แนวคิดเรื่องโยคะในภควัทคีตา:การศึกษาเชิงวิเคราะห์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ได้แก่ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องโยคะในปรัชญาอินเดีย 2) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องโยคะในคัมภีร์ภควัทคีตา 3) เพื่อวิเคราะห์ข้อโต้แย้งแนวคิดเรื่องโยคะในคัมภีร์ภควัทคีตา การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเอกสาร ผลการศึกษาพบว่า 1) แนวคิดเรื่องโยคะในปรัชญาอินเดีย แนวคิดลัทธิโยคะมุ่งเน้นภาดปฏิบัติตามแนวทางแห่งภักดีโยคะ กรรมโยคะ และ ชญาณโยคะ ให้ความหมาย มุ่งเน้น วิธีการฝึกจิตให้บริสุทธิ์ นำไปสู่วิเวกญาณเท่านั้น จึงจะบรรลุโมกษะได้  2) เรื่องโยคะ ในคัมภีร์ภควัทคีตา มุ่งสอนให้มนุษย์ อยู่ร่วมกันอย่างสันติ แสวงหาการหลุดพ้น ในท่ามกลางความวุ่นวายในสังคม สนับสนุนการทำหน้าที่ เพื่อให้โลกดำรงอยู่ได้ เน้นเรื่องกรรมมุ่งไปที่พระเจ้า เป็นการอ้างถึงสิ่งสมบูรณ์ มากกว่าจะพิจารณาไปที่การกระทำ ดุจน้ำบนใบบัวที่บาปนั้นไม่อาจแทรกซึมในชีวาตมันได้ เพราะมนุษย์ได้ถูกกำหนดให้ทำกรรม ตามหน้าที่ อันเป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติ ตามแนวทางปฏิบัติหลัก กรรมโยคะ และชญาณโยคะที่เชื่อมโยงระหว่างมนุษย์กับพระเจ้า เพื่อนำชีวาตมันเป็นส่วนหนึ่งของพรหมัน 3. ข้อโต้แย้งเรื่องกรรมโยคะและชญาณโยคะ ศังกราจารย์มุ่งเน้นชญาณโยคะอย่างเดียว ขณะที่รามานุชะรวมเอาทั้งชญาณโยคะ กรรมโยคะและภักติโยคะไว้ในด้วยกัน โยคะในคัมภีร์ภควัทคีตาตรงกับวิธีการอธิบายโยคะของรามานุชะมากกว่าจะเป็นไปในแบบของศังกราจารย์ เพราะชญาณโยคะเป็นสิ่งที่ปุถุชนเข้าใจได้ยาก นอกจากนักบวชเท่านั้นที่เข้าใจได้ การใช้กรรมโยคะและภักติโยคะเพื่อเข้าถึงชญาณโยคะผ่านการทำหน้าที่เป็นการอธิบายที่เข้าใจได้ง่ายกว่า