ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์ กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
ประสิทธิผล;, การบริหาร;, วัดในเขตพระนครบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 2) เปรียบเทียบประสิทธิผลการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร จำแนกตามคุณลักษณะส่วนบุคคลทั้ง 6 ด้าน 3) วิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ คณะสงฆ์ในเขตพระนคร จำนวน 400 รูป เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .95 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One-way ANOVA) และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ (Multiple Regression Analysis)
ผลการวิจัยพบว่า
1. ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาส อายุ 41-60 ปี จำนวนพรรษา 10-20 พรรษา ระดับการศึกษา (วุฒิการศึกษาสายสามัญ) ปริญญาตรี มีวุฒิการศึกษาสายพระปริยัติธรรม (แผนกบาลี) ประโยค 3-6 และมีวุฒิการศึกษาสายพระปริยัติธรรม (แผนกธรรม) นักธรรมเอก
2. ผลการเปรียบเทียบประสิทธิผลการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ พบว่า ด้านการปกครอง มีความแตกต่างตามปัจจัยคุณลักณะส่วนบุคคล ด้านอายุ อย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .05
3. ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์ พบว่า ด้านการจัดองค์กร ด้านการสั่งการ ด้านการประสานงาน ด้านการควบคุม มีอิทธิพลทางบวกต่อประสิทธิผลการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ โดยภาพรวม ได้ร้อยละ 49.8 (Adjusted R2 = .498) ส่งผลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
เอกสารอ้างอิง
พระธรรมโกศาจารย์. (2549). คู่มือศึกษาธรรมะ (ฉบับสมบูรณ์). กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.
พระใบฎีกาศราวุฒิ หงส์คำ. (2560). การเสริมสร้างประสิทธิผลการบริหารงานของพระสังฆาธิการในเขตปกครองคณะสงฆ์ภาค 11. (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
พระมหาจรัญ ภูริโกวิโท (พรมเลิศ). (2562). แนวทางการบริหารกิจการคณะสงฆ์ของพระสังฆาธิการจังหวัดนนทบุรีเชิงพุทธบูรณาการ. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาจำนงค์ สิริวณฺโณ (ผมไผ). (2564). แนวทางการจัดการบทบาทพระสงฆ์ในการปรับตัวกับสถานการณ์โควิด-19. Journal of Modern Learning Development, 6(1), 395-405. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jomld/article/view/247007/167872
พระมหาชาตรี เชื้อบุญจันทร์. (2567). แนวทางการจัดการองค์กรคณะสงฆ์ในประเทศไทย ภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารสถาบันวิจัยพิมลธรรม, 11(2), 1-17. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/prij/article/view/273440/184573
พระมหาธรรมรัต อริยธมฺโม (ยศขุน). (2552). แนวทางการจัดการศึกษาของคณะสงฆ์ไทยในบริบทแห่งสังคมไทยยุคปัจจุบัน. (วิทยานิพนธ์ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
พระมหาอนุศักดิ์ จันทราลักษณ์. (2544). ปัญหาและแนวทางแก้ปัญหาการบริหารจัดการวัดของเจ้าอาวาสในจังหวัดมหาสารคาม. (การค้นคว้าอิสระการศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัย มหาสารคาม.
พระราชวรมุนี. (2527). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพฯ: สมาคมศิษย์เก่ามหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระสุธา ไทย. (2562). ประสิทธิภาพการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ กรณีศึกษาในเขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร. (การค้นคว้าอิสระรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยสยาม.
มหาเถรสมาคม. (2564). ระเบียบมหาเถรสมาคมว่าด้วยการเผยแผ่พระพุทธศาสนา พ.ศ. 2564. เข้าถึงได้จาก https://www.mahathera.org/index.php?url=content1&id=
มานพ พลไพรินทร์. (2532). คู่มือการบริหารกิจการคณะสงฆ์. กรุงเทพฯ: ชุติมาการพิมพ์.
สำนักแม่กลองธรรมสนามหลวง. (2557). รายชื่อวัดในจังหวัดกรุงเทพมหานคร. เข้าถึงได้จาก https://www.gongtham.net/docs/2556watbkk.html
Cronbach, L. J. (1970). Essentials of Educational Administration. (8th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Fayol, H. (1916). General and industrial management. London: Sir Isaac Pitman and Son.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.