ประวัติศาสตร์นางโขน

ผู้แต่ง

  • พัชรินทร์ สันติอัชวรรณ คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

โขน, ตัวนาง, ประวัติศาสตร์ของนางโขน

บทคัดย่อ

ประวัติศาสตร์ของนางโขน เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์หลักสูตรศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชา นาฏยศิลป์ไทย คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เรื่อง “นาฏยลักษณ์ของนางโขน” ผลการวิจัย พบว่า โขนมีพัฒนาการทางการแสดงมาพร้อมกับวงปี่พาทย์ โขนเป็นการแสดงของพระมหากษัตริย์ พระราชวงศ์ และขุนนางชั้นสูง ทั้งในพระราชพิธีและพิธีสำคัญต่างๆ ซึ่งความเจริญรุ่งเรืองและความเสื่อมของการแสดงโขนในแต่ ละยุคสมัยขึ้นอยู่กับการอุปถัมภ์ของพระมหากษัตริย์ รัฐและสภาพการณ์ของบ้านเมือง ในด้านศิลปินนางโขน เดิมบทบาทนางโขนของไทยใช้ผู้ชายแสดงล้วน เปลี่ยนมาใช้ผู้แสดงเป็นหญิงแท้ในยุคที่โขนอยู่ในความดูแลของกรมศิลปากร ในปี พ.ศ. 2478 บทนางโขนมีที่มาจากวรรณคดีรามเกียรติ์สมัยกรุงศรีอยุธยา และบทพระราชนิพนธ์รามเกียรติ์ของพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรี วงดนตรีที่ใช้บรรเลงประกอบการแสดงโขนคือ วงปี่พาทย์ โดยสืบทอดมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาจนถึงปัจจุบัน เครื่องแต่งกายของนางโขนเลียนแบบเครื่องทรงของพระมหากษัตริย์ และพัฒนารูปแบบเพื่อให้สอดคล้องกับความจำเป็นและความนิยมของสังคมไทยในแต่ละยุคสมัย

เอกสารอ้างอิง

1. Chalanukroa, Suwannee, National Artist in the Field of Performance Art. Interview. December 14, 2014.

2. Fine Arts Department. “Title Name of Royal Khon and Musician in the Reign of King Rama VI.” Paper presented at the annual meeting for Fine Arts Department, Bangkok, Thailand, June 27, 2011. (in Thai)

3. Malakul, Pin. Drama Work of Phra Bat Somdet Phra Ramathibodi Si SinthaRamaha Vajiravudh Phra Mongkut Klao of Land of Siam. Bangkok: Thai Watana Panich, 1975. (in Thai)

4. Thailand Cultural Centre and Office of the National Culture Commission. Special Exhibition of the Ramakien in Thai Arts and Culture. Bangkok: Amarin Printing Group Co., Ltd., 1990.

5. The Royal Institute. Encyclopedia of Thai Music Vocabularies: Music and Musical Instruments, the Royal Institute’s version. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University, 1997. (in Thai)

6. Vingvorn, Sauvanit. “An Analytical Study of the Masked Play Poems of Ramakien.” M.A. Thesis, Chulalongkorn University, 1976. (in Thai)

7. Yupho, Dhanit. Thai Musical Instruments and the Legend of the Combining of Mahori, Pi Phat and Khrueng Sai Ensemble. Bangkok: Karn Sasana Publishing House, 1980. (in Thai)

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

03.06.2018

รูปแบบการอ้างอิง

สันติอัชวรรณ พัชรินทร์. 2018. “ประวัติศาสตร์นางโขน”. วารสารดนตรีรังสิต 12 (1):49-67. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/rmj/article/view/126846.

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย