รูปแบบการบริหารจัดการธุรกิจชุมชนกรณีกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและ กลุ่มสหกรณ์เพาะเลี้ยงพันธุ์ปลาอำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม

Main Article Content

สัญญา เคณาภูมิ
เสาวลักษณ์ โกศลกิตติอัมพร
ภักดี โพธิ์สิง

Abstract

                    การวิจัยเรื่อง การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการธุรกิจชุมชนกรณีกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและกลุ่มสหกรณ์เพาะเลี้ยงพันธุ์ปลาอำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม มีวัตถุประสงค์เพื่อถอดบทเรียนการบริหารจัดการธุรกิจชุมชนของกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและกลุ่มสหกรณ์เพาะเลี้ยงพันธ์ปลา อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม และเพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการธุรกิจชุมชนของกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและกลุ่มสหกรณ์เพาะเลี้ยงพันธ์ปลา อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม สำหรับพื้นที่การวิจัย คือ กลุ่มเลี้ยงปลากระชังและกลุ่มเพาะเลี้ยงพันธุ์ปลา ครอบคลุม 3 ตำบล ได้แก่ ตำบลแห่ใต้ ตำบลเลิงใต้ และ ตำบลยางน้อย ในเขตอำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม ระยะเวลาของการศึกษาระหว่าง ตุลาคม 2553 ถึง กันยายน 2554 ประชากรกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ตัวแทนจากกลุ่มประกอบกิจการธุรกิจชุมชน 20 คน กลุ่มภูมิปัญญาท้องถิ่น 10 นักวิชาการจากหน่วยงานสนับสนุน จำนวน 2 คน และนักวิชาการสถาบันการศึกษา จำนวน 3 คน รวมเป็น 35 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตการณ์ การจัดเวทีถอดบทเรียน และเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ข้อมูลที่ได้จากการเก็บรวบรวมจะทำการวิเคราะห์ด้วยวิธีการเชิงคุณภาพด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) เชิงพรรณนาโดยการใช้เหตุเชิงพรรณนาความ ผลการวิจัยพบว่า

                   1. การบริหารจัดการธุรกิจชุมชนกรณีกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและกลุ่มสหกรณ์เพาะเลี้ยงพันธุ์ปลา พบว่า (1) ประเด็นเรื่องการบริหารจัดการด้านการผลิต ได้แก่ คุณภาพน้ำสำหรับการเลี้ยงปลาในกระชัง วัสดุ/อุปกรณ์ ระยะเวลาในการเลี้ยง ปริมาณการเลี้ยงของกลุ่ม การคิดต้นทุนการผลิต (2) การจัดการการตลาด ได้แก่ การทำความเข้าใจต่อความต้องการของลูกค้า การจัดระบบตลาด การจัดรูปแบบการจำหน่าย การส่งเสริมการตลาด การกำหนดราคา การส่งเสริมการขาย (3) การเงินบัญชี ได้แก่ การระดมทุน การบริหารความเสี่ยง การจัดการระบบการเงินบัญชี

                   2. รูปแบบการบริหารจัดการการบริหารจัดการธุรกิจชุมชนกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและกลุ่มสหกรณ์เพาะเลี้ยงพันธุ์ปลา ได้แก่ รูปแบบการบริหารจัดการกลุ่ม รูปแบบกระบวนการบริหารจัดการผลิต รูปแบบการบริหารจัดการด้านการตลาด รูปแบบการบริหารจัดการด้านเงินและบัญชี 

 

                   This research was aimed to learning the management lessons the cages fish farming groups and the farming fish cooperative, Kosumphisai district, Mahasarakham province and to develop the model of the community business management of the cages fish farming groups and the farming fish cooperative, Kosumphisai district, Mahasarakham province. The research area was three districts; Heatai district, Lerngtai district and Yangnai district. This research was held during October 2010 to September 2011. The target population were 20 of community business agencies, 10 folk wisdoms, 2 of academicians from organization concerning, and 3 of academicians from educational institution- its total as 35 persons. The instruments for collecting data were the in-depth interview, the observation, the lesson learning and the learning exchanging. The data was analyzed by the content analysis. The research results were found as follows;

                   1. The management of the cages fish farming groups and the farming fish cooperative, found that; (1) the production management must be important on the quality of water, the cages, materials, the maintenance times, the quantitative breeding, the production costing, (2) the marketing management; the understanding of customers’ needs, the market system management, the sales model, the marketing promotions, the pricing, the sales promotion, (3) Accounting and Finance; the funding, the risk management, the financial and accounting management.

                   2. The model of the community business management : case study of the cages fish farming groups and the farming fish cooperative was namely; the group management, the production process management, the marketing management and the financial and accounting management. 

Article Details

Section
บทความวิจัย
Author Biographies

สัญญา เคณาภูมิ

ปร.ด. (รัฐประศาสนศาสตร์) ผู้ช่วยศาสตราจารย์ คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

เสาวลักษณ์ โกศลกิตติอัมพร

รป.ด. (ยุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนาภูมิภาค) รองศาสตราจารย์ คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

ภักดี โพธิ์สิง

ปร.ด. (รัฐประศาสนศาสตร์) อาจารย์ประจำ คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

References

ขวัญฤดี ตันตระบัณฑิตย์. 2551. แนวทางการพัฒนาธุรกิจชุมชน. วารสารการพัฒนาท้องถิ่น ปีที่ 3 ฉบับที่ 1 มิถุนายน-กันยายน 2551

ทองใบ โพธิ์ขี และ โกศล คาดพันโน. 2553. การบริหารจัดการธุรกิจชุมชนกรณีกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและ

กลุ่มสหกรณ์เพาะเลี้ยงพันธุ์ปลา. มหาสารคาม ; สัมภาษณ์ : 30 กรกฎาคม 2553.

ธนาวิทย์ บัวฝ้าย. 2553. ธุรกิจชุมชน : แนวทางในการพัฒนาชนบท. [Online] Available from; http://www.hu.ac.th/academic/article/Mk/Business%20community.html [10 ธันวาคม 2553]

สำนักวิจัยเศรษฐกิจการเกษตร. 2552. ศักยภาพการผลิตและการตลาดปลานิล. เอกสารวิจัยเศรษฐกิจการเกษตร เลขที่ 119 กันยายน 2552 : กระทรวงเกษตรและสหกรณ์