ลักษณะเด่นและองค์ความรู้ที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลานตำรายาโบราณอีสาน จังหวัดบุรีรัมย์
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการปริวรรตคัมภีร์ใบลานประเภท
ตำรายาโบราณ และองค์ความรู้ภูมิปัญญาจากคัมภีร์ใบลานประเภทตำรายาโบราณ โดยได้เลือกปริวรรตและศึกษาวิเคราะห์องค์ความรู้จากคัมภีร์ใบลานสั้นประเภทตำรายาจำนวน 2 ผูก (2 ฉบับ) จากวัดมณีจันทร์ อำเภอพุทไธสง จังหวัดบุรีรัมย์ ผลการวิจัยพบว่า การปริวรรตตัวอักษรธรรมจากคัมภีร์ใบลาน ใช้วิธีถอดความครั้งเดียว โดยเป็นการถอดความแบบผสมผสาน ระหว่างการถอดความจากต้นฉบับเดิมและความเหมาะสมบางประการสำหรับการบันทึกเป็นภาษาไทยปัจจุบัน พยายามรักษาอักขรวิธีตามการเขียนแบบเก่าในบางคำซึ่งเป็นคำดั้งเดิม และบางคำบันทึกเป็นภาษาไทยปัจจุบันเพื่อคนทั่วไปสามารถเข้าใจได้ ส่วนสารัตถะความรู้ภูมิปัญญาที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลาน ปรากฏดังต่อไปนี้ การเรียกชื่อโรคและลักษณะอาการมีรูปแบบเฉพาะทางภาษา ภาษาและตัวอักษรที่ใช้จารตำรายาฉบับนี้เป็นภาษาอีสานดั้งเดิม และใช้อักษรธรรมอีสานในการบันทึก รูปแบบการรักษา มีตั้งแต่การใช้ยาขนานเดียว ไปจนถึงการรักษาที่ต้องใช้ยาหลายขนาน การนำใช้ตัวยาที่หลากหลาย โดยแบ่งเป็น พืชวัตถุ สัตว์วัตถุ ธาตุวัตถุ และมีตัวทำละลายผสมยาให้เข้ากันคือน้ำกระสายยา ตลอดจนเพื่อเสริมสร้างกำลังใจให้คนเจ็บไข้ในการรักษาก็มีคาถาอาคมและการประกอบพิธีกรรมเข้ามาด้วย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์ของบทความเป็นของวารสาร การพิมพ์ซ้ำจะต้องได้ร้บการอนุญาตจากบรรณาธิการวารสาร
เอกสารอ้างอิง
Chanawet, C. (2009). Medical texts of Wat Thamuang, Selaphum district, Roi Et province Vol 1. Mahasarakham: Mahasarakham University Press. (In Thai)
Klinhom, U. (1999). Clarification of Traditional Medicine in Palm Manuscript, Northeastern Thailand: Mak Mai Fever Case Study. Bangkok: Usa Printing. (In Thai)
Nathalang, E. (2001). Isan wisdom (2nd ed.). Bangkok : Amarin. (In Thai)
Piyawit, K. (1989). Language and belief in folk medical texts from Wat Ping, Chokchai district, Nakhonratchasima province (Master’s thesis). Mahasarakham University. (In Thai)
Sonpradit, C. (2003). Southern Regional Local Wisdom in folk medicine from paper manuscript. Suratthani: Suratthani Rajabhat University. (In Thai)
Tanta Ariya, S. (2005). An analysis of Traditional Thai formulars of herbal medicines recorded in Pang’ Nga manuscripts (Master’s thesis). Silpakorn University. (In Thai)
Thamwat, J. (1994). Local literature: Isan-Lan Chang. Maha Sarakham: Mahasarakham University. (In Thai)
Thongpen, P. Tankaya, P., Todsieng, S., Phowen, S., & Sangngern, P. (2022). An analytical study of a manuscript documentary of Thai traditional medical texts of Chung Nang temple Muang Phitsanulok district, Phitsanulok province. Journal of Language and Thai Literature, 39, (2), 85-132. (In Thai)
Trichan, A. (1985). A study of the language and beliefs in folk medicine literature from samut Thai of suphan buri , Nakhon Pathom and Samut Sakhon Province (Master’s thesis). Srinakharinwirot University. (In Thai)
Wonglakhon, P. K. (2009). Ethics Study of Local Herbal Medicine Doctor’s Treatment in Opinions of Local Herbal Medicine Doctors in Udonthani Municipal Area (Master’s thesis). Mahachulalongkorn Rajavidyalaya University. (In Thai)