การพัฒนารูปแบบการสอนศิลปะที่ส่งผลต่อการเห็นคุณค่าอัตลักษณ์ท้องถิ่น ของนักเรียนในโรงเรียนหลากวัฒนธรรม จังหวัดเชียงใหม่

Main Article Content

สายพิณ สังคีตศิลป์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการสอนศิลปะที่ส่งผลต่อการเห็นคุณค่าอัตลักษณ์ท้องถิ่น 2) ประเมินผลการใช้รูปแบบการสอนศิลปะที่พัฒนาขึ้น และ 3) ประเมินความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบการสอนศิลปะ เป็นการวิจัยและพัฒนา กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 - 6 จำนวน 60 คน และนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู จำนวน 4 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสนทนากลุ่ม แบบประเมินความเหมาะสมของรูปแบบการสอน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ แบบประเมินการแสดงออกทางด้านศิลปะ แบบประเมินความเป็นไปได้ของแผนงาน และแบบประเมินความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา ซึ่งผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการสอนศิลปะที่ส่งผลต่อการเห็นคุณค่าอัตลักษณ์ท้องถิ่น องค์ประกอบสำคัญ 8 ประการ ได้แก่ หลักการและแนวคิด วัตถุประสงค์ ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ สื่อและแหล่งเรียนรู้ การวัดและประเมินผล บทบาทของครูผู้สอน บทบาทของผู้เรียน และปัจจัยที่ส่งผลต่อการเห็นคุณค่าอัตลักษณ์ท้องถิ่น ซึ่งรูปแบบมีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด (equation = 4.83, S.D. = 0.12) 2) ผลการใช้รูปแบบการสอน พบว่า นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 มีการแสดงออกทางด้านศิลปะโดยภาพรวมอยู่ในระดับดี (equation = 2.53, S.D. = 0.29) และมีความเป็นไปได้ของแผนงานในการเผยแพร่ผลงานศิลปะสู่ชุมชนโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (equation = 2.42, S.D. = 0.23) และ 3) นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบการสอนโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก (equation = 4.06, S.D. = 0.95)

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สังคีตศิลป์ ส. (2025). การพัฒนารูปแบบการสอนศิลปะที่ส่งผลต่อการเห็นคุณค่าอัตลักษณ์ท้องถิ่น ของนักเรียนในโรงเรียนหลากวัฒนธรรม จังหวัดเชียงใหม่. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 9(5), 214–229. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/283857
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงวัฒนธรรม. (2559). ร่างกรอบทิศทางยุทธศาสตร์ 20 ปี ด้านวัฒนธรรม ตามกรอบทิศทางยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี. กรุงเทพมหานคร: สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม.

ฐิติมดี อาพัทธนานนท์. (2563). โครงการวิจัย การพัฒนาโรงเรียนหลากวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างสมรรถนะพหุวัฒนธรรมผ่านทางการศึกษาสำหรับครูและนักเรียนในประเทศไทย. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยมหิดล.

ณัฏฐภรณ์ หลาวทอง. (2559). การสร้างเครื่องมือการวิจัยทางการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่ง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ณัฐชนา มณีพฤกษ์ และอภิชาติ พลประเสริฐ. (2560). แนวทางการจัดการเรียนการสอนศิลปะที่ส่งเสริมการเห็นคุณค่าในพหุวัฒนธรรมระดับประถมศึกษาในโรงเรียนนานาชาติ. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา, 12(4), 531-546.

บัญญัติ ยงย่วน และชัยวัฒน์ ผดุงพงษ์. (2553). การใช้กิจกรรมศิลปะเพื่อส่งเสริมการยอมรับความหลากหลาย วัฒนธรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษา จังหวัดปัตตานี. วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และ มนุษยศาสตร์, 16(6), 953-972.

บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.

ปราโมทย์ กบรัตน์ และจุมพล ราชวิจิตร. (2558). ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สาระทัศนศิลป์แบบพหุวัฒนธรรม เรื่อง คุณค่าของงานศิลปะสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนบ้านห้วยผึ้ง จังหวัดอุดรธานี. วารสารศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 9(1), 71-79.

พรรณวลัย คีรีวงศ์วัฒนา และสมหมาย แจ่มกระจ่าง. (2549). การพัฒนาศิลปะ วัฒนธรรม แก่เด็กและเยาวนของศูนย์ศิลปวัฒนธรรมและท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์การพัฒนาศิลปะ วัฒนธรรม แก่เด็กและเยาวนของศูนย์ศิลปวัฒนธรรมและท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์. วารสารการศึกษาและการพัฒนา สังคม, 2(1), 93-108.

วิชฎาลัมพก์ เหล่าวานิช. (2561). การประเมินผลตามสภาพจริง ผ่านกิจกรรมวัดประเมินผลการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฝ่ายมัธยม. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย, 46(1), 221-235.

สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดเชียงใหม่. (2565). รายงานสถานการณ์สังคมจังหวัดเชียงใหม่ ประจำปี 2565. ใน รายงานการวิจัย. สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัด เชียงใหม่.

สุธิดา บุตรแขก และสุชาติ เถาทอง. (2564). สันติสุขแบบวิถีพหุวัฒนธรรม: ความเห็นต่างในสังคมพหุวัฒนธรรมสู่การบูรณาการทางศิลปะกับสิ่งแวดล้อมในชุมชน. วารสารมนุษยสังคมปริทัศน์, 23(2), 89-106.

สุรางคนา ฤกษ์สมบูรณ์ดี. (2562). หลักสูตรและการสอนภาษาไทยระดับประถมศึกษาของโรงเรียนท้องถิ่นในภาคเหนือ. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 47(2), 491-506.

Banks, J. (2010). Multicultural Education: Characteristics and Goals. In J. Banks & C. Banks (Eds.), Multicultural education: issues and perspectives. (8th ed.). New Jersey: Wiley.

Bates, J. K. (2000). Becoming an art teacher. Belmont California: Wadsworth-Thomson Learning.

Gay, G. & Kirkland, K. (2003). Developing Cultural Critical Consciousness and Self-Reflection in Preservice Teacher Education. Theory Into Practice, 42(3), 181-187.

Kolb, D. A. (1984). Experiential Learning: Experience as the source of learning and development. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.

Lincharern, A. (2012). Qualitative data analysis techniques. Journal of Educational Measurement Mahasarakham University, 17(1), 17-29.

Stroud, S. R. (2014). The art of experience. Dordrecht: Brill.