ความมีอยู่ของความชั่วในพุทธปรัชญาเถรวาท

บทคัดย่อ

บทความวิชาการเรื่อง “ความมีอยู่ของความชั่วในทรรศนะพุทธปรัชญาเถรวาท” เป็นการศึกษาผ่านคำสอนในพุทธปรัชญาเถรวาทที่เกี่ยวข้องกับปัญหาพื้นฐานของความมีอยู่ของความชั่วในทรรศนะพุทธปรัชญาเถรวาท ความชั่วในทรรศนะพุทธปรัชญาเถรวาท จัดได้ว่ามีอยู่ 2 ระดับ คือ ระดับกรรมนิยาม หมายถึงความมีอยู่ของความชั่วที่ดำเนินไปตามกฎแห่งกรรม และระดับจิตนิยามหมายถึงความมีอยู่ของความชั่วในความรู้สึกที่เกิดขึ้นในจิตใจของผู้กระทำ ความชั่วเป็นผลของการกระทำที่เกิดจากอกุศลมูลมีองค์ประกอบ 3 อย่าง คือ กิเลส กรรม และวิบาก จัดได้ว่าเป็นรากเหง้าของความชั่วทรรศนะพุทธปรัชญาเถรวาท เกณฑ์วินิจฉัยถึงความมีอยู่ของความชั่วในทรรศนะพุทธปรัชญาเถรวาทถือได้ว่าความชั่วเป็นสิ่งที่มีอยู่จริง โดยพุทธปรัชญาเถรวาทว่าใครก็ตามที่กระทำกรรมชั่วย่อมได้วิบากกรรมคือตกนรก นรกหมายถึงแดนเป็นสถานที่รองรับผู้กระทำชั่ว แต่การให้ผลของกรรมชั่วเป็นเรื่องที่สลับซับซ้อน เพราะกรรมชั่วนั้นเป็นกระบวนการทางธรรมชาติ แต่กรรมชั่วนั้นจะให้ผลเร็วหรือช้าเท่านั้นเอง เพราะการให้ผลของกรรมชั่วนั้นมีเงื่อนไขของกรรม คือ“เวลา”“หน้าที่” และ“ความหนัก เบา” โดยกรรมชั่วบางอย่างให้ผลเร็ว กรรมชั่วบางอย่างให้ผลช้า กรรมชั่วบางอย่างให้ผลในชาตินี้ กรรมชั่วบางอย่างให้ผลในชาติต่อไป ประมวลเกณฑ์แนวคิดเชิงยืนยันได้ว่า ความมีอยู่ความชั่วตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาทเป็นสิ่งที่มีอยู่จริง