การสืบค้นและสร้างเครือข่ายการอนุรักษ์วรรณกรรมพระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะของปราชญ์ท้องถิ่นล้านนา

ผู้แต่ง

  • วิเศษ เสาะพบดี มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
  • โผน นามณี มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
  • เกรียงไกร เจริญผล มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
  • ณรงค์ศักดิ์ ลุนสําโรง มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
  • จรูญศักดิ์ แพง มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
  • ศิโรตม์ ทองก้อน นักวิจัยอิสระ

คำสำคัญ:

สร้างเครือข่าย, วรรณกรรมพระพุทธศาสนา, มุขปาฐะ, ปราชญ์ท้องถิ่นล้านนา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สืบค้นและจัดเก็บข้อมูลวรรณกรรมพระพุทธศาสนาฉบับมุขปาฐะของปราชญ์ท้องถิ่นล้านนา 2) จัดทำสื่อการเรียนรู้เกี่ยวกับวรรณกรรมพระพุทธศาสนาในรูปแบบมุขปาฐะ 3) สร้างเครือข่ายการอนุรักษ์และการเรียนรู้วรรณกรรมดังกล่าว กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยพระภิกษุสงฆ์, มัคนายก, นักปราชญ์ท้องถิ่น และนักวิชาการ เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี การเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามและสัมภาษณ์

ผลการวิจัยพบว่า

1. การสืบค้นและจัดเก็บข้อมูลวรรณกรรมมุขปาฐะเน้นการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นผ่านการเล่าเรื่องและการใช้เทคโนโลยีในการจัดเก็บข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ

2. การจัดทำสื่อการเรียนรู้และการนำวรรณกรรมมุขปาฐะไปใช้ในชีวิตประจำวัน ช่วยเสริมสร้างการเรียนรู้และพัฒนาชุมชนในด้านจิตใจและชีวิตที่สงบสุข

3. การอนุรักษ์และสืบทอดวรรณกรรมพระพุทธศาสนาในรูปแบบมุขปาฐะล้านนาให้ประสบผลสำเร็จ จำเป็นต้องมีเครือข่ายที่แข็งแรง การใช้เทคโนโลยีในการเผยแพร่ข้อมูล และการบันทึกข้อมูลที่มีการแลกเปลี่ยนความรู้และจัดกิจกรรมร่วมกันในชุมชนเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจและการอนุรักษ์ที่ยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

กุลทัต หงส์ชยางกูร และปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา. (2560). การสร้างและการบริหารเครือข่าย. สถาบันการจัดการระบบสุขภาพ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

นรา พิมพ์พันธ์ และพิชญ์ สมพอง. (2555). กลยุทธ์การเสริมสร้างเครือข่ายการผลิตสื่อสิ่งพิมพ์ระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับโรงพิมพ์มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. วารสารศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 8(2), 262-276. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jla_ubu/article/view/94512

พระมหาฉัตรชัย มูลสาร. (2566). การเผยแผ่พระพุทธศาสนา ผ่านวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะ. วารสารพุทธจิตวิทยา, 8(3), 462-469. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jbp/article/view/272080

พัชลินจ์ จีนนุ่น. (2563). สถานภาพการวิจัยวรรณกรรมท้องถิ่นภาคเหนือ อีสานและภาคกลางในรอบสองทศวรรษ (พ.ศ. 2540 - 2560). วารสารอินทนิลทักษิณ, 15(1), 55-70. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/ HUSOTSU/article/view/242640

ยิ่งยศ บุญจันทร์ และชุลีพร วิรุณหะ. (2562). การจัดการศึกษาแบบใหม่ของฝรั่งเศสกับการเพาะบ่มจิตสำนึกทางวัฒนธรรม ของพระสงฆ์เขมร. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์และศิลปะ, 12(2), 986-1014. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ Veridian-E-Journal/article/view/151697

เยาวเรศ วงศาสุลักษณ์. (2566). ประเมินผลกระบวนการพัฒนาศักยภาพพระคิลานุปัฏฐาก พื้นที่กรุงเทพมหานครด้านการดูแลสุขภาพช่องปาก. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 32(2), 227-239.

อัครินทร์ อังกูรวงษ์วัฒนา. (2561). การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างยั่งยืนโดยใช้ศักยภาพของภูมิปัญญาท้องถิ่นล้านนา [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยรังสิต]. RSUIR at Rangsit University. https://rsuir-library.rsu.ac.th/handle/123456789/740

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-30

รูปแบบการอ้างอิง

เสาะพบดี ว., นามณี โ., เจริญผล เ., ลุนสําโรง ณ., แพง จ., & ทองก้อน ศ. (2025). การสืบค้นและสร้างเครือข่ายการอนุรักษ์วรรณกรรมพระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะของปราชญ์ท้องถิ่นล้านนา. ปัญญา, 32(1), 121–128. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/panya-thjo/article/view/281919

ฉบับ

ประเภทบทความ

Reserch Article