การพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้บริบทชุมชนเป็นฐาน สำหรับนักเรียนกลุ่มชาติพันธุ์ ในอำเภอกัลยาณิวัฒนา จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจบริบทชุมชนเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้บริบทชุมชนเป็นฐานสำหรับนักเรียนกลุ่มชาติพันธุ์ ศึกษาความรู้ความเข้าใจในเนื้อหาวิทยาศาสตร์ ศึกษาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นบูรณาการ 5 ทักษะ และศึกษาความพึงพอใจ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ นักเรียนกลุ่มชาติพันธุ์ โรงเรียนแห่งหนึ่งในอำเภอกัลยาณิวัฒนา เครืองมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์บริบทของชุมชน แผนการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เกี่ยวกับภูมิปัญญา ผ้าทอชนเผ่า แบบทดสอบวัดความรู้ความเข้าใจทางการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ แบบประเมินทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นบูรณาการ และแบบสอบถามความพึงพอใจสถิติในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติที่ใช้ทดสอบสมมติฐาน ได้แก่ การทดสอบค่าที t - test for dependent sample

ผลการวิจัยพบว่าการนำภูมิปัญญาทอผ้าชนเผ่าที่มีความโดดเด่นของชุมชนมาออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้บริบทชุมชนเป็นฐาน มีทั้งหมด 4 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมที่ 1 ประเภทของเส้นใย กิจกรรมที่ 2 กระบวนการและวิธีการสัดสีจากธรรมชาติ กิจกรรมที่ 3 การตรวจสอบคุณสมบัติของสีย้อมแต่ละชนิด และกิจกรรมที่ 4 กระบวนการในการย้อมสีเส้นฝ้ายจากสีธรรมชาติ สำหรับคะแนนความรู้ความเข้าใจทางการเรียนรู้วิทยาศาสตร์สอบหลังเรียนสูงกว่าคะแนนก่อนเรียน มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 สำหรับทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นบูรณาการ ภาพรวมมีค่าเท่ากับ (µ.=.2.35, σ =.0.39) อยู่ในระดับดี และความพึงพอใจ ภาพรวมมีค่าเท่ากับ (µ.=.4.52, σ =.0.49) อยู่ในระดับมากที่สุด