การศึกษาเรื่องจิตอาสาของพระเวสสันดร

Main Article Content

พระมหาทองเจริญ สมจิตฺโต
สมเดช นามเกตุ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้เป็นการนำเสนอการศึกษาเรื่องจิตอาสาของพระเวสสันดร พบว่า จิตอาสาเป็นจิตสำนึกเพื่อส่วนรวมเป็นความรับผิดชอบซึ่งเกิดจากภายใน คือ ความรู้สึกนึกคิด จิตใต้สำนึก ตลอดจนคุณธรรมจริยธรรมซึ่งอยู่ในจิตใจและส่งผลสู่การกระทำภายนอก จิตที่ยกระดับปัญญาภายในและสำนึกสาธารณะ เป็นจิตที่เป็นสุข ช่วยเหลือผู้อื่นโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน พร้อมจะสละเวลา แรงกาย และสติปัญญาเพื่อบำเพ็ญประโยชน์ต่อสังคม มีความเมตตา กรุณา เปี่ยมด้วยความสงบเย็นและเต็มไปด้วยพลังแห่งความดี เพื่อสร้างสังคมที่เป็นธรรมและสันติ จิตอาสาถือว่าเป็นเหตุผลหลักของพระพุทธศาสนาในการทำงานเพื่อประโยชน์สุขของสังคม มีน้ำใจรักเพื่อนมนุษย์ มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีความเมตตากรุณาเป็นพื้นฐานจิตใจที่ดีงาม จิตอาสาแบ่งเป็น 4 ประเภท ดังนี้ 1) สร้างวินัยในตนเอง 2) ให้ความสำคัญต่อสิ่งแวดล้อม 3) ตระหนักถึงปัญหาและผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสังคม 4) ยึดหลักธรรมในการดำเนินชีวิต คุณลักษณะจิตอาสาของพระเวสสันดรที่นำมาศึกษา พอสรุปได้ว่า พระเวสสันดรท่านเป็นบุคคลที่มีจิตอาสาเพื่อส่วนรวมมีความรับผิดชอบซึ่งเกิดจากภายใน เป็นจิตที่เป็นสุข ช่วยเหลือผู้อื่นโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน พร้อมจะสละเวลา แรงกาย และสติปัญญาเพื่อบำเพ็ญประโยชน์เพื่อสังคม มีความเมตตา กรุณา เปี่ยมด้วยความสงบเย็นและเต็มไปด้วยพลังแห่งความดี เป็นผู้มีคุณธรรมที่เพียบพร้อมในทุกๆ ด้าน อันเป็นเหตุปัจจัยในการบำเพ็ญบารมีในลักษณะของโพธิสัตวธรรม การให้ทานถือว่าเป็นการบำเพ็ญบารมีอย่างหนึ่งในบรรดาบารมี 10 ทัศในพระพุทธศาสนา พระโพธิสัตว์ทั้งหลายล้วนบำเพ็ญทานบารมีเป็นอันดับแรก ก่อนที่จะบำเพ็ญบารมีอย่างอื่น เพราะทานบารมีเริ่มจากการสละสิ่งของภายนอกจนกระทั่งสละสิ่งของภายใน จากสิ่งของที่หยาบจนถึงขั้นละเอียดถึงขนาดสละได้แม้กระทั่งชีวิตของตน ทั้งนี้เพื่อให้บารมีสมบูรณ์และที่สำคัญเพื่อให้ได้มาซึ่งสัพพัญญุตญาณ 

Article Details

บท
Articles

References

พระครูวิวิธธรรมโกศล. (2536).กะเทาะเปลือกเวสสันดร. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เลี่ยงเซียง,

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2551).พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 11 กรุงเทพฯ: บริษัท เอส.อาร์.พริ้นติ้ง แมสโปรดักส์ จำกัด,

______. (2552) พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงและขยายความ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย,

พระมหาประมวล ฐานทตฺโต, (2555).เวสสันดรสะท้อนธรรม. ขอนแก่น: หจก.ขอนแก่นการพิมพ์,

พระไพศาล วิสาโล, เครือข่ายจิตอาสา, (2549).คู่มือจิตอาสาโครงการอาสาเพื่อในหลวง,

______.(2551).เรื่องเล่าจิตอาสา อ้างในจิตรวลัย ศรีแสงฉาย, “จิตอาสาพัฒนาชนบท

กรณีศึกษา : กลุ่มอาสาพัฒนามหาวิทยาลัยมหิดล”, บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยมหิดล,

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราช

วิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย,

ราชบัณฑิตยสถาน, (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์,

เอกรัตน์ อุดมพร. (2553). เล่าเรื่องยอดวรรณคดีไทย มหาเวสสันดรชาดก. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์พัฒนาศึกษา,