แนวคิดเรื่องความดีในพุทธปรัชญาเถรวาทในเชิงอัตวิสัย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์เรื่องความดีในพุทธปรัชญาเถรวาทในเชิงอัตวิสัย ด้วยศึกษาจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า ปัญหาเรื่องความดีในทางพุทธปรัชญาเถรวาทเป็นประเด็นสำคัญที่ได้รับความสนใจทั้งในระดับอภิปรัชญาและจริยศาสตร์มาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน การอธิบายความดีมักถูกนำเสนอในฐานะคุณค่าทางศีลธรรมซึ่งสัมพันธ์กับการกระทำและผลกรรมโดยถือว่ามีมาตรฐานสากลบางประการ อย่างไรก็ตาม ในช่วงหลังของการศึกษาแนวคิดทางจริยศาสตร์พุทธปรัชญา มีนักวิชาการจำนวนหนึ่งได้ตั้งข้อสังเกตและเสนอว่าความดีในพุทธปรัชญาเถรวาทควรถูกอธิบายในเชิงอัตวิสัยมากกว่าภววิสัย ฉะนั้น ความดีในพุทธปรัชญาเถรวาทนั้นเป็นอัตวิสัย โดยอาศัยการวิเคราะห์เชิงอภิปรัชญา เจตนา โครงสร้างปฏิจจสมุปบาท และความสัมพันธ์ของเจตนากับกรรม