การส่งเสริมคุณธรรมอันพึงประสงค์ในสถานศึกษาด้วย PIE MODEL
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอการส่งเสริมคุณธรรมอันพึงประสงค์ในสถานศึกษา ด้วยแนวคิด PIE Model เพื่อเป็นการปลูกฝังคุณธรรม สร้างจิตสำนึกที่ดี และสร้างภูมิคุ้มกันทั้งทางกายและใจ อีกทั้งยังเป็นการสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ให้กับผู้เรียนและบุคลากรทางการศึกษาอย่างมีประสิทธิผล ตามคุณธรรมอันพึงประสงค์ 5 ประการ ได้แก่ 1) พอเพียง 2) มีวินัย 3) สุจริต 4) จิตอาสา 5) กตัญญู โดย PIE Model เริ่มต้นจาก P=Planning คือ มีการวางแผนงานเชิงระบบอย่างครอบคลุม ได้แก่ มีแผนโครงการ/กิจกรรม ทีมงานดำเนินการและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง อย่างเพียงพอและเหมาะสม มีการวางเป้าหมายที่ชัดเจน เป็นแผนงานที่รองรับกับการเปลี่ยนแปลงได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษา โดยสามารถบูรณาการเข้ากับวิชาเรียน กิจกรรมของสถานศึกษาได้อย่างลงตัวและเป็นรูปธรรม I=Implementation คือ การนําแผนงานเข้าสู่การปฏิบัติจริงอย่างเป็นรูปธรรม มีการเน้นกิจกรรมโครงการที่เกี่ยวกับการส่งเสริมคุณธรรมอันพึงประสงค์อย่างเข้มข้นและต่อเนื่อง มีการติดตามผลเป็นระยะ เก็บรวบรวมข้อมูล ปัญหา อุปสรรค ในแต่ละระยะ และสรุปผลอย่างตรงไปตรงมา และ E=Evaluation คือ มีการประเมินผลของการดำเนินงาน ประเมินผลกลุ่มเป้าหมายคือผู้เรียนและบุคลากรทางการศึกษา และวิเคราะห์เชิงเปรียบเทียบก่อนและหลังดำเนินการ เพื่อนำไปสู่การวิเคราะห์แผนงานอย่างรอบด้านมากขึ้น เพื่อให้เห็นผลการพัฒนา และข้อบกพร่องที่ต้องแก้ไขปรับปรุงให้ดีขึ้น
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). แผนปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรม กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ
พ.ศ. 2566. [Online]. Available: https://ops.moe.go.th. [2568, กรกฎาคม 20].
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุงปี 2560). กรุงเทพ : กระทรวงศึกษาธิการ.
กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม. (2561). การส่งเสริมคุณธรรม พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา สร้างคนดี
สู่สังคม. กรุงเทพฯ : ศูนย์คุณธรรม องค์การมหาชน.
_______. (2565). คู่มือการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการด้านการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติระยะที่ 2 (พ.ศ. 2566 - 2570). กรุงเทพ : ห้างหุ้นส่วนจำกัด โรงพิมพ์อักษรไทย (น.ส.พ.ฟ้าเมืองไทย).
_______. (2565). สรุปผลการขับเคลื่อนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2559-2565). กรุงเทพ : ห้างหุ้นส่วนจำกัด โรงพิมพ์อักษรไทย (น.ส.พ.ฟ้าเมืองไทย).
คณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ. (2565). คู่มือการประเมินชุมชน องค์กร อำเภอ และจังหวัดคุณธรรม ภายใต้แผนปฏิบัติการด้านการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ระยะที่ 2 (พ.ศ. 2566-2570). พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพ : ห้างหุ้นส่วนจำกัด โรงพิมพ์อักษรไทย (น.ส.พ.ฟ้าเมืองไทย).
ชวน ภารังกูล และคณะ (2564). การพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมในการเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 8 ประการ
ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนภาวนาภิมณฑ์พิทยา จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารสิรินธรปริทรรศน์, 22 (1), 325-337.
ทิศนา แขมมณี. (2560). 14 วิธีสอนสำหรับครูมืออาชีพ. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย.
นิวัฒน์ สินไชย. (2560). การพัฒนาแนวทางการเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนสำหรับ
สถานศึกษาสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 21. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
นรมน ขันตี. (2561). การศึกษาบทบาทการบริหารสถานศึกษาตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา
ขั้นพื้นฐานในจังหวัดจันทบุรี ระยอง และตราด. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.
พระมหาอนันต์ องฺกุรสิริ. (2561). คุณธรรมจริยธรรมกับการพัฒนาผู้เรียนในยุคไทยแลนด์ 4.0. วารสารนวัตกรรมการศึกษาและการวิจัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2 (2), 81-90.
พุทธรักษ์ ปราบนอก. (2560). การสอนศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรมในโรงเรียนประถมศึกษาของประเทศไทย. วารสารมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์, 34 (3), 269-287.
ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน). (2561). การส่งเสริมคุณธรรม “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” สร้างคนดีสู่สังคม. พิมพ์ครั้งที่ 1. บริษัทพิมพ์ดี จำกัด.
ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้. (2568). แนวทางการส่งเสริมหน่วยงานคุณธรรมและองค์กรคุณธรรม
ของศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้. [Online]. Available: https://www.sbpac.go.th/home/wp-content/uploads/2025/02/. [2568, กรกฎาคม 24].
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2560). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมแห่งชาติ
ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพ : สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
อาคม ช่วยบำรุง. (2565). แนวทางการส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษาประถมศึกษา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9 (11), 161-180.
อุดมรันต์ สงวนศิริธรรม และสมใจ ศิระกมล. (2558). พฤติกรรมจริยธรรมของพยาบาลวิชาชีพ. เชียงใหม่ : สยามพิมพ์นานา.
Longman. (2003). Longman Dictionary of Contemporary English, The Living Dictionary. 3rd ed. Pearson Education Limited. Harlow, England.
Newby, T., et al. (1996). Instructional Technology for Teaching and Learning : Designing Instruction, Integrating Computers and Using Media. Prentice Hall College Div.