การบริหารจัดการระบบนิเวศเชิงพุทธในสังคมไทย

บทคัดย่อ

การบริหารจัดการระบบนิเวศน์เชิงพุทธในสังคมไทยนำพระพุทธเจ้าทรงใช้สิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติเป็นอุปกรณ์ในการสอนธรรมธรรมชาติและต้นไม้นั้นเป็นตัวอย่างในการใช้สอนธรรมะได้เป็นอย่างดีทั้งนี้เพราะธรรมชาติปราศจากมายาสามารถเปิดเผยให้เห็นความเป็นจริงได้รวดเร็ว เพราะพระพุทธศาสนามีความสัมพันธ์กับธรรมชาติอย่างใกล้ชิดนั้นมีเหตุผล เนื่องจากพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่มีความสัมพันธ์กับธรรมชาติ โดยที่ สิ่งทั้งหลายทั้งปวงเป็นธรรมชาติที่มีอยู่และเป็นไปตามธรรมดาในระบบความสัมพันธ์แห่งเหตุปัจจัย  และมนุษย์ก็เป็นส่วนหนึ่งในระบบความสัมพันธ์แห่งเหตุปัจจัยนั้น ชีวิตและการกระทำของมนุษย์ย่อมเป็นไปตามระดับความสัมพันธ์แห่งเหตุปัจจัย และทำให้เกิดผลตามระบบเหตุปัจจัยนั้นด้วยการทำให้คนสามารถทำ ให้ความขัดแย้งมีความหมายเป็นความประสานเสริม กลมกลืนซึ่งกันและกัน ทำให้เกิดความสมบูรณ์และดุลภาพ ซึ่งความสามารถของมนุษย์ที่พัฒนาแล้วจะประยุกต์เข้ากับปัญหาสภาพแวดล้อมทั้งหมดได้ ระบบการพัฒนาเศรษฐกิจ (Economic development)  ซึ่งท่านใช้คำว่าพัฒนา โดยมีการนำวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเข้ามาเป็นเครื่องมือในการพัฒนาเศรษฐกิจ เพื่อสนองความมุ่งหมายทางเศรษฐกิจ ด้วยการดำเนินการเชื่อมโยงกับการพัฒนามนุษย์ (Human   development) ระบบการพัฒนาคน ซึ่งท่านใช้คำว่า ภาวนา โดยการพัฒนาคนให้ครบทั้ง 3 ด้าน คือ ด้านพฤติกรรม ด้านจิตใจและด้านปัญญา การนำเอาปัญญา (Wisdom) กับศีล (Ethics) มาประสานกัน โดยมีจิตใจ (Mental qualities) เป็นตัวเชื่อม ซึ่งจะนำไปสู่การสร้างจริยธรรม (พระธรรมปิฎก ระบบการพัฒนาสิ่งแวดล้อม ซึ่งมีปัญหาที่เกิดจากปัจจัยสำคัญอันได้แก่ เรื่องประชากร ความร่อยหรอของทรัพยากรและเรื่องมลภาวะ