การศึกษาองค์ประกอบกระบวนการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและประเมินองค์ประกอบกระบวนการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน แบ่งการวิจัยออกเป็น 2 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 การสังเคราะห์องค์ประกอบกระบวนการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง จำนวน 10 แหล่ง และขั้นตอนที่ 2 การตรวจสอบความเหมาะสมขององค์ประกอบของกระบวนการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน ได้แก่ อาจารย์มหาวิทยาลัย สาขาการสอนภาษาไทย ครูภาษาไทยที่ได้รับรางวัลรับรองความรู้ความสามารถด้านภาษาไทย และศึกษานิเทศก์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสังเคราะห์เอกสารและแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์ความถี่ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า องค์ประกอบของกระบวนการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน ดังนี้ 1. ขั้นเตรียมการ (Preparation) 2. ขั้นนำเสนอบทเรียน (Presentation) 3. ขั้นปฏิบัติหรือฝึกฝน (Practice) 4. ขั้นสรุปความรู้ (Summary) 5. ขั้นประยุกต์ใช้ความรู้ (Application) 6. ขั้นประเมินผล (Assessment) ผลการประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า องค์ประกอบของกระบวนการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน มีความเหมาะสมในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่าองค์ประกอบที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดทุกตัว โดยเรียงลำดับดังนี้ ขั้นสรุปความรู้ ขั้นประยุกต์ใช้ความรู้ ขั้นประเมินผล ขั้นปฏิบัติหรือฝึกฝน ขั้นเตรียมการหรืออุ่นเครื่อง องค์ประกอบที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด ได้แก่ ขั้นนำเสนอบทเรียน
คำสำคัญ: กระบวนการ, การจัดการเรียนรู้, สมองเป็นฐาน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กุสุมา คำผาง. (2559). ผลของการจัดการเรียนการสอนเขียนสะกดคำภาษาไทยโดยใช้สมองเป็นฐานที่มีต่อทักษะ
การเขียนสะกดคำของนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษา.วิทยานิพนธ์ ค.ม. กรุงเทพมหานคร:
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทรายแพรว ไชยมัชชิม. (2563). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ตามแนวคิดการใช้สมองเป็นฐานร่วมกับการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เรื่องน้ำเพื่อชีวิตและอากาศรอบตัวเรา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3. วิทยานิพนธ์ ค.ม. สกลนคร: มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
ธัญญรัตน์ อุยโต. (2561). การพัฒนาทักษะการเขียนกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยโดยการจัดการเรียนรู้แบบใช้สมอง
เป็นฐานของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3. วิทยานิพนธ์ กศ.ม. กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). หลักการวิจัยเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพฯ : สุวิริยาสาส์น.
พรพิไล เลิศวิชา. (2558). การพลิกโฉมโรงเรียน ป.1 อ่านออกเขียนได้ใน 1 ปี. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์
ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ภัทราพร ทำคาม. (2560). การพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนคณิตศาสตร์ของ
นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ด้วยการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (BBL) ร่วมกับแผนผังความคิด. วิทยานิพนธ์ ศษ.ม. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์.
ภาวิณี ศรีทอง. (2563). การจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน: กลไกใหม่ของการพัฒนาผู้เรียน.วารสารวิชาการ
ครุศาสตร์, 1(2), 55-68.
รัตนาภรณ์ บุราญรมย์ และ วายุ กาญจนศร. (2566). ผลของการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain-Based
Learning: BBL) ต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและการคิดเชิงวิเคราะห์. ในรายงานสืบเนื่องจากการประชุม
วิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (น. 1-10). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
วทันยา กฤตติกานนท์. (2562). การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการสื่อสารทางคณิตศาสตร์
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยการจัดการเรียนรู้แบบการใช้สมองเป็นฐาน (BBL) ร่วมกับเทคนิค STAD. วิทยานิพนธ์ ค.ม. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์.
อนุตรศักดิ์ วิชัยรัตน์. (2566). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนภาษาไทยตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมอง
เป็นฐานร่วมกับแนวคิดสมดุลภาษา สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. สกลนคร:
มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
อัจฉรา ใจสุต๊ะ. (2562). การพัฒนาหลักสูตรส่งเสริมความสามารถการอ่านภาษาไทยตามหลักการเรียนรู้โดยใช้
สมองเป็นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1. วิทยานิพนธ์ ค.ม. ลำปาง: มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง.
อรเกษม ศรีเวียง. (2561). การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และการคิดวิเคราะห์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่องพลังงานความร้อน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ด้วยการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน. วิทยานิพนธ์ ค.ม. ชัยภูมิ: มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ.
Caine, R. N., & Caine, G. (1991). Making Connections: Teaching and the Human Brain. Virginia: ASCD.
Call, N. (2003). The Thinking Child: Brain-based Learning for the Foundation stage.Stafford: Network Educational Press.
D’Arcangelo, M. (2005). The brain at school: Educational neuroscience in the classroom. Educational Leadership, 62(7), 14-19.
Immordino-Yang, M. H., & Damasio, A. (2007). We feel, therefore we learn: The relevance of affective and social neuroscience to education. Mind, Brain, and Education, 1(1), 3–10. https://doi.org/10.1111/j.1751-228X.2007.00004.x
Jensen, E. (2000). Brain-based Learning. San Diego, CA: The Brain Store Publishing.
Jensen, E. (2017). Teaching with the brain in mind (3rd ed.). ASCD.
OECD. (2018). The Future of Education and Skills: Education 2030. OECD Publishing.
Sousa, D. A. (2017). How the brain learns (5th ed.). Corwin Press.
Tokuhama‑Espinosa, T. (2011). Mind, Brain, and Education Science: A Comprehensive Guide to the New Brain-based Teaching. New York: W. W. Norton & Company.