ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์ กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้แต่ง

  • พระจิราวิตย์ ฐิตญาโณ (มนัสธีระบุตร) มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ
  • พินิจ แกล้วเกษตรกรณ์ มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ

คำสำคัญ:

ประสิทธิผล;, การบริหาร;, วัดในเขตพระนคร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 2) เปรียบเทียบประสิทธิผลการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร จำแนกตามคุณลักษณะส่วนบุคคลทั้ง 6 ด้าน 3) วิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ คณะสงฆ์ในเขตพระนคร จำนวน 400 รูป เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .95 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One-way ANOVA) และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ (Multiple Regression Analysis)
ผลการวิจัยพบว่า
1. ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาส อายุ 41-60 ปี จำนวนพรรษา 10-20 พรรษา ระดับการศึกษา (วุฒิการศึกษาสายสามัญ) ปริญญาตรี มีวุฒิการศึกษาสายพระปริยัติธรรม (แผนกบาลี) ประโยค 3-6 และมีวุฒิการศึกษาสายพระปริยัติธรรม (แผนกธรรม) นักธรรมเอก
2. ผลการเปรียบเทียบประสิทธิผลการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ พบว่า ด้านการปกครอง มีความแตกต่างตามปัจจัยคุณลักณะส่วนบุคคล ด้านอายุ อย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .05
3. ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์ พบว่า ด้านการจัดองค์กร ด้านการสั่งการ ด้านการประสานงาน ด้านการควบคุม มีอิทธิพลทางบวกต่อประสิทธิผลการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ โดยภาพรวม ได้ร้อยละ 49.8 (Adjusted R2 = .498) ส่งผลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมโกศาจารย์. (2549). คู่มือศึกษาธรรมะ (ฉบับสมบูรณ์). กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.

พระใบฎีกาศราวุฒิ หงส์คำ. (2560). การเสริมสร้างประสิทธิผลการบริหารงานของพระสังฆาธิการในเขตปกครองคณะสงฆ์ภาค 11. (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

พระมหาจรัญ ภูริโกวิโท (พรมเลิศ). (2562). แนวทางการบริหารกิจการคณะสงฆ์ของพระสังฆาธิการจังหวัดนนทบุรีเชิงพุทธบูรณาการ. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาจำนงค์ สิริวณฺโณ (ผมไผ). (2564). แนวทางการจัดการบทบาทพระสงฆ์ในการปรับตัวกับสถานการณ์โควิด-19. Journal of Modern Learning Development, 6(1), 395-405. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jomld/article/view/247007/167872

พระมหาชาตรี เชื้อบุญจันทร์. (2567). แนวทางการจัดการองค์กรคณะสงฆ์ในประเทศไทย ภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารสถาบันวิจัยพิมลธรรม, 11(2), 1-17. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/prij/article/view/273440/184573

พระมหาธรรมรัต อริยธมฺโม (ยศขุน). (2552). แนวทางการจัดการศึกษาของคณะสงฆ์ไทยในบริบทแห่งสังคมไทยยุคปัจจุบัน. (วิทยานิพนธ์ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

พระมหาอนุศักดิ์ จันทราลักษณ์. (2544). ปัญหาและแนวทางแก้ปัญหาการบริหารจัดการวัดของเจ้าอาวาสในจังหวัดมหาสารคาม. (การค้นคว้าอิสระการศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัย มหาสารคาม.

พระราชวรมุนี. (2527). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพฯ: สมาคมศิษย์เก่ามหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระสุธา ไทย. (2562). ประสิทธิภาพการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ กรณีศึกษาในเขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร. (การค้นคว้าอิสระรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยสยาม.

มหาเถรสมาคม. (2564). ระเบียบมหาเถรสมาคมว่าด้วยการเผยแผ่พระพุทธศาสนา พ.ศ. 2564. เข้าถึงได้จาก https://www.mahathera.org/index.php?url=content1&id=

มานพ พลไพรินทร์. (2532). คู่มือการบริหารกิจการคณะสงฆ์. กรุงเทพฯ: ชุติมาการพิมพ์.

สำนักแม่กลองธรรมสนามหลวง. (2557). รายชื่อวัดในจังหวัดกรุงเทพมหานคร. เข้าถึงได้จาก https://www.gongtham.net/docs/2556watbkk.html

Cronbach, L. J. (1970). Essentials of Educational Administration. (8th ed.). Boston: Allyn and Bacon.

Fayol, H. (1916). General and industrial management. London: Sir Isaac Pitman and Son.

Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-20

รูปแบบการอ้างอิง

(มนัสธีระบุตร) พ. ฐ., & แกล้วเกษตรกรณ์ พ. (2025). ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารกิจการคณะสงฆ์ กรณีศึกษา: วัดในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร. วารสารสถาบันวิจัยพิมลธรรม, 12(1), 1–14. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/prij/article/view/279825

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย (Research Article)