การใช้หลักนิติรัฐสำหรับชุมชน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหมายของนิติรัฐ ระบบของนิติรัฐ การใช้หลักนิติรัฐสำหรับชุมชน ซึ่งเป็นการทำความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพของราษฎร เพื่อนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ คำว่า “นิติรัฐ” เป็นรัฐแห่งความมีเหตุผล อันเป็นรูปแบบการปกครองตามเจตจำนงโดยรวม และมีวัตถุประสงค์เพื่อสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับสังคม ซึ่งระบบนิติรัฐ (System of Legal State) คือ ระบบที่ฝ่ายปกครองอยู่ภายใต้กฎหมายเช่นเดียวกับพลเมืองซึ่งเป็นเอกชน และอยู่ภายใต้การควบคุมในทางกฎหมายของศาล ในกรณีที่เจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครองกระทำการใด ๆ ที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย พลเมืองหากได้รับความเสียหายจากการกระทำของเจ้าหน้าที่รัฐสามารถเรียกร้องตามสิทธิหรือได้รับการเยียวยาในทางกฎหมาย เพราะสถาบันยุติธรรมคือศาลมีอำนาจควบคุมการกระทำของฝ่ายปกครอง และบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญได้ให้การรับรองเรื่องสิทธิและเสรีภาพของราษฎรไว้ตามกฎหมาย เช่น สิทธิเสรีภาพในร่างกาย สิทธิเสรีภาพในทรัพย์สิน สิทธิเสรีภาพในการทำสัญญา และสิทธิเสรีภาพในการประกอบอาชีพ ซึ่งสิทธิเหล่านี้ได้กำหนดไว้ในบทบัญญัติของรัฐหรือเรียกกันว่ารัฐธรรมนูญของทุกประเทศ เป็นต้น