การพัฒนากลยุทธ์ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่คาดหวัง และความต้องการจำเป็น สร้างและตรวจสอบกลยุทธ์ ประเมินกลยุทธ์ ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี ประกอบด้วย ระยะที่ 1 ศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่คาดหวัง และความต้องการจำเป็น กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 400 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 15 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งมีโครงสร้าง ระยะที่ 2 สร้างและตรวจสอบกลยุทธ์ ได้แก่ วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและสภาพแวดล้อมภายนอก จัดทำร่างกลยุทธ์ กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 9 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ คำถามในการสนทนากลุ่ม และตรวจสอบกลยุทธ์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบประเมินกลยุทธ์ ระยะที่ 3 ประเมินกลยุทธ์ กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 12 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบประเมินกลยุทธ์ ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัจจุบันระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( = 2.93, S.D. = 0.72) สภาพที่คาดหวังของการดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก และมีค่าดัชนีความต้องการจำเป็นโดยรวมเท่ากับ 0.375 (PNIModified = 0.375) 2) กลยุทธ์ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 4 กลยุทธ์หลัก ประกอบด้วย 2.1) พัฒนาระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนด้วยการบูรณาการภายในและเชื่อมโยงภายนอก 2.2) ส่งเสริมศักยภาพบุคลากรและความร่วมมือเครือข่ายเพื่อความยั่งยืน 2.3) พัฒนาระบบข้อมูลและภาคีเครือข่ายเพื่อความเป็นเอกภาพ และ 2.4) ปรับปรุงโครงสร้างและขยายเครือข่ายเพื่อการดูแลที่ทั่วถึง 17 กลยุทธ์รอง 34 วิธีดำเนินการมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด และ 3) กลยุทธ์ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน มีความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุด
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมสุขภาพจิต. (2551). คู่มือครูระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ช่วงชั้นที่ 3 - 4 (ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 - 6). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรโรงเรียนประเทศไทย.
กรมสุขภาพจิต. (2566). แผนปฏิบัติราชการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ของกระทรวงศึกษาธิการ. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พุทธศักราช 2545. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ .
จิตราพร สุทธิสาร. (2562). การพัฒนาแนวทางการดำเนินงานระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของสถานศึกษาเอกชน สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
แดนไพร สีมาคาม. (2564). กลยุทธ์การดำเนินงานระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างมีประสิทธิผลสำหรับโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
นัฏพันธ์ ดิศเจริญ. (2565). การพัฒนากลยุทธ์การบริหารระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 1. วารสารการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยบูรพา, 16(2), 844-862.
นิรันดร์ จุลทรัพย์. (2558). การแนะแนวเพื่อพัฒนาผู้เรียน. สงขลา: นาศิลป์โฆษณา.
ยูนิเซฟ สถาบันวิจัยประชากรและสังคม สถาบันเบอร์เน็ต. (2565). ปัญหาสุขภาพจิตเด็กและวัยรุ่นไทย. กรุงเทพมหานคร: กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา.
วาโร เพ็งสวัสดิ์. (2551). การบริหารการศึกษาแนวใหม่. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช.
วิไล รัตนทิพย์ และชัยยุทธ ศิริสุทธิ์. (2562). กลยุทธ์การบริหารระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 6(4), 717-728.
สันติสุข สันติศาสนสุข และคณะ. (2559). การพัฒนาระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน. กรุงเทพมหานคร: สมาคมแนะแนวโรงเรียนประเทศไทย.
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1. (2562). ส่งเสริมโอกาสทางการศึกษา ลดอัตราการออกกลางคัน และพัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันทางสังคม. (พิมพ์ครั้งที่ 1). เลย: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2559). การพัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรโรงเรียนประเทศไทย.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). คู่มือการสรรหาและคัดเลือกสถานศึกษาเพื่อรับรางวัลระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ปีการศึกษา 2564. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์เฉพาะกิจคุ้มครองและช่วยเหลือนักเรียน.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2566). คู่มือการคัดเลือกสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษา เพื่อรับรางวัลระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ประจำปี 2566. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2567). แผนปฏิบัติราชการประจำปี พ.ศ. 2567 (ฉบับปรับปรุง) ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2566). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2545. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.
สุธรรม ธรรมทัศนานนท์. (2561). หลักการ ทฤษฎี และการปฏิบัติทางการบริหารและพัฒนาการศึกษา. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
อมรรัตน์ สารเถื่อนแก้ว. (2562). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูแนะแนวในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริการการศึกษา. มหาวิทยาลัยนเรศวร.