุทธวิถีการอยู่ร่วมกันเพื่อสังคมสันติสุข

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องพุทธวิถีการอยู่ร่วมกัน วิเคราะห์แนวคิดเรื่องพุทธวิถี และเพื่อการอยู่ร่วมกันเพื่อสังคมสันติสุข การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาจากคัมภีร์ทางศาสนา และศึกษาจากเอกสารวิชาการและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเป็นหลัก ผลการศึกษาพบว่า หลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา เป็นแนวทางในการดำรงชีวิตคือการนำไปประพฤติปฏิบัติ เพื่อให้อยู่ร่วมกันในสังคมอย่างมีความสุข นำมาสู่การวิเคราะห์ คือ เรื่องพุทธวิถีการอยู่ร่วมกัน เป็นแนวคิดการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขได้ ผลการศึกษาพบอีกด้วยว่า พุทธวิถี หมายถึงแนวทางการดำเนินชีวิตเพื่อการพัฒนาตนเองตามหลักพระพุทธศาสนา ซึ่งครอบคลุมหลักธรรมและปฏิบัติที่มุ่งสู่ความหลุดพ้นจากทุกข์ เป็นแนวคิด ครอบคลุมหลักธรรมและวิถีปฏิบัติ ตามแนวทางพระพุทธศาสนา เพื่อการหรือพ้นจากทุกข์ และบรรลุสัจธรรมสูงสุด โดยมีแก่นสำคัญ คือการมีพระรัตนตรัยเป็นสรณะ, หลักธรรมการมีสัมมาทิฏฐิ, การมีศีลตามแบบพระพุทธธรรม, การมีขันติโสรัจจะ, การใช้หลักธรรมฆราวาสธรรม, การใช้หลักสาราณียธรรม, การมีหิริโอตตัปปะ, การใช้หลักสัมมัปปธาน 4, การดำเนินชีวิตตามมรรคมีองค์ 8, การยึดหลักไตรสิกขา เป็นต้น การมีพระรัตนตรัยเป็นสรณะ เป็นการปรับทัศนคติให้เห็นคุณค่าของการมีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งเป็นสรณะ ซึ่งมีคุณค่าทั้งทางโลกและทางธรรม เรียกได้ว่าเป็นรัตนะทางโลกเพราะมีคุณค่าในฐานะเป็นปัจจัยในการสร้างคุณประโยชน์ให้แก่ตนเอง ครอบครัว และสังคม และเป็นรัตนะทางธรรม มีคุณค่าทางโลกิยะเบื้องสูง สำหรับการดำเนินชีวิตทางโลกอย่างมีคุณภาพ และมีคุณค่าทางธรรมคือนำพาชีวิตให้เข้าสู่การเป็นอริยบุคคลและเข้าถึงการบรรลุธรรม และยังนำไปสู่แนวคิดหลักการปฏิบัติในทางพระพุทธศาสนา ให้มนุษย์มีหลักศีลธรรมต่างๆ อันเป็นรากฐานสำคัญที่สุดของการเป็นมนุษย์และเป็นเครื่องกำหนดพฤติกรรมของสังคม ส่งผลให้บุคคลสามารถพัฒนาชีวิตให้อยู่ในแนวทางที่ถูกต้องของพุทธวิถีของการอยู่ร่วมกันเพื่อสร้างสังคมสันติสุขได้อย่างยั่งยืน หากสมาชิกทุกคนในสังคมปฏิบัติตามแนวหลักพุทธวิถี สังคมก็จะเกิดความสงบสันติสุขขึ้นมาอย่างแท้จริง