ตัวแบบการบริหารนวัตกรรมจากภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานราก ในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรม ความสามารถการประกอบการและศักยภาพการบริหารนวัตกรรม 2) วิเคราะห์ปัจจัยส่วนบุคคลที่ส่งผลต่อภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรม ความสามารถการประกอบการและศักยภาพการบริหารนวัตกรรม 3) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรม ความสามารถการประกอบการและศักยภาพการบริหารนวัตกรรม และ 4) เสนอตัวแบบการบริหารนวัตกรรมจากภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากของวิสาหกิจชุมชน เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามชนิดปลายปิดและแบบประเมินร่างตัวแบบการบริหารนวัตกรรมจากภูมิปัญญาผ่านการทดสอบความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ เท่ากับ 0.90 ประชากร ได้แก่ ตัวแทนคณะกรรมการกลุ่มวิสาหกิจชุมชน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างจำแนกตามประเภทกิจการและมีที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ สุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ จำนวน 283 ชุด วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพื้นฐาน ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมติฐานทางสถิติ ด้วยค่า t-test ค่า F-test แบบ One-way ANOVA และ Pearson Correlation ขั้นตอนการยกร่างและพัฒนาตัวแบบการบริหารนวัตกรรมจากการสนทนากลุ่ม เลือกกลุ่มเป้าหมายแบบเจาะจง ได้แก่ ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย จำนวน 10 คน ผลการวิจัยพบว่า 1) ภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมและศักยภาพการบริหารนวัตกรรมอยู่ในระดับมาก แต่ความสามารถการประกอบการอยู่ในระดับปานกลาง 2) ปัจจัยส่วนบุคคลในภาพรวมไม่ส่งผลต่อการบริหารนวัตกรรมจากภูมิปัญญา 3) ภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมมีความสัมพันธ์ทางบวกขนาดน้อยกับความสามารถการประกอบการและมีความสัมพันธ์ทางบวกขนาดปานกลางกับศักยภาพการบริหารนวัตกรรม และ 4) ตัวแบบการบริหารนวัตกรรมจากภูมิปัญญาประกอบด้วยสภาพแวดล้อมภายในและภายนอกที่มีความเหมาะสมในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากในชุมชน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กุลชลี จงเจริญ. (2561). เอกสารประกอบการสอน หน่วยที่ 12 “ภาวะผู้นําเชิงนวัตกรรม ชุดวิชา 23728 นวัตกรรมการบริหารการศึกษาและภาวะผู้นํา”. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
คณกร สว่างเจริญ และคณะ. (2566). รูปแบบนวัตกรรมภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อเสริมสร้างศักยภาพชุมชนในจังหวัดนครนายก. Journal of Roi Kaensarn Academi, 8(10), 663-680.
จักรพงษ์ นวลชื่น. (2560). แนวทางการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนให้ยั่งยืนด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ศึกษากรณี วิสาหกิจชุมชนในจังหวัดนครพนมและจังหวัดสกลนคร. ใน รายงานการวิจัย. วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร.
ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. (2550). แนวคิดเศรษฐกิจชุมชน ข้อเสนอทางทฤษฎีในบริบทต่างสังคม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สร้างสรรค์บุ๊ค.
ชลิตา บัณฑุวงศ์ และอนุสรณ์ อุณโณ. (2557). การเมืองเรื่องเศรษฐกิจชุมชน/เศรษฐกิจพอเพียง ในจังหวัดชายแดนภาคใต้. ใน ฉัตรทิพย์ นาถสุภา (บรรณาธิการ), ด้วยรัก: รวมบทความในโอกาสศาสตราจารย์ กิตติคุณ ดร.ฉัตรทิพย์ นาถสุภา อายุ 72 ปี เล่ม 7 แนวคิดทางสังคมและการเมือง (หน้า 4 - 5). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สร้างสรรค์บุ๊ค.
ธนกร สิริสุคันธา. (2559). การพัฒนาศักยภาพและการจัดการนวัตกรรมภูมิปัญญาเชิงสร้างสรรค์ โดยการมีส่วนร่วมของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน อำเภอเมืองปาน จังหวัดลําปาง. วารสารบัณฑิตศึกษา: มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 9(2), 90-106.
