การศึกษาองค์ประกอบของความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน

Main Article Content

กิติยาภรณ์ ใหมคำ
วัลนิกา ฉลากบาง
เอกลักษณ์ เพียสา

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน แบ่งเป็น 2 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การสังเคราะห์องค์ประกอบของฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน โดยการศึกษาจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง จำนวน 10 แหล่ง และขั้นตอนที่ 2 การประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสังเคราะห์เอกสารและแบบสอบถามแบบชนิดมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ประกอบของความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน จากการสังเคราะห์เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ (1) การตระหนักรู้อารมณ์ของตนเอง (2) การควบคุมอารมณ์ของตนเอง (3) การเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น (4) การสร้างแรงจูงใจให้แก่ตนเอง และ (5) ทักษะทางสังคม 2) ผลการประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบ 2) จากการประเมินของผู้ทรงคุณวุฒิพบว่าทุกองค์ประกอบของความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด ผลการศึกษาครั้งนี้ เป็นประโยชน์ต่อการตรวจสอบและพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียนและหน่วยงานต้นสังกัดสามารถนำไปวางแผนหรือกำหนดเป็นแนวทางในการพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน


คำสำคัญ: ความฉลาดทางอารมณ์, ผู้บริหารโรงเรียน, การตระหนักรู้อารมณ์ของตนเอง , การควบคุมอารมณ์ของตนเอง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ใหมคำ ก., ฉลากบาง ว. ., & เพียสา เ. (2025). การศึกษาองค์ประกอบของความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียน. วารสารครุศาสตร์ปัญญา, 4(5), 368–379. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/IEJ/article/view/287868
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กร ศิริโชควัฒนา. (2561). E.Q.การบริหารอารมณ์อย่างฉลาด. กรุงเทพฯ:ซิซินี อินเตอร์เนชั่นแนล.

จีรนันท์ จันทร์เจ็ก. (2564). การศึกษาความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครสวรรค์ เขต 3. วิทยานิพนธ์ ค.ม.นครสวรรค์: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.

ชนิกานต์ สมโภชน์. (2568).การศึกษาความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 2.วิทยานิพนธ์ ค.ม.ชัยภูมิ: มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ.

ชาปิยา สิมลา. (2563).ความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารกับคุณภาพชีวิตในการทำงานของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสาคร.วิทยานิพนธ์ ศษ.ม.นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

ปฐมวิทย์ วิธิรวาท. (2565).ความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพะเยา เขต 1. วิทยานิพนธ์ ค.ม.พะเยา: มหาวิทยาลัยพะเยา.

ปวีณา บุศยรัตน์. (2565). ความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียนสถานศึกษาตามการรับรู้ ของครูผู้สอน

สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตราด.วิทยานิพนธ์ ค.ม.จันทบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.

วิชญพงศ ไชยธิกุลโรจน์. (2564). ผู้บริหารสถานศึกษากับการพัฒนาตัวบ่งชี้ความฉลาดทาง

อารมณ์และสังคม. วารสารการวัดประเมินผลวิจัยและสถิติทางสังคมศาสตร์. 2(1), 17-26.

อนุพล สนมศรี. (2565).ความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อบรรยากาศ องค์การในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษานครพนม เขต 2.วิทยานิพนธ์ ค.ม.สกลนคร: มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

อังค์วรา สายแสงจันทร์.(2565). โมเดลสมการโครงสร้างความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อแรงจูงใจในการปฏิบัติงานของครูในโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 4.วิทยานิพนธ์ ศษ.ม.ขอนแก่น:มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

อัญชลีพร เก้าลิ้ม. (2566).ความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารที่ส่งผลต่อการบริหารงานวิชาการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา นครปฐม เขต 1.วิทยานิพนธ์ ค.ม.นครปฐม:มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม.

Bar-On R. & Parker J. D. A. (2002) .The Handbook of Emotional Intelligence.

SanFrancisco:Jossey-Bass.

Cooper, R. & Sawaf.(1997).Executive E.Q.:Emotional Intelligence in Leadership and Organization. New York : Grosset and Putnam.

Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. New York: Bantam Books.

Goleman, B. & McKee. (2004). Primal Leadership: Learning to Lead with Emotional Intelligence. Boston:Harvard Business School Press.

Mayer, J. D., & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In D. Goleman

(Ed.), Emotional development and emotional intelligence (pp. 3–31).

New York: Basic Books.

Sholihah et al., (2020). Development of Interactive Multimedia Learning Courseware to

Strengthen Students’ Character. European Journal of Educational Reseach, 9(3),

-1279.