การพัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุโรคเรื้อรังเชิงสร้างสรรค์ ในการส่งเสริมสุขภาวะโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อวิเคราะหปจจัยที่มีผลตอการดูแลผูสูงอายุโรคเรื้อรังโดยการมีสวนรวมของชุมชนและเพื่อใหขอเสนอการพัฒนาระบบการดูแลผูสูงอายุโรคเรื้อรัง โดยการมี สวนรวมของชุมชน อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ โดยศึกษาปจจัยสวนบุคคล ปจจัยดานครอบครัว และปจจัยดานสังคม ของผูดูแลในการดูแลผูสูงอายุโรคเรื้อรัง ประชากรที่ใชในการวิจัยครั้งนี้ แบงออกเปน 2 กลุม ไดแก กลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ ผูสูงอายุ ผูดูแลผูสูงอายุ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ผูบริหารองคการปกครองสวนทองถิ่น เจาหนาที่โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล จํานวน 20 คน เพื่อการจัดประชุมกลุม (Focus group) และผูดูแลผูสูงอายุทั้งเพศชายและเพศหญิง ที่มีความสัมพันธทางสายเลือดหรือทางเครือญาติ ที่อาศัยอยูรวมในครัวเรือนเดียวกันกับผูสูงอายุ จํานวน 417 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ (Stratified Random Sampling) สถิติที่ใชไดแกคา ความถี่ คารอยละ คาเฉลี่ยและสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน คาสถิติ multiple regression analysis ผลการวิจัย พบวา ปจจัยดานครอบครัวและปจจัยดานสังคมโดยรวมมีการปฏิบัติการดูแลผูสูงอายุ โรคเรื้อรัง มีค่าระดับการปฏิบัติในการดูแลผู้สูงอายุในระดับปานกลาง โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด ได้แก่ ด้านความมั่นคงภายในครอบครัว ด้านการเผชิญปัญหาในครอบครัวและด้านทรัพยากรของครอบครัว ตามลำดับ ความสัมพันธ์ของปจจัยสวนบุคคลผูดูแลกับบทบาทในการดูแลผูสูงอายุโรคเรื้อรังของผูดูแล พบว่า ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ อาชีพหลักและความเพียงพอของรายได้ มีความสัมพันธ์กับบทบาทของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (p<.05) ส่วนปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ เพศ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษา โรคประจำตัว ที่พักอาศัย และความเกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุ ไม่มีความสัมพันธ์กับบทบาทของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดูแลผู้สูงอายุโรคเรื้อรังโดยการมีส่วนรวมของชุมชน พบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลมากที่สุด ที่ส่งผลต่อการดูแลผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง โดยการมีส่วนรวมของชุมชนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05 คือ การสนับสนุนจากบุคคลภายนอกครอบครัว และความเพียงพอของรายได้ ระดับเพียงพอมีเหลือเก็บ