ธนาคารกรุงเทพ. (2562). วิสาหกิจชุมชน ขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานราก. เรียกใช้เมื่อ 10 กันยายน 2567 จาก https://www.bangkokbanksme.com/en/community-otop.
ธัญญา พากเพียร และคณะ. (2566). ผลกระทบภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมที่มีผลต่อการดำเนินงานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในกลุ่มจังหวัดสนุก. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 43(1), 108-121.
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2557). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS และ AMOS. นนทบุรี: เอส.อาร์. พริ้นติ้ง แมสโปรดักส์.
บริพัฒน์ สารผล. (2565). ภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมของผู้บริหารที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานบุคคล ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุดรธานี. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
ปิยโชติ รอดหลง. (2565). ภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมของผู้บริหารกับประสิทธิผลของโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท. ใน วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
มติชนออนไลน์. (2567). เปิดคำแถลงนโยบายรัฐบาลแพทองธารต่อรัฐสภา. เรียกใช้เมื่อ 10 กันยายน 2567 จาก https://www.matichon.co.th/politics/news_4779018.
ระบบสารสนเทศวิสาหกิจชุมชน กองส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กรมส่งเสริมการเกษตร. (2564). รายชื่อวิสาหกิจชุมชน/เครือข่ายวิสาหกิจชุมชน. เรียกใช้เมื่อ 9 กันยายน 2567 จาก https://smce.doae.go.th/search.
วชิรา ไฝเจริญมงคล และจิราพร เชียงชะนา. (2565). การศึกษาปัจจัยแวดล้อมที่สนับสนุนการพัฒนาของวิสาหกิจชุมชน. ใน รายงานการวิจัย. กองส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กรมส่งเสริมการเกษตร.
วนภัทร์ แสงแก้ว. (2564). การสร้างความมั่นคงทางอาชีพและรายได้ของวิสาหกิจชุมชนในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้: กรณีศึกษาวิสาหกิจชุมชน 6 กลุ่มในจังหสัดปัตตานี ยะลาและนราธิวาส. Journal of Community Development Research (Humanities and Social Sciences), 14(3), 172-185.
ศรีสมภพ จิตร์ภิรมย์ศรี และคณะ. (2555). เศรษฐศาสตร์การเมืองว่าด้วยการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ในท่ามกลาง 8 ปีของความรุนแรง. เรียกใช้เมื่อ 9 กันยายน 2567 จาก https://deepsouthwatch.org/th/node/2871.
สมนึก เอื้อจิระพงษ์พันธ์ และคณะ. (2553). นวัตกรรม: ความหมาย ประเภทและความสำคัญต่อการเป็นผู้ประกอบการ. วารสารบริหารธุรกิจ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 33(128), 49-64.
สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กรมส่งเสริมการเกษตร. (2548). วิสาหกิจชุมชน. กรุงเทพมหานคร: กรมส่งเสริมการเกษตร.
สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. (2563). นโยบายการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ พ.ศ. 2560-2562. เรียกใช้เมื่อ 7 กันยายน 2567 จาก https://www.nsc.go.th/wp-content/uploads/2018/10/นโยบายการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้-พ.ศ.-2560-2562.pdf.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 พ.ศ. 2560 - 2564 และ 2565. เรียกใช้เมื่อ 7 กันยายน 2567 จาก https://www.nesdc.go.th/ewt_news.php?nid=6420&filename=de.
Becheikh, N. et al. (2006). Lesson from Innovation Empirical Studies in the Manufacturing Sectors: A Systematic Review of the Literature form 1993 - 2003. Technovation, 26(5-6), 644-664.
Clark, P.A. & Staunton, N. (2005). Understanding innovation in small and medium-sized enterprises: a process manifest. Technovation, 25(10), 1,119-1,127.
Coad, A. & Rao, R. (2008). Innovation and Firm Growth in High-Tech Sectors: A Quantile Regression Approach. Research Policy, 37(4), 633-648.
Łukowski, W. (2017). The impact of leadership styles on innovation management. Marketing of Scientific and Research Organizations, 24(2), 105-136.
Small Business Service. (2001). Small and Medium–Sized Enterprise (SME) Statistics for the UK. Washington, D.C.: Small Business Service.
Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis. (2nd ed.). New York: Harper and Row.