ผลทางการเมืองที่เกิดจากคำพิพากษาของศาลรัฐธรรมนูญภายหลังการรัฐประหาร พ.ศ. 2549
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลทางการเมืองที่เกิดจากคำพิพากษาของศาลรัฐธรรมนูญภายหลังการรัฐประหาร พ.ศ. 2549 ซึ่งครอบคลุมระหว่างปี พ.ศ. 2549 ซึ่งถือเป็นปีที่เกิดวิกฤตการทางการเมืองแบบตุลาการภิวัฒน์ครั้งแรกในประเทศไทย จนถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2557 ที่เกิดวิกฤตการณ์ทางการเมืองจากรัฐประหารในครั้งล่าสุด
ผลการวิจัยพบว่า ลักษณะของคำพิพากษาของศาลรัฐธรรมนูญในคดีความที่อยู่ในกระบวนการตุลาการภิวัฒน์ตั้งแต่เกิดการรัฐประหาร 2549 มีผลทำลายกลุ่มพลังทางการเมืองเพียงกลุ่มเดียวในหลายกรณี ซึ่งส่งผลกระทบทางการเมืองตามข้อเท็จจริงและสถานการณ์ ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 4 รูปแบบดังนี้ (1) คำพิพากษาที่ส่งผลทำลายนักการเมือง (2) คำพิพากษาที่ปกป้องแดนอำนาจของศาลและองค์กรอิสระ (3) คำพิพากษาที่ส่งผลทำลายความชอบธรรมของรัฐบาลและเปิดช่องให้กลไกอื่นเข้าจัดการ (4) คำพิพากษาที่นำไปสู่สุญญากาศทางการเมือง
ข้อเสนอแนะ การศึกษาในประเด็นดังกล่าวนี้ ผู้วิจัยใช้แนวคิดผ่านมุมมองของนักวิชาการเพียงบางกลุ่มที่เคลื่อนไหวในประเด็นเหล่านี้โดยเฉพาะ ซึ่งเป็นการศึกษาบทบาทของตุลาการที่อยู่ในสภาวะในช่วงเวลาหนึ่งเท่านั้น คือช่วงปี 2549 – 2557 โดยเป็นการตั้งประเด็นทางการศึกษาในมุมมองทางรัฐศาสตร์ ที่ต้องการตั้งคำถามกับบทบาทของตุลาการ โดยไม่ได้ต้องการรื้อถอนความศักดิ์สิทธิ์ และไม่ได้เป็นงานที่ตั้งประเด็นที่วิเคราะห์เทคนิคทางกฎหมาย ดังนั้นถ้างานที่เป็นในลักษณะมุมมองที่เป็นข้อโต้แย้งในด้านอื่นๆ เช่น เจตนารมณ์ในรัฐธรรมนูญที่เป็นข้อโต้แย้ง หรือการอธิบายถึงข้อโต้แย้งในปัญหาในเชิงเทคนิควิธีการในเชิงกฎหมาย น่าจะช่วยค้นพบข้อคิดเห็น และจะช่วยเติมเต็มประเด็นในการวิจัยในครั้งต่อๆไปได้อย่างครบถ้วนสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ชาญชัย ลิขิตจิตถะ. ประธานศาลฎีกาถึงประธานวุฒิสภา ลงวันที่ 1 มิถุนายน 2549. ใน “เปิดบันทึก ปธ.ศาลฎีกา ย้ำเหตุคว่ำบาตร 3 กกต.” มติชนรายวัน. 2 มิถุนายน 2549, 2.
ธีรยุทธ บุญมี. “พิพากษาหาความยุติธรรมให้ประเทศ เพิ่มดุลยภาพทางการเมืองไทย ก้าวสู่การปฎิรูปเมืองหน 2.” นำเสนอในงานสัมมนาพิเศษ เรื่อง “วิกฤตการเมืองไทย ยุคทุนนิยมไล่ล่า” ในโอกาสครบรอบ 30 ปี หนังสือพิมพ์ ประชาชาติธุรกิจ ที่โรงแรมแกรนด์ไฮเอทเอราวัณ กรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2549.
นวภัทร โตสุวรรณ์. และจาตุรงค์ สุทาวัน. ผลของ“หลักนิติธรรมแบบไทย”ต่อระบบกฎหมายและการเมืองภายหลังการรัฐประหาร 2549. การประชุมวิชาการระดับชาตินอร์ทเทิร์นวิจัย ครั้งที่ 6. 29 พฤษภาคม 2563.
ปิยบุตร แสงกนกกุล. ศาลรัฐประหาร : ตุลาการ ระบอบเผด็จการ และนิติรัฐประหาร. กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน, 2562.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. “การกระทำทางรัฐบาลกับคำสั่งศาลปกครองกลางคดี หมายเลขดำที่ 984/2551.” http://public-law.net/publaw/view.aspx?id=1264. สืบค้นเมื่อ 23 พฤษภาคม 2563.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. ด้วยกฎหมายและอุดมการณ์. กรุงเทพฯ: ไชน์ พับลิชชิ่ง, 2558.
สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ. “ประวัติศาสตร์นิติศาสตร์ของราษฎร.” https://prachatai.com/journal/2014/09/55706, สืบค้นเมื่อ 23 พฤษภาคม 2563.
สมชาย ปรีชาศิลปกุล. เมื่อตุลาการเป็นใหญ่ในแผ่นดิน. กรุงเทพฯ: บุ๊ค สเคป, 2562.
Ran Hirschl. “The New Constitution and the Judicialization of Pure Politics Worldwide.” Fordham Law Review 75, 2 (2006): 721-53.; Ran Hirschl, The Judicialization of Mega-Politics and the Rise of Political Courts.” Annual Review of Political science 11 (2008): 93-118.
