ปฏิจจสมุปบาทกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้เป็นการนำเสนอปฏิจจสมุปบาทกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต พบว่า หลักปฏิจจสมุปบาทที่แสดงสภาวธรรมที่อาศัยปัจจัยเกิดขึ้นหรือการเกิดขึ้นพร้อมแห่งธรรมทั้งหลายโดยอาศัยกัน การที่สิ่งทั้งหลายอาศัยกันจึงเกิดมีขึ้นเป็นกระบวนการของธรรมชาติ ที่เกิดขึ้นมีอยู่อย่างนั้น เนื่องจากเป็นหลักของกฎธรรมชาติหรือหลักความจริงที่มีอยู่ตามธรรมชาติที่ ไม่มีใครสร้างหรือดลบันดาลให้เกิดมีขึ้น แต่เป็นสิ่งที่มีอยู่และเกิดขึ้นจริงตามธรรมชาติ การนำหลักธรรม ว่าด้วยปฏิจจสมุปบาทมาเชื่อมโยงเกื้อหนุนกับหลักธรรมคำสอนอื่นๆ ทำให้เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตใน 2 ด้าน คือ 1) ด้านกายภาพพบว่า เมื่อบุคคลเข้าใจในหลักปฏิจจสมุปบาทอันมีอวิชชาเป็นเหตุให้เกิดทุกข์แล้วพยายามดับทุกข์ 2) ด้านจิตภาพพบว่า เมื่อบุคคลเข้าใจในหลักปฏิจจสมุปบาทอันมีอวิชชาเป็นเหตุให้เกิดทุกข์แล้วพยายามดับทุกข์ด้วยการดับอวิชชา เพียรพยายามประพฤติ ปฏิบัติตนด้วยการพัฒนากายและพัฒนาศีลจนกระทั่งยกระดับการพัฒนาคุณภาพชีวิตด้วยการ พัฒนาจิตและปัญญา