ตำนานเมืองฟ้าแดดสู่การสร้างสรรค์นาฏศิลป์ ชุดทวารวดีศรีฟ้าหยาดบูชาพระธาตุยาคู

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ผลการศึกษาประวัติความเป็นมาเมืองฟ้าแดดสงยาง และตำนานนางฟ้าหยาด และ 2) เพื่อสร้างสรรค์ผลงานทางด้านนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง งานวิจัยเป็นวิธีแบบวิจัยเชิงคุณภาพนำเสนอแบบพรรณนาผลการวิจัย พบว่า 1) เมืองฟ้าแดดสงยางมีความสำคัญด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่ยาวนานสืบต่อกันมาตั้งแต่พุทธศตวรรษ ที่ 12 ในสมัยของยุคทวารวดี มีการค้นพบหลักฐานที่สำคัญได้แก้ใบเสมาจำนวนมากและได้มีการสลักเรื่องราวเกี่ยวกับพุทธศาสนา สะท้อนให้เห็นถึงกริยาท่าทาง การแต่งกาย บริบทสถานี่ของคนในยุคนั้น สืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบันคนในชุมชนที่อยู่บริเวณพื้นที่เมืองฟ้าแดดยังคงนับถือพุทธศาสนา มีการสร้างวัดในบริเวณพื้นที่หมู่บ้าน และมีตำนานนางฟ้าหยาดสะท้อนความงาม ความศรัทธา และการเสียสละของตัวละคร พร้อมทั้งเชื่อมโยงกับเอกลักษณ์ท้องถิ่น เช่น โบราณสถานโบราณวัตถุและศิลปะพื้นถิ่น เกิดเป็นประเพณีพิธีกรรมของท้องถิ่นที่จัดขึ้นในทุกวันขึ้น 15 ค่ำ ของเดือนหก จะมีพิธีบูชาพระธาตุยาคู และมีการฟ้อนรำถวายเป็นประจำทุกปี จากการวิเคราะห์นำไปสู่แนวทางสร้างสรรค์นาฏศิลป์ 7 องค์ประกอบ ได้แก่ เนื้อหา แสง ฉาก ท่ารำ การแต่งกาย อารมณ์ และดนตรี 2) การสร้างสรรค์นาฏศิลป์ โดยการแสดงเน้นเนื้อหาสื่อถึงค่านิยมอีสาน ใช้แสงโทนอุ่นฉากโบราณสถาน ท่ารำหลากอารมณ์ การแต่งกายพื้นเมือง และใช้ดนตรีพื้นบ้าน บรรเลงประกอบผลการประเมินความพึงพอใจพบว่าภาพรวมอยู่ในระดับมาก