การสืบค้นและสร้างเครือข่ายการอนุรักษ์วรรณกรรมพระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะของปราชญ์ท้องถิ่นล้านนา
คำสำคัญ:
สร้างเครือข่าย, วรรณกรรมพระพุทธศาสนา, มุขปาฐะ, ปราชญ์ท้องถิ่นล้านนาบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สืบค้นและจัดเก็บข้อมูลวรรณกรรมพระพุทธศาสนาฉบับมุขปาฐะของปราชญ์ท้องถิ่นล้านนา 2) จัดทำสื่อการเรียนรู้เกี่ยวกับวรรณกรรมพระพุทธศาสนาในรูปแบบมุขปาฐะ 3) สร้างเครือข่ายการอนุรักษ์และการเรียนรู้วรรณกรรมดังกล่าว กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยพระภิกษุสงฆ์, มัคนายก, นักปราชญ์ท้องถิ่น และนักวิชาการ เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี การเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามและสัมภาษณ์
ผลการวิจัยพบว่า
1. การสืบค้นและจัดเก็บข้อมูลวรรณกรรมมุขปาฐะเน้นการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นผ่านการเล่าเรื่องและการใช้เทคโนโลยีในการจัดเก็บข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ
2. การจัดทำสื่อการเรียนรู้และการนำวรรณกรรมมุขปาฐะไปใช้ในชีวิตประจำวัน ช่วยเสริมสร้างการเรียนรู้และพัฒนาชุมชนในด้านจิตใจและชีวิตที่สงบสุข
3. การอนุรักษ์และสืบทอดวรรณกรรมพระพุทธศาสนาในรูปแบบมุขปาฐะล้านนาให้ประสบผลสำเร็จ จำเป็นต้องมีเครือข่ายที่แข็งแรง การใช้เทคโนโลยีในการเผยแพร่ข้อมูล และการบันทึกข้อมูลที่มีการแลกเปลี่ยนความรู้และจัดกิจกรรมร่วมกันในชุมชนเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจและการอนุรักษ์ที่ยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
กุลทัต หงส์ชยางกูร และปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา. (2560). การสร้างและการบริหารเครือข่าย. สถาบันการจัดการระบบสุขภาพ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
นรา พิมพ์พันธ์ และพิชญ์ สมพอง. (2555). กลยุทธ์การเสริมสร้างเครือข่ายการผลิตสื่อสิ่งพิมพ์ระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับโรงพิมพ์มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. วารสารศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 8(2), 262-276. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jla_ubu/article/view/94512
พระมหาฉัตรชัย มูลสาร. (2566). การเผยแผ่พระพุทธศาสนา ผ่านวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะ. วารสารพุทธจิตวิทยา, 8(3), 462-469. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jbp/article/view/272080
พัชลินจ์ จีนนุ่น. (2563). สถานภาพการวิจัยวรรณกรรมท้องถิ่นภาคเหนือ อีสานและภาคกลางในรอบสองทศวรรษ (พ.ศ. 2540 - 2560). วารสารอินทนิลทักษิณ, 15(1), 55-70. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/ HUSOTSU/article/view/242640
ยิ่งยศ บุญจันทร์ และชุลีพร วิรุณหะ. (2562). การจัดการศึกษาแบบใหม่ของฝรั่งเศสกับการเพาะบ่มจิตสำนึกทางวัฒนธรรม ของพระสงฆ์เขมร. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์และศิลปะ, 12(2), 986-1014. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ Veridian-E-Journal/article/view/151697
เยาวเรศ วงศาสุลักษณ์. (2566). ประเมินผลกระบวนการพัฒนาศักยภาพพระคิลานุปัฏฐาก พื้นที่กรุงเทพมหานครด้านการดูแลสุขภาพช่องปาก. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 32(2), 227-239.
อัครินทร์ อังกูรวงษ์วัฒนา. (2561). การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างยั่งยืนโดยใช้ศักยภาพของภูมิปัญญาท้องถิ่นล้านนา [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยรังสิต]. RSUIR at Rangsit University. https://rsuir-library.rsu.ac.th/handle/123456789/740