การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะ เพื่อพัฒนาคุณลักษณะการดำเนินชีวิตความเป็นพระภิกษุที่ดีในเบื้องต้น ของคณะสงฆ์อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลความจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะ 2) สร้างหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะ 3) ศึกษาผลการนำหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะไปใช้ และ 4) ประเมินหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะ เป็นงานวิจัยเชิงผสานวิธีระหว่างเชิงปริมาณและคุณภาพ พื้นที่อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา ประชากรคือผู้พระนวกะ ประจำปี 2566 ของคณะสงฆ์อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา จำนวน 20 รูป เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลคือหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะ แบบทดสอบวัดก่อน - หลังการฝึกอบรม และแบบประเมินความพึงพอใจของพระนวกะที่มีต่อหลักสูตร วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าคะแนนสัมพัทธ์ และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา โดยเขียนบรรยายและนำเสนอเชิงพรรณนา

             ผลการวิจัยพบว่า 1) การพัฒนาหลักสูตรถือว่าเป็นประโยชน์อย่างมากและถือเป็นการให้ความรู้แก่พระนวกะได้มีความรู้เพื่อที่จะสามารถนำไปใช้ในขณะที่ครองเพศบรรพชิตให้ปฏิบัติตนได้อย่างถูกต้องตามหลักธรรมวินัย 2) องค์ประกอบของหลักสูตรประกอบด้วย 6 องค์ประกอบคือ 2.1) หลักการและเหตุผล 2.2) วัตถุประสงค์ 2.3) ขอบเขต 2.4) โครงสร้างหลักสูตร 2.5) กิจกรรมการฝึกอบรม 2.6) การวัดและประเมินผลและบันทึกผลการจัดการเรียนรู้ 3) ผลการนำหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะไปใช้ พบว่า พระนวกะที่มีคะแนนพัฒนาการเพิ่มขึ้นและมีค่าพัฒนาการอยู่ในระดับสูงขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 100 คะแนนพัฒนาการเฉลี่ยของพระนวกะ มีค่าร้อยละเท่ากับ 72.36 (คะแนนก่อนใช้หลักสูตร 27.50 คะแนน และคะแนนหลังใช้หลักสูตร 79.75 คะแนน) โดยพระนวกะที่มีพัฒนาการสูงมาก คิดเป็นร้อยละ 25.00 มีพัฒนาการสูง คิดเป็นร้อยละ 75.00 และความพึงพอใจของพระนวกะที่มีต่อหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระนวกะ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( =4.21, =0.62) 4) การประเมินหลักสูตร พบว่า หลักสูตรที่สร้างขึ้นมีประโยชน์ต่อการพัฒนาพระนวกะให้มีการเรียนรู้ในการเป็นพระภิกษุที่ดีขึ้นได้และที่สำคัญพระนวกะที่เข้าร่วมการอบรมมีพัฒนาการในเรียนรู้อยู่ในระดับสูง ดังนั้นการพัฒนาหลักสูตรต้องยึดประโยชน์ต่อผู้เข้าร่วมหลักสูตรให้ได้ประโยชน์สูงสุดและที่สำคัญคือการนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างถูกต้องเหมาะสมและอยู่ในแนวทางธรรมที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