ศึกษาหลักธรรมที่ปรากฏในพิธีกรรมแกลมอของหมู่บ้านแสนสุข ตำบลห้วยแถลง อำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

 พิธีกรรมแกลมอของหมู่บ้านแสนสุขตำบลห้วยแถลง อำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมานั้นเกิดจากความเชื่อที่ว่าเมื่อเกิดการเจ็บไข้ได้ป่วยที่ไม่อาจหาสาเหตุพบ ชาวกูย ก็จะให้ผู้ที่เคารพนับถือที่เรียกว่าอาจารย์เป็นคนลำส่อง (คับแหม) เพื่อหาสาเหตุ โดยเริ่มแก็ลมอในตอนกลางวัน ส่วนตั้งแต่หัวค่ำจะแก็ลออ จนกว่าจะเสร็จพิธีบางครั้งถึงสว่างก็มีเครื่องเสวยที่ทำให้พิธีครื้นแครงก็คือ เหล้า ที่ขาดไม่ได้เลยและมีเครื่องดนตรีคือ แคน ปัจจุบัน พิธีแก็ลมอและแก็ลออก็ยังมีให้พบเห็นโดยทั่วไปของสังคมชาวกูย เพราะขั้นตอนการแล่นแฝงไว้ซึ่งคุณค่าต่างๆ มากมาย

หลักธรรมที่ปรากฏในพิธีกรรมแกลมอของหมู่บ้านแสนสุข ตำบลห้วยแถลง อำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมา คือ 1) ความเชื่อในเรื่องของกรรม 2) ความเชื่อเรื่องสังสารวัฏ 3) ความเชื่อเรื่องสรณะ 4) ความเชื่อเรื่องพิธีกรรมการเข้าทรง 5) หลักศรัทธา 6) ความกตัญญู7) บุญกิริยาวัตถุ 3, 8) บูชา 2, 9) ไตรลักษณ์

            วิเคราะห์หลักธรรมที่ปรากฏในพิธีกรรมแกลมอของหมู่บ้านแสนสุข ตำบลห้วยแถลง อำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมา เริ่มจากกระบวนการขั้นตอนการเข้าทรงที่เกี่ยวกับคำสอนทางพระพุทธศาสนา กระบวนการที่เป็นขั้นตอนตั้งแต่เริ่มพิธี เนื่องจากผู้นำการประกอบพิธีกรรมนั้นคือแม่ครู พ่อครู อาจารย์ผู้ประกอบพิธีกรรมหรือผู้นำพาทำพิธีกรรม เจ้าภาพ ญาติเจ้าภาพและผู้ร่วม (บริวาร) และบุคคลทั่วไปที่เดินทางมาเพื่อร่วมในพิธีกรรม และเริ่มไหว้ครูด้วยการยกขันดอกไม้ให้แก่ครูบาอาจารย์ แสดงออกทางกายและพฤติกรรมที่อ่อนโยน การไหว้ พฤติกรรมนี้แสดงออกซึ่งความกตัญญูกตเวทีที่ลูกศิษย์พึ่งมีต่อครูบาอาจารย์โดยจะเห็นได้จากการยกขัน ดอกไม้ธูปเทียน พร้อมทั้งผ้าไหม เสื้อผ้า สไบ เงิน ยกขอขมาต่อบิดามารดา จิตพฤติกรรมนี้แสดงออกมาถึงความกตัญญูกตเวทีที่ลูกพึ่งกระทำต่อพ่อแม่ ซึ่งชาวกูย นอกจากนี้ยังเกี่ยวกับสมาธิ หรือภาวนา หมายถึง ทำใจให้สงบ ทำใจให้ดี ทำใจให้นิ่งและยังประกอบด้วยหลักบุญกิริยาวัตถุ 3 ข้อ คือ ทาน การให้ การสละ การแผ่เมตตา การรักษาศีลในการสวดมนต์จิตของผู้เข้าพิธีกรรมนั้นจะรวมกันเป็นหนึ่ง ตั้งใจ มีสมาธิมากและรวมกันเป็นหนึ่งในการที่จะร่วมกันประกอบพิธีแกลมอนี้ เช่น การให้ความเคารพ ยำเกรง เชื่อในอานุภาพและความศักดิ์สิทธิ์นั้น การภาวนา หรือ การทำให้เจริญ ทำให้มากในการกุศล หรือความดีงามต่างๆ