กระบวนการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงพุทธของโครงการไหว้พระ 9 วัด จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ๑) แนวคิดรูปแบบการจัดการท่องเที่ยวเชิงพุทธ โครงการจัดไหว้พระ ๙  วัด๒) เพื่อศึกษากระบวนการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงพุทธของโครงการไหว้พระ ๙  วัดในจังหวัดอุบลราชธานี ๓) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงพุทธของโครงการไหว้พระ ๙  วัดในจังหวัดอุบลราชธานี ดำเนินการวิจัยโดยใช้วิธีวิทยาวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) ซึ่ง ในการวิจัยครั้งนี้ใช้การเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive sampling)  เฉพาะกลุ่มประชากรที่มีความเกี่ยวข้องกับประเด็นการวิจัย โดยจำแนกประชากรกลุ่มตัวอย่างออกเป็น ๓ กลุ่มคือ ๑) พระภิกษุ ๒) เจ้าหน้าที่องค์การบริหารส่วนจังหวัดอุบลราชธานี และเจ้าหน้าที่เทศบาลนครอุบลราชธานี และ๓) นักท่องเที่ยว รวมประชากรกลุ่มเป้าหมายทั้งหมด ๒๙ รูป/คน เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลใช้แบบบันทึกการสังเกตแบบมีส่วนร่วม แบบสัมภาษณ์ แบบสำรวจ รวมทั้งแบบบันทึกการประชุมกลุ่มมาใช้ในการเก็บรวบรวมแล้วนำข้อมูลที่ได้วิเคราะห์สรุปเขียนงานวิจัยต่อไป

              ผลการวิจัยพบว่า

       ๑) แนวคิดรูปแบบการจัดการท่องเที่ยวเชิงพุทธ โครงการจัดไหว้พระ ๙  วัดเป็นโครงการหนึ่งที่ถูกจัดขึ้นโดยการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) เดิมชื่อโครงการ "ไหว้พระขอพร ๙  วัดพระอารามหลวง" ที่จัดขึ้นในปี ๒๕๔๕ เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในเชิงพุทธศาสนาแก่กลุ่มนักท่องเที่ยวที่มีความสนใจ จนประสบผลสำเร็จมีผู้ร่วมโครงการอย่างมาก ต่อมาจังหวัดอุบลราชธานีได้นำโครงการไหว้พระ ๙  วัด นี้มาจัดในเขตเทศบาลจังหวัดอุบลราชธานี เพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวในจังหวัดของตน

   ๒) กระบวนการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงพุทธของโครงการไหว้พระ ๙  วัดในจังหวัดอุบลราชธานี พบว่ามีองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุบลราชธานี และเทศบาลนครอุบลราชธานี ได้ร่วมกับพระภิกษุในวัดที่เลือกเข้าร่วมโครงการจำนวน ๙  วัด จัดอำนวยความสะดวกแก่นักท่องเที่ยวด้วยการจัดหารถทัวร์พาเที่ยว การจัดวิทยากรประจำรถให้ ออกป้ายโฆษณา และประชาสัมพันธ์ในสื่อต่างๆ รวมทั้งร่วมเสนอในการจัดภูมิทัศน์ที่เอื้อต่อการท่องเที่ยว โดยจัดดูแลในเรื่องความสะอาด สถานที่ที่เอื้อต่อการต้อนรับนักเที่ยวให้มีมาตรฐาน และมีประสิทธิภาพ

    ๓) แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงพุทธของโครงการไหว้พระ ๙  วัดจังหวัดอุบลราชธานี ปรากฏในแผนปฏิบัติการยุทธศาสตร์การตลาดท่องเที่ยวภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง พ.ศ. ๒๕๕๘ - ๒๕๖๓ เป็นแผนการท่องเที่ยวที่พยายามเชื่อมโยงการท่องเที่ยวไปสู่ในระดับต่างๆ เพิ่มศักยภาพด้วยการพัฒนาเส้นทาง เพิ่มจำนวนแหล่งท่องเที่ยวที่มีศักยภาพมีมาตรฐานภายใต้ขีดความสามารถของการรองรับด้านเศรษฐกิจ พื้นที่ สิ่งแวดล้อม และความพึงพอใจของนักท่องเที่ยวเป็นสำคัญทั้งนักท่องเที่ยวไทยและนักท่องต่างประเทศในอนาคต