การพัฒนาผลิตภัณฑ์น้ำพริกเพื่อเพิ่มมูลค่าสินค้าชุมชนตำบลน้ำคำ อำเภอเมืองศรีสะเกษ จังหวัดศรีสะเกษ

บทคัดย่อ

    การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการพัฒนาผลิตภัณฑ์น้ำพริก การพัฒนาผลิตภัณฑ์น้ำพริก และศึกษาต้นทุนการผลิตและผลตอบแทนผลิตภัณฑ์น้ำพริก บ้านหว้าน ตำบลน้ำคำ อำเภอเมืองศรีสะเกษ จังหวัดศรีสะเกษ ประชากรและกลุ่มตัวอย่างเป็นกลุ่มผลิตน้ำพริกบ้านหว้าน ตำบลน้ำคำ อำเภอเมืองศรีสะเกษ จังหวัดศรีสะเกษ โดยวิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงในการสัมภาษณ์จำนวน 5 คน และการสนทนากลุ่มจำนวน 30 คน ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัจจุบันชุมชนมีการผลิตน้ำพริกตาแดงและน้ำพริกปลาร้า เพื่อจำหน่ายที่วัดพระธาตุสุพรรณหงส์ ตลาดนัดถนนคนเดิน และตามคำสั่งซื้อทางออนไลน์ ขายราคา 20 บาท ราคา 50 บาท และราคา 100 บาท ทั้งนี้จากการสัมภาษณ์พบว่า ชุมชนมีความต้องการพัฒนาผลิตภัณฑ์น้ำพริกให้มีความหลากหลาย มีรสชาติดี มีคุณภาพ เน้นการใช้วัตถุดิบในชุมชนและมีส่วนผสมของปลาแม่น้ำมูล มีความเป็นเอกลักษณ์ และสะท้อนถึงวัฒนธรรมประเพณีของชุมชน ซึ่งน้ำพริกที่ชุมชนต้องการพัฒนาคือ น้ำพริกนรกปลาแม่น้ำมูล ดังนั้น การพัฒนาผลิตภัณฑ์น้ำพริกนรกปลาแม่น้ำมูล จึงให้ความสำคัญด้านคุณค่าทางโภชนาการ ด้านรสชาติ ด้านวัตถุดิบ และด้านความเป็นเอกลักษณ์ โดยทำการศึกษาและพัฒนาน้ำพริกนรกปลาแม่น้ำมูลจากการใช้วัตถุดิบในชุมชน เช่น พริก หอม กระเทียม และใช้ปลาขาวแม่น้ำมูลเป็นส่วนผสมจำนวน 3 สูตร ซึ่งชุมชนได้คัดเลือกสูตรที่มีความเผ็ดระดับปานกลาง รสชาติจัดจ้าน กลมกล่อม เพื่อผลิตและจำหน่ายเป็นสินค้าประจำชุมชน อนึ่ง จากการระดมความคิดเห็นเพื่อศึกษาต้นทุนการผลิตและผลตอบแทนผลิตภัณฑ์ การกำหนดราคาขาย และวางแผนกำไรใช้รูปแบบการคำนวณทางการบัญชี พบว่า ต้นทุนการผลิตมีดังนี้ 1) ต้นทุนการผลิตน้ำพริกนรกปลาแม่น้ำมูล โดยการผลิต 1 ครั้ง มีต้นทุนการผลิต 815 บาท ประกอบด้วย วัตถุดิบทางตรง 560 บาท ค่าแรงงานทางตรง 200 บาท และค่าใช้จ่ายการผลิต 55 บาท ได้ปริมาณน้ำพริก 3,700 กรัม ต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 0.22 บาทต่อกรัม และ 2) ต้นทุนบรรจุภัณฑ์ ดังนั้น ต้นทุนการผลิตน้ำพริกนรกปลาแม่น้ำมูลที่บรรจุกระปุกพลาสติก 3 ออนซ์ เท่ากับ 11.90 บาท ขวดโหลพลาสติก 240 มล. เท่ากับ 35.80 บาท และขวดโหลพลาสติก 400 มล. เท่ากับ 62.80 บาท สำหรับราคาขายกำหนดจากต้นทุนการผลิตต่อหน่วยบวกกำไรที่ต้องการซึ่งแบ่งเป็น 2 กรณี ดังนี้ 1) กรณีขายตามคำสั่งซื้อกำหนดกำไรร้อยละ 30 และ 2) กรณีขายปลีกกำหนดกำไรร้อยละ 50