รูปแบบการพัฒนาผู้เรียนตามหลักภาวนา 4 ของโรงเรียนในศูนย์เครือข่ายการศึกษา ที่ 7 ฉวางภูตาปี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 2
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของการพัฒนาผู้เรียน 2) เพื่อศึกษารูปแบบการพัฒนาผู้เรียนตามหลักภาวนา 4 และ 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการพัฒนาผู้เรียนตามหลักภาวนา 4 ของโรงเรียนศูนย์เครือข่ายการศึกษาที่ 7 ฉวางภูตาปี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 2 เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการศึกษาสภาพปัจจุบัน จำนวน 15 คน สัมภาษณ์เชิงลึกในการร่างรูปแบบ จำนวน 5 คน สนทนากลุ่มโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 8 คน ผลการวิจัยพบว่า
- สภาพปัจจุบันการพัฒนาคุณลักษณะผู้เรียนจากการจัดกิจกรรมตามหลักสูตร และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ส่วนใหญ่ดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนสอนครบตามโครงสร้างของหลักสูตรโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ กิจกรรมเสริมหลักสูตรโรงเรียนส่วนใหญ่ดำเนินการจัดกิจกรรมตามนโยบายกำหนดเท่านั้น ทั้งนี้เป็นเพราะในการดำเนินการจัดกิจกรรมในเรื่องนี้ต้องครบตามนโยบาย
- รูปแบบการพัฒนาผู้เรียนตามหลักภาวนา 4 ประกอบด้วย
1) หลักการ เป็นรูปแบบที่เน้นการดำเนินการพัฒนาผู้เรียนโดยการจัดกิจกรรมตามหลักสูตร กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนและกิจกรรมเสริมหลักสูตร อย่างมีระบบเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีปัญญาและมีความสุข โดยการนำหลักธรรมทางพุทธศาสนา ที่เรียกว่าภาวนา 4 ประกอบด้วย กายภาวนา ศีลภาวนา จิตตภาวนา และปัญญาภาวนา ซึ่งเป็นหลักธรรมที่ฝึกอบรมพัฒนามนุษย์ ให้เป็นผู้ที่มีความเจริญทั้งทางด้านร่างกาย สังคม อารมณ์จิตใจและสติปัญญา มีการดำเนินการอย่างเป็นขั้นตอน
2) วัตถุประสงค์ (1) เพื่อนำหลักภาวนา 4 มาพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณลักษณะตามเป้าหมายการจัดการศึกษา (2) เพื่อกำหนดกิจกรรมในการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียน (3) เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เกิดคุณลักษณะตามเป้าหมายการจัดการศึกษา
3) การดำเนินการของรูปแบบ โดยบูรณาการเข้ากับกิจกรรม (1) กิจกรรมการจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตร (2) กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน (3) กิจกรรมเสริมหลักสูตร (4) การติดตามผลและประเมินผล
4) ผู้ทรงคุณวุฒิได้ตรวจสอบรูปแบบการพัฒนาผู้เรียนตามหลักภาวนา 4 ของโรงเรียนในศูนย์เครือข่ายการศึกษาที่ 7 ฉวางภูตาปี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 2 พบว่ามีความเหมาะสมและสามารถนำไปใช้ปฏิบัติได้
Article Details
References
กระทรวงศึกษาธิการ. (2552). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551.
กรุงเทพฯ : สหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ราชกิจจานุเบกษา.(2542), พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. เล่มที่ 116
ตอนที่ 74 ก, 2542.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 (2560-2564) กรุงเทพฯ : สำนัก
นายกรัฐมนตรี.
พระครูสมุห์ทิพย์ สิริธมฺโม (การเพียร). (2561). รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึง
ประสงค์ของอาจารย์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระณรงค์เดช อธิมุตฺโต (2560). รูปแบบการพัฒนาศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนวิถีพุทธ.
บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยุตฺโต).(2544). พุทธธรรม (ฉบับเดิม). พิมพครั้งที่ 11. กรุงเทพฯ
: ดวงแกว.
พระปลัดบุญเจิด สุจิตฺโต (สุนทรสุข). (2561). รูปแบบการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพของ
โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาอาจริยพงษ์ คำตั๋น. (2554). การปฏิบัติตนด้านคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมที่พึง
ประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตจังหวัดนครปฐม. บัณฑิตวิทยาลัย
: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
วาโร เพ็งสวัสดิ. (2553). การวิจัยพัฒนารูปแบบ. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฎสกลนคร,
(4) 9-10.
สุจิตตรา บัวขันธ์. (2558). รูปแบบคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนมัธยมศึกษา
ตอนต้น โรงเรียนเอกชนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1. วารสารศึกษาศาสตร์ (มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 9 (พิเศษ).