พุทธปรัชญาเชิงสังคมกับการขจัดความยากจน : แนวทางแห่งการพัฒนาที่มีธรรมเป็นฐาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งวิเคราะห์ความยากจนในฐานะปัญหาทางจริยธรรมและโครงสร้าง ผ่านกรอบคิดของ พุทธปรัชญาเชิงสังคม ที่ผสานองค์ความรู้จากปรัชญาตะวันตก รัฐศาสตร์เชิงนโยบาย และหลักธรรมในพระพุทธศาสนา เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาที่มีธรรมเป็นฐาน (Dhamma-Based Development) แทนการพัฒนาที่เน้นเพียงตัวชี้วัดทางเศรษฐกิจ บทความชี้ให้เห็นว่าการขจัดความยากจนต้องตั้งอยู่บนการเคารพศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ การสร้างเสรีภาพเชิงโครงสร้าง และการเปิดโอกาสให้ประชาชนพัฒนาศักยภาพของตนอย่างแท้จริง โดยนำหลักธรรมะ เรื่อง อัตตหิ อัตโนนาโถ (ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน) มาตีความร่วมกับแนวคิดปรัชญาเสรีภาพเชิงบวก (Positive Freedom) และทฤษฎี Capability Approach ของ Amartya Sen ทั้งนี้เพื่อเสนอกรอบการพัฒนาเชิงบูรณาการที่รัฐไม่เพียงทำหน้าที่จัดการเศรษฐกิจ แต่ต้องเอื้อให้เกิด “การตื่นรู้ทางสังคม” (social awakening) ผ่านการยกระดับจิตสำนึก ความเป็นธรรม และพลังพลเมือง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
- ข้อความใดๆ ที่ปรากฎในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2537). เศรษฐศาสตร์กับหลักพุทธธรรม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2538). พุทธธรรม (ฉบับปรับปรุงและขยายความ). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2538). เศรษฐศาสตร์แห่งความพอเพียงกับพุทธธรรม. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2541). เศรษฐศาสตร์กับหลักพุทธธรรม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2542). เศรษฐศาสตร์เชิงพุทธ: แนวคิดเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน. กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2543). พุทธธรรมกับการพัฒนา. กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม.
มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2554). พระไตรปิฎกและอรรถกถา ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.
มูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2525). พระไตรปิฎกภาษาไทย (ฉบับสยามรัฐ). กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.
วศิน อินทสระ. (2519). หลักคำสอนสำคัญในพระพุทธศาสนา (พุทธปรัชญาเถรวาท). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์บรรณาคาร.
Berlin, I. (1958). Two concepts of liberty. Oxford University Press.
Chang, H.-J. (2002). Kicking away the ladder: Development strategy in historical perspective. Anthem Press.
Fromm, E. (1955). The sane society. Rinehart & Company.
Gramsci, A. (1971). Selections from the prison notebooks. International Publishers.
Johnson, C. (1982). MITI and the Japanese miracle: The growth of industrial policy, 1925–1975. Stanford University Press.
Marshall, T. H. (1950). Citizenship and social class, and other essays. Cambridge: Cambridge University Press.
Nussbaum, M. C. (2011). Creating capabilities: The human development approach. Harvard University Press.
Piketty, T. (2014). Capital in the twenty-first century. Harvard University Press.
Rawls, J. (1971). A theory of justice. Harvard University Press.
Rodrik, D. (2006). Industrial policy for the twenty-first century. Harvard Kennedy School Working Paper.
Schumacher, E. F. (1973). Small is beautiful: Economics as if people mattered. Blond & Briggs.
Sen, A. (1999). Development as freedom. Oxford University Press.
