แนวคิดศิลปะของลีโอ ตอลสตอยในมุมมองของพุทธศิลป์

Main Article Content

ธนิก เศรษฐกุลธำรง

บทคัดย่อ

ในการพูดถึงศิลปะ ตอลสตอย ได้ให้คำนิยามไว้ว่า ศิลปะคือการแสดงออก และศิลปะคือการสื่อสาร ระหว่างศิลปินและผู้ชม โดยมีงานศิลปะซึ่งเป็นภาษาของอารมณ์เป็นสื่อกลาง ศิลปะคือการสื่อสารทางอารมณ์สะเทือนใจไปยังบุคคลอื่น ๆ ที่มีอารมณ์สะเทือนใจแบบเดียวกัน อารมณ์ความรู้สึกยิ่งรุนแรงเพียงใดงานศิลปะก็ยิ่งมีความเป็นศิลปะมากขึ้นเท่านั้น เพราะตอลสตอยถือว่าอารมณ์และความรู้สึกเป็นเครื่องมือสำคัญในการทำงานศิลปะ ในเรื่องนี้พุทธศิลป์มองว่าศิลปะ คือการถ่ายทอดความสร้างสรรค์ทางปัญญาผ่านงานศิลปะ เพื่อปลูกฝังระบบความคิดทางศีลธรรมและแนวทางข้อปฏิบัติ เข้าถึงคุณค่าความดี ความงาม และความจริงของสัจธรรมรวมเป็นหนึ่งเดียว เพื่อจัดการดับอารมณ์แห่งความทุกข์สู่ความสงบสุขอย่างสมบูรณ์ จากที่ได้กล่าวมาข้างต้น ถ้าจะมีการตั้งคำถามว่า แนวคิดศิลปะของลีโอ ตอลสตอยในมุมมองของพุทธศิลป์มีจุดที่คล้ายคลึงกันหรือไม่ และมีความแตกต่างกันหรือไม่ งานวิจัยนี้ยืนยันว่ามีจุดที่คล้ายคลึงกันคือการส่งเสริมความรัก ความดี และคุณค่าทางศีลธรรมแก่คนสังคม และความสามัคคีให้แก่มนุษยชาติ และมีจุดที่แตกต่างกันในเรื่องเป้าหมาย กล่าวคือ ในขณะที่พุทธศิลป์มุ่งเน้นการสื่อสัจธรรมแห่งชีวิต การอธิบายเรื่องความทุกข์ ชีวิตเป็นทุกข์ การเห็นความเจริญของชีวิต มีหลักการและข้อปฏิบัติของการพ้นทุกข์ เพื่อดับอารมณ์แห่งความทุกข์สู่ความสงบสุขอย่างสมบูรณ์ แต่ตอลสตอยเน้นเรื่องอารมณ์และความรู้สึก ถ้าจะให้แนวคิดศิลปะของตอลสตอยไปให้พ้นจากการยึดติดอารมณ์และความรู้สึกเพื่อเข้าสู่ระดับจิตใจที่สูงขึ้น งานนี้เสนอว่าควรบูรณาการกับแนวคิดพุทธศิลป์

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา ภาคสุวรรณ และคณะ, (2541). ศิลปะกับชีวิต. กรุงเทพมหานคร: วัฒนาพานิช.

จรูญ โกมุทรัตนานนท์. (2540). สุนทรียศาสตร์ ปัญหาเบื้องต้นในปรัชญาศิลปะและความงาม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษา มหาวิทยาลัยรังสิต.

จุลทรรศน์ พยาฆรานนท์. (2551). ลักษณะไทย. กรุงเทพมหานคร : อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง.

พระราชวรมุนี (ประยุทธ์ปยุตฺโต). (2555). พุทธธรรม, ฉบับปรับขยาย, พิมพ์ครั้งที่ 32.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. เล่มที่ 10, 13, 20, 22, 29. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

John Dewey. (1988). Art as Experience. New York: The Berkley Group.

Leo Tolstoy. (1960). What is Art. Translated by Almyer Maude. United States of America: The Bobbs-Merrill Company, Inc.

Richard Gombrich, (2013). Buddhist Aesthetics?, Journal of the Oxford Centre for Buddhist Studies, 5: 136-160.