กระบวนการคิดเชิงออกแบบวิถีพุทธ: เครื่องมือในการออกจากความเครียดในยุค New Normal ของกลุ่มคนวัยทำงาน

บทคัดย่อ

บทความนี้ มุ่งเสนอความทุกข์ ความเครียดของมนุษย์ส่วนใหญ่มักจะเกิดมาจากความคิดเพราะหลังจากที่ประสบปัญหาหรือเรื่องราวไม่ดีก็จะนำไปคิด และถ้าหากจัดการความคิดไม่ดีก็จะนำไปสู่ความทุกข์ได้ สถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด 19 ทำให้ทุกคนเกิดความเครียด รวมทั้งคนที่อยู่ในวัยทำงานก็เกิดความเคลียดหลายประการ ในปัจจุบันมีกระบวนการคิดแบบหนึ่งที่ใช้เพื่อแก้ไขปัญหาถูกจุด ตลอดจนพัฒนาแนวคิดใหม่ๆ เพื่อแก้ไขปัญหาที่ตั้งไว้ เพื่อที่จะหาวิถีทางที่ดีที่สุดและเหมาะสมที่สุด ซึ่งเรียกว่ากระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) โดยมีวัตถุประสงค์ในการสร้างผลลัพธ์ในอนาคตที่เป็นรูปธรรม เพื่อให้ตอบโจทย์ตลอดจนแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมไปถึงเกิดนวัตกรรมใหม่ๆ ที่เป็นประโยชน์อีกด้วย เพราะในยุคนี้เป็นยุคแห่งการออกแบบหรือ Design แม้แต่ความคิดไม่ได้เป็นแค่การคิดค้นสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ ให้ออกมาเป็นวัตถุจับต้องได้ แต่สามารถออกแบบแล้วสามารถนำไปบูรณาการกับกระบวนการคิดแบบพุทธวิธีก็เพิ่มทางเลือกในแก้ความเครียดแก่คนในวัยทำงานในยุค New Normal นี้ กระบวนการคิดเชิงออกแบบวิถีพุทธ ประกอบด้วย 1) คิดสืบสาวหาเหตุผล (การณมนสิการ) เพื่อเข้าใจปัญหา (Empathize) 2) วิธีคิดแบบอริยสัจ เพื่อกำหนดปัญหาให้ชัดเจน (Define) ระบุปัญหาและกรอบของปัญหา 3) การคิดหลายทาง หรือหลายแง่หลายมุม (ปถมนสิการ) เพื่อระดมความคิด (Ideate) 4) สร้างต้นแบบที่เลือก (Prototype) 5) ทดสอบ (Test)