บทบรรณาธิการ

บทคัดย่อ

          วารสารวิชาการ วิวิธวรรณสาร ฉบับนี้ เป็นฉบับปีที่ 3 ฉบับที่ 3 (กันยายน-ธันวาคม 2562) ประกอบด้วยบทความวิจัย และบทความวิชาการ รวม 6 เรื่อง ดังนี้

          มุขยัต มาตรา และ จังหวะ ในภาษาไทย เป็นการวิเคราะห์ภาษาไทยโดยใช้มุมมองทางภาษาศาสตร์ โดยการสังเกตการออกเสียงภาษาไทยของคนไทย แล้วพบว่า มีมุขยัต (การเปรียบเทียบเสียงหนัก-เบาของพยางค์ที่ประชิดกันในแต่ละกลุ่มพยางค์) มีมาตรา (หน่วยวัดช่วงยาวสั้นของพยางค์ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับโครงสร้างของพยางค์ และมีจังหวะ (การแบ่งกลุ่มพยางค์เป็นช่วงๆ ซึ่งจะมีความยาวของกลุ่มพยางค์แตกต่างกันไป เป็นบทความที่จะทำให้ผู้อ่านเห็นมุมมองในการวิเคราะห์ภาษาที่ใกล้ตาใกล้ใจเราที่สุด แต่เรามักมองไม่เห็น บทความนี้จะช่วยให้มองเห็นการสังเกต วิธีคิด เพื่อการพินิจภาษาไทยของเราเองต่อไป

              การจำแนกชนิดของคำในภาษาไทย : ความเหมือน ความต่างของตำราหลักภาษาไทย กับหนังสืออุเทศภาษาไทย ชุด บรรทัดฐานภาษาไทย เล่ม 3 เป็นบทความวิชาการที่มุ่งนำเสนอเปรียบเทียบการจำแนกชนิดของคำในภาษาไทยระหว่างตำราแนวเดิม คือหลักภาษาไทยของพระยาอุปกิตศิลปสารกับตำราใหม่ คือ หนังสืออุเทศภาษาไทย ชุด บรรทัดฐานภาษาไทย เล่ม 3 พบว่าตำราทั้งสองมีแนวคิดในการจำแนกชนิดของคำที่ต่างกันหลายประเด็น ผู้สอนหลักภาษาไทยทุกระดับชั้น ไม่ควรพลาดบทความนี้

               คำประสมและหน่วยเสียงพยัญชนะท้าย /-k/ ในภาษาไตคำตี่และภาษาไทยพวน เป็นการวิเคราะห์ภาษาตระกูลไทย คือภาษาไตคำตี่ ซึ่งเป็นภาษาของกลุ่มชนไตที่อยู่นอกประเทศไทย และภาษาไทยพวนซึ่งเป็นภาษาของกลุ่มชนที่อยู่ในประเทศไทย โดยมุ่งความสนใจไปที่การวิเคราะห์คำประสม และหน่วยเสียงพยัญชนะท้าย /-k/ ข้อค้นพบดังกล่าว ทำให้ผู้สนใจภาษาไทยถิ่น มีแนวทางที่จะศึกษา เปรียบภาษาตระกูลเดียวกันแต่อยู่กันคนละถิ่น เพื่อความเข้าใจผู้คนและมีมุมมองทางภาษาที่กว้างมากยิ่งขึ้น

               การพัฒนาแบบฝึกเสริมทักษะการอ่านคิดวิเคราะห์: กรณีศึกษาจากโรงเรียนบ้านดอนใหญ่ และโรงเรียนอนุบาลลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นความพยายามในการพัฒนาแบบฝึกเสริมทักษะการอ่านคิดวิเคราะห์สำหรับนักเรียนระดับประถมศึกษาปีที่ 6 เพื่อให้ได้เครื่องมือสำคัญสำหรับการช่วยพัฒนาเด็กระดับประถมศึกษามีทักษะในการคิดวิเคราะห์มากยิ่งขึ้น

             การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หน่วยการเรียนรู้เรื่องภาษาไทยและภาษาถิ่น ทักษะการสื่อสารและการร่วมมือทำงาน ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบบันได 5 ขั้นร่วมกับแผนผังความคิด เป็นบทความที่มุ่งศึกษาและพัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทยที่เน้นนักเรียนเป็นผู้ลงมือทำ ใช้กระบวนการกลุ่มร่วมมือกันเพื่อการเรียนรู้ ตลอดจนส่งเสริมนักเรียนในการคิด

               บทวิจารณ์หนังสือ “การสอนภาษาไทยในฐานะภาษาต่างประเทศ: แนวคิดสู่การปฏิบัติ” ของ รองศาสตราจารย์ ดร. วัชรพล วิบูลยศริน โดยผู้วิจารณ์ได้แสดงความคิดเห็นว่า เป็นหนังสือการสอนภาษาไทยในฐานะภาษาต่างประเทศที่ครบถ้วนทั้งแนวคิดและเทคนิควิธีการ กล่าวคือ มีเนื้อหาเกี่ยวกับแนวคิดการสอนภาษาจากทั้งในและต่างประเทศ การประยุกต์ใช้แนวคิดทฤษฎีการสอน การจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการฟัง การพูด การอ่าน และ การเขียน พร้อมตัวอย่างประกอบ การประยุกต์เทคโนโลยีกับการสอนภาษาไทยในฐานะภาษาต่างประเทศ เช่น เว็บไซต์ การสนทนาออนไลน์ บล็อก วิกิ และ การจัดเตรียมแผนการสอนสำหรับสอนผู้เรียนชาวต่างประเทศ ผู้สอนภาษาไทยสำหรับชาวต่างชาติ ต้องไม่พลาดบทความนี้เช่นกัน

             หวังว่า บทความทั้ง 6 เรื่อง ดังกล่าวมา คงช่วยขยายมุมมอง และความคิดต่างๆ ยังผู้อ่าน และผู้สนใจตามสมควร อันจะนำสู่การพัฒนางานวิชาการเฉพาะตน ที่อาจยังประโยชน์ต่อผู้อื่นต่อไป