ปัญหาความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิตามกฎหมาย ในระบบสุขภาพของชุมชนภายใต้ชีวิตวิถีใหม่ : กรณีศึกษาชุมชนโป่งสมิ ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิตามกฎหมายในระบบสุขภาพของชุมชนภายใต้ชีวิตวิถีใหม่ของชุมชนโป่งสมิ ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ 2) เพื่อศึกษาถึงการจัดการปัญหาความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิตามกฎหมายในระบบสุขภาพของชุมชนภายใต้ชีวิตวิถีใหม่ของชุมชนโป่งสมิ ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ 3) เพื่อจัดทำแนวทางเชิงนโยบายและนโยบายเชิงปฏิบัติในการยกระดับนวัตกรรมระบบสุขภาพของชุมชน และลดความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิตามกฎหมายในระบบสุขภาพของชุมชน เพื่อพัฒนาสู่แผนพัฒนาสุขภาพชุมชนโป่งสมิ ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ ให้เป็นไป อย่างยั่งยืนภายใต้ชีวิตวิถีใหม่ โดยงานวิจัยนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงบรรยาย (Descriptive Research) ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) โดยผสานกับข้อมูลเชิงปริมาณ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบสอบถามในระดับครัวเรือน การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่มย่อย

จากการวิจัยพบว่าปัจจัยที่ส่งผลต่อความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิตามกฎหมายในระบบสุขภาพของชุมชน ได้แก่ ปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจ และปัจจัยทางด้านกลุ่มชาติพันธุ์ จากผลการดำเนินการจัดกิจกรรมลดความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิตามกฎหมายในระบบสุขภาพของชุมชนโป่งสมินั้นพบว่า การที่ชาวบ้านได้รับรู้ถึงสิทธิในระบบสุขภาพของตนเองตามกฎหมายมากขึ้น ทำให้ช่วยลดความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิในระบบสุขภาพของชุมชนได้ และชาวบ้านสามารถที่จะนำความรู้ดังกล่าวไปปฏิบัติและคุ้มครองสิทธิของตนเองรวมไปถึงการเข้าถึงบริการสาธารณสุขที่เป็นสิทธิที่ประชาชนจะได้รับความคุ้มครอง ทั้งนี้จึงเป็นหลักการเบื้องต้นที่จะต้องส่งเสริมให้ชาวบ้านได้ตระหนักรู้ว่าตนเองมีสิทธิในระบบสุขภาพอะไรบ้าง เพื่อที่จะปฏิบัติได้อย่างถูกต้องตามสิทธิของตนที่พึงมี