การถ่ายทอดจิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัยนาพึงผ่านงานศิลปะภาพพิมพ์ เพื่อการอนุรักษ์และเผยแพร่

Main Article Content

ณัฎฐกาญจน์ อนันทราวัน
โสมฉาย บุญญานันต์
ไกรฤกษ์ แสวงผล
ทินกร กาษรสุวรรณ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการถ่ายทอดจิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัยนาพึงผ่านงานศิลปะภาพพิมพ์เพื่อการอนุรักษ์และเผยแพร่ และ 2) ถ่ายทอดองค์ความรู้จิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัยนาพึงผ่านงานศิลปะภาพพิมพ์ เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน แบบแผนแบบขั้นตอนเชิงสำรวจ ผสมวิธีเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ 1) ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน เลือกแบบเจาะจง และ 2) กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้เข้าร่วมกิจกรรม จำนวน 56 คน เลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในวิจัย ได้แก่ 1) แบบวิเคราะห์เอกสาร 2) แบบสัมภาษณ์เชิงลึก 3) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ และ 4) แบบประเมินความพึงพอใจ เก็บรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อนำไปพัฒนารูปแบบการถ่ายทอดจิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัยนาพึงผ่านงานศิลปะภาพพิมพ์ ออกแบบชุดกิจกรรมการเรียนรู้จิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัยนาพึงผ่านงานศิลปะภาพพิมพ์ เก็บข้อมูลเชิงปริมาณด้วยการนำชุดกิจกรรมไปทดลองใช้กับกลุ่มตัวอย่าง สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ร้อยละ ความถี่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) การพัฒนารูปแบบการถ่ายทอดจิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัยนาพึงผ่านงานศิลปะภาพพิมพ์เพื่อการอนุรักษ์และเผยแพร่ มีกระบวนการ 3 ขั้น คือ ขั้นศึกษา ขั้นสะท้อนคิด และขั้นสร้างสรรค์ โดยเน้นการสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ และ 2) ผลการถ่ายทอดองค์ความรู้ พบว่า กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 71.42 มีผลการประเมินอยู่ในระดับดีมาก และมีความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมกิจกรรมในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด ส่งผลต่อความตระหนักเห็นคุณค่าของจิตรกรรมฝาผังวัดโพธิ์ชัยนาพึง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
อนันทราวัน ณ., บุญญานันต์ โ., แสวงผล ไ., & กาษรสุวรรณ ท. (2025). การถ่ายทอดจิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัยนาพึงผ่านงานศิลปะภาพพิมพ์ เพื่อการอนุรักษ์และเผยแพร่. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 9(6), 101–115. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/284920
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ไทยโรจน์ พวงมณี และคณะ. (2566). การจัดการความรู้ฮูปแต้มวัดโพธิ์ชัย บ้านนาพึงอำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย. วารสารศิลปกรรมสาร, 16(2), 138-166.

พงษ์ศักดิ์ อัครวัฒนากุล. (2563). จิตรกรรมฝาผนังพื้นถิ่นอีสานตอนบน ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 24 - 25. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พชร วงชัยวรรณ์. (2565). การพัฒนานวัตกรรมการสอนการออกแบบผลิตภัณฑ์ชุมชน โดยใช้อัตลักษณ์จิตรกรรมฝาผนัง “ฮูปแต้มอีสาน” สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาศิลปศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระมหาพีรพันธ์ ธมฺมวุฑฺโฒ. (2557). การศึกษาวิเคราะห์คุณค่าฮูปแต้มเชิงพุทธศิลป์ในสิมวัดโพธิ์ชัย ตำบล นาพึง อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย. วารสารธรรมทรรศน์, 13(3), 97-108.

ศุภชัย สิงห์ยบุศย์. (2560). จิตรกรรมฝาผนังพุทธโบสถอีสานในบริบทสังคมวัฒนธรรมท้องถิ่นสมัยประเทศสยาม. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, (5)2, 41-50.

สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเลย. (2551). การอนุรักษ์ภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัย ตำบลนาพึง อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย. ใน รายงานการวิจัย. สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม.

เสกสรร โฆษิตเกษม และปัติมา โฆษิตเกษม. (2564). ภาพพิมพ์โมโทไทป์จากจิตรกรรมฝาผนังวัดหน่อพุทธางกูร. วารสารพัฒนศิลป์วิชาการ, (5)2, 59-77.

อติญา วงษ์วาท. (2564). การสืบทอดคุณค่าฮูบแต้มอีสาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Abell, C. (2015). Printmaking as an art. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 73(1), 23-30.

Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: experience as the source of learning and development. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice Hall.